Czy dokumenty urzędowe są chronione prawem autorskim?

„Tworzę opracowanie dotyczące pewnej problematyki i chciałbym wykorzystać pewne treści związane z działalnością jednego z państwowych urzędów. Czy w takiej sytuacji muszę liczyć się z ochroną prawno-autorską” pyta jeden z użytkowników Wieszjak.pl.

Odpowiedź na to pytanie uzależniona jest jednak od ustalenia charakteru „treści”, z których skorzystać chce użytkownik. Art. 4 Prawa autorskiego i praw pokrewnych określa bowiem przedmioty, które nie są objęte ochroną prawno-autorską. Zgodnie z jego treścią przedmiotu prawa autorskiego nie stanowią bowiem akty normatywne lub ich urzędowe projekty, jak również dokumenty urzędowe, materiały, znaki i symbole.

Dokumenty urzędowe

O ile jednak w przypadku aktów normatywnych lub ich urzędowych projektów istnieje jasność co do tego czym są, o tyle wyjaśnienia wymaga pojęcie „dokumentu urzędowego”. Definicja „dokumentu urzędowego” może być ustalona na podstawie treści innych ustaw, przede wszystkim kodeksu postępowania administracyjnego oraz kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym, przez dokument urzędowy należy rozumieć takie, które zostały sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej w zakresie ich działania (na podstawie treści art. 244 par. 1 Kodeksu postępowania cywilnego). Nie ma również podstaw, by krąg podmiotów wydających dokumenty urzędowe ograniczać jedynie do organów państwa. Należy bowiem przyjąć szerokie rozumienie organu wykonującego zadania z zakresu administracji publicznej (zgodnie z art. 1 Kodeksu postępowania administracyjnego).

Miano urzędowych będą miały także przykładowo  dokumenty organizacji społecznych, jeżeli zostały wydane przez nie w zakresie wykonywanych zadań publicznych.

Zobacz: Prawa autorskie - vademecum

Opracowania

Wyłączenie aktów normatywnych, czy dokumentów lub materiałów urzędowych z pod rygorów prawa autorskiego, nie oznacza jednak, że tak samo będzie w przypadku opracowań ich dotyczących. Sam akt normatywny nie jest przedmiotem prawa autorskiego, jednak komentarz do jego przepisów nosi znamiona utworu w rozumieniu prawa autorskiego i będzie objęty ochroną.

Co więcej objęte ochroną autorską będą również zbiory treści, które same w sobie chronione nie są. Wymogiem jest jednak to, by taki zbiór miał twórczy charakter. Wynika to z art. 3 Prawa autorskiego i praw pokrewnych.

Zobacz: Utwór audiowizualny a prawa autorskie

Sam dokument urzędowy nie jest przedmiotem prawa autorskiego. Jest nim jednak dokonany przez kogoś zbiór dokumentów urzędowych, który z uwagi na selekcję dokumentów ma swój niepowtarzalny charakter.

Utworem w rozumieniu prawa autorskiego będzie zatem zbiór decyzji administracyjnych danego organu administracji publicznej, który został stworzony według oryginalnej koncepcji autora (np. ze względu na prezentowaną tematykę).