Postępowanie cywilne 2013 - przygotuj się na duże zmiany

Najważniejsze zmiany:

Dokument, forma dokumentowa, forma elektroniczna

Zaproponowano szerszą definicję dokumentu. Będzie nim informacja możliwa do odtworzenia. Podpis nie będzie koniecznym elementem dokumentu. Oznacza to, że treść dokumentu może być przedstawiona w dowolnej postaci (zapis graficzny, dźwięk, obraz), utrwalona na dowolnym nośniku (papier, plik elektroniczny) i przy pomocy dowolnych środków (pióro, komputer, telefon komórkowy).

Zaproponowano wprowadzenie formy dokumentowej, której podstawową cechą będzie niższy stopień sformalizowania, co oznacza, że pod takim dokumentem nie będzie konieczny podpis. Chodzi o dokumenty w postaci np. e-maila, sms-a, które są coraz częściej używane. Brak podpisu będzie odróżniał formę dokumentową od dokumentu elektronicznego, który wymaga bezpiecznego podpisu elektronicznego. Treść formy dokumentowej będzie mogła być dowodem, co usprawni dokonywanie czynności prawnych.

Zostanie jednoznacznie wskazane, że forma elektroniczna jest odrębną formą czynności prawnej, równoważną z formą pisemną. Nowe przepisy wyraźnie sankcjonują więc istnienie dokumentów urzędowych sporządzonych w postaci tradycyjnej lub elektronicznej.

Zatrudnienie członków zarządu w spółkach, w których są wspólnikami

Odpowiedzialność za nieopłaconą składkę OC przy sprzedaży pojazdu

Informatyzacja procesu cywilnego

Zaproponowane przepisy stwarzają ramy prawne dla wprowadzanych w przyszłości zinformatyzowanych postępowań. Założono, że wyrok ma być utrwalany w systemie teleinformatycznym i opatrywany bezpiecznym podpisem elektronicznym.

Przewidziano wprowadzenie elektronicznego trybu wnoszenia pism procesowych nie tylko w sprawach wszczętych elektronicznie, ale także w tzw. tradycyjnych postępowaniach cywilnych. Pierwsze pismo wnoszone drogą elektroniczną będzie musiało zawierać dane pozwalające na identyfikację strony (numer PESEL lub NIP, KRS albo inny identyfikator) i musi być podpisane podpisem elektronicznym.

Zaproponowano rozszerzenie stosowania doręczeń elektronicznych. Wniesienie pisma drogą elektroniczną nie będzie eliminować możliwości składania dowodów w formie tradycyjnej np. papierowej. Doręczenia elektroniczne skrócą czas potrzebny na złożenie pisma procesowego do sądu oraz doręczenie pism adresatom. Organy procesowe będą też szybciej otrzymywać informację o dacie i sposobie doręczenia pisma lub przeszkodach, które uniemożliwiają doręczenie. Wprowadzenie elektronicznego potwierdzenia odbioru ograniczy skalę problemów związanych z zaginięciem zwrotnych potwierdzeń odbioru. Zmniejszą się wydatki na tradycyjne przesyłanie korespondencji.

Zaplanowano także regulacje dotyczące protokołu elektronicznego. Na podstawie obowiązujących przepisów, strony i uczestnicy postępowania sądowego mogą otrzymać jedynie zapis dźwięku z protokołu elektronicznego. Po zmianach udostępniany będzie nie tylko dźwięk, ale również obraz i dźwięk – jeśli zostały sporządzone. Założono rozszerzenie treści tzw. protokołu skróconego. Będzie można w nim zamieszczać wyniki postępowania dowodowego oraz inne okoliczności istotne dla przebiegu posiedzenia.

Przewiduje się dopuszczenie sporządzania ugody sądowej w dokumencie stanowiącym załącznik do protokołu.

Przyspieszeniu postępowania ma służyć możliwość sporządzania elektronicznego uzasadnienia wyroku - będzie to możliwe jedynie w przypadku utrwalenia przebiegu posiedzenia za pomocą urządzeń rejestrujących dźwięk lub dźwięk i obraz.

Założono zmiany w przepisach o elektronicznym postępowaniu upominawczym. Mają one zachęcić do korzystania z tej drogi procedowania. Chodzi o: umożliwienie powodowi złożenia wniosku o umorzenie (zakończenie) postępowania w razie zaistnienia określonych zdarzeń procesowych, zwolnienie powoda z obowiązku uiszczenia opłaty uzupełniającej od pozwu w razie prawidłowego wniesienia sprzeciwu, a także sprecyzowanie zakresu, w jakim pozew i sprzeciw podlegają uzupełnieniu w razie przekazania sprawy do postępowania zwykłego.

Udział kobiet we władzach spółek - KE proponuje cel 40 % do 2020 roku

Inne zmiany w postępowaniu rozpoznawczym

Obecnie wniosek o wyłączenie sędziego jest wykorzystywany przez strony (głównie przez pozwanych) do wydłużenia postępowania. Likwidacji tego procederu ma służyć zasada, zgodnie z którą sędzia, którego dotyczy wniosek o wyłączenie, będzie nadal realizować przypisane mu czynności, z wyjątkiem wydania orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie.

Przewidziano wprowadzenie regulacji pozwalającej referendarzom sądowym na dokonywanie wszystkich czynności w postępowaniu upominawczym. Dotychczasowe przepisy, zakładające możliwość wykonywania tylko niektórych czynności, dezorganizują pracę sądów.

Zaproponowane będą przepisy dotyczące powierzania notariuszom czynności w sprawach spadkowych w postępowaniu nieprocesowym. Notariusz będzie mógł zająć się taką sprawą tylko w przypadku, gdy nie będzie sporu między uczestnikami, jeśli natomiast tak spór wystąpi - będzie musiał przekazać sprawę sądowi.

Postanowiono, że strona będzie mogła utrwalać przebieg posiedzenia za zgodą sądu. Taka zgoda nie zostanie wydana, gdy będzie istniało ryzyko zakłócenia prawidłowości postępowania. Możliwe będzie rejestrowanie tylko dźwięku.

Zmiany dotyczące postępowania klauzulowego (nadanie klauzuli wykonalności)

Do rangi ustawowej zostanie podniesiona zasada, że postanowienie dotyczące nadania klauzuli wykonalności sąd doręcza wyłącznie wierzycielowi. Dłużnik dowie się o nadaniu klauzuli wykonalności dopiero po doręczeniu mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji.

Przewidziano także zmiany dotyczące elektronicznej klauzuli wykonalności. Założono, że wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu będzie można złożyć wyłącznie elektronicznie i obejmie on tylko jeden bankowy tytuł egzekucyjny. Czynności w tych sprawach będą mogli wykonywać referendarze sądowi, dzięki czemu nastąpi odciążenie sądów.

Dopuszczalne będzie nadawanie klauzuli wykonalności orzeczeniom sądu i referendarza sądowego w postaci uproszczonej (bez wydawania odrębnego postanowienia).