REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odprawa emerytalna - jak ustalić do niej prawo i ją rozliczyć

Odprawa emerytalna - jak ustalić do niej prawo i ją rozliczyć /fot. shutterstock
Odprawa emerytalna - jak ustalić do niej prawo i ją rozliczyć /fot. shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Odprawa emerytalna jest świadczeniem związanym ze stosunkiem pracy. Przysługuje na podstawie przepisów Kodeksu pracy lub innych ustaw, tzw. pragmatyk służbowych regulujących prawa i obowiązki pracowników należących do określonych grup zawodowych, np. pracowników samorządowych czy nauczycieli. Warunkiem nabycia prawa do odprawy może być (ale nie musi) przyznanie emerytury w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Odprawę emerytalną należy wypłacić w dniu ustania zatrudnienia z powodu przejścia na świadczenie. Ustala się ją według zasad właściwych dla ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

REKLAMA

Kiedy powstaje prawo do odprawy

REKLAMA

Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia. Łączne wystąpienie wskazanych przesłanek uprawnia pracownika do otrzymania odprawy emerytalnej. Pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa (art. 921 Kodeksu pracy).

Z ugruntowanego orzecznictwa sądowego wynika, że "przejście na emeryturę" należy rozumieć jako zamianę statusu pracownika lub pracownika-emeryta na status wyłącznie emeryta. Odprawa emerytalna przysługuje więc pracownikowi, z którym został rozwiązany stosunek pracy w związku z tak rozumianym przejściem na emeryturę, choćby pracownik ją wcześniej pobierał, chyba że już wcześniej skorzystał z uprawnienia do tej odprawy (wyrok SN z 11 października 2007 r., III PK 40/07).

Spółka zatrudnia pracownika, który przeszedł na emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego. Pracownik ten twierdzi, że nie otrzymał wcześniej odprawy z tego tytułu. W momencie rozwiązania z nim stosunku pracy może mu przysługiwać odprawa od obecnego pracodawcy (spółki). Pracownik jednak ma przy tym obowiązek udowodnić pracodawcy, że taka odprawa nie została wypłacona z tytułu innego zatrudnienia pracowniczego. Jeżeli pracownik przed zatrudnieniem w spółce pozostawał w stosunku pracy z innym pracodawcą, powinien to udokumentować przedstawiając spółce świadectwo pracy od tego pracodawcy. W razie nieprzedłożenia świadectwa pracy spółce może złożyć oświadczenie o niepobraniu odprawy pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Do celów ustalenia istnienia prawa do odprawy emerytalnej istotny jest także związek między przejściem na emeryturę a rozwiązaniem stosunku pracy. Związek ten może mieć charakter:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • przyczynowy - rozwiązanie stosunku pracy następuje dlatego, że pracownik przechodzi na emeryturę i w związku z tym przysługuje mu prawo do odprawy,
  • czasowy - rozwiązanie stosunku pracy zbiega się w czasie z nabyciem prawa do odprawy niezależnie od przyczyny rozwiązania stosunku pracy,
  • czasowo-przyczynowy - przyczyną rozwiązania stosunku pracy jest nabycie prawa do emerytury i rozwiązanie stosunku następuje w chwili przyznania emerytury,
  • funkcjonalny - rozwiązanie stosunku pracy następuje przed spełnieniem warunków uprawniających do emerytury, ale nabycie do niej prawa i przyznanie świadczenia po ustaniu zatrudnienia jest konsekwencją sytuacji bezpośrednio poprzedzającej rozwiązanie stosunku pracy.

Zatem w chwili ustania stosunku pracy pracownik powinien spełniać warunki do nabycia prawa do emerytury. Jeśli bowiem w dacie rozwiązania stosunku pracy pracownik nie osiągnął wieku emerytalnego albo nie spełniał innych przesłanek nabycia prawa do emerytury, późniejsze spełnienie tych warunków i wystąpienie o przyznanie emerytury nie pozostaje w związku z wcześniej dokonanym rozwiązaniem stosunku pracy. Dotyczy to sytuacji, gdy (były) pracownik między ustaniem stosunku pracy a nabyciem uprawnień́ emerytalnych był bezrobotny, pobierał świadczenie przedemerytalne albo zasiłek chorobowy (wyrok SN z 6 października 2004 r., I PK 694/03, OSNP 2005/11/155).

Zobacz: Prawo dla firm

REKLAMA

W orzecznictwie znany jest jednak pogląd, że związek czasowy lub funkcjonalny między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę zostaje zachowany w pewnych wypadkach także wtedy, gdy spełnienie warunków uzyskania emerytury nastąpiło po rozwiązaniu stosunku pracy, w niedalekiej przyszłości po tej dacie, i związek ten nie jest przypadkowy (wyrok SN z 4 lutego 2011 r., II PK 224/10). Przykładowo odprawa przysługuje pracownikowi samorządowemu, który został bezprawnie zwolniony tuż przed nabyciem prawa do emerytury, a następnie zasadzono mu odszkodowanie zamiast przywrócenia do pracy. Nie utracił odprawy, mimo że osiągnął wiek emerytalny dopiero w okresie zasiłkowym.

Do innych niż wcześniej wymienione okoliczności, kiedy odprawa przysługuje mimo niespełnienia przez pracownika wszystkich warunków nabycia prawa do emerytury w dacie rozwiązania stosunku pracy, można przykładowo zaliczyć następujące sytuacje:

  • pracownik osiągnął wiek emerytalny przed rozwiązaniem stosunku pracy, ale wniosek o wcześniejszą emeryturę złożył w okresie korzystania z zasiłku chorobowego rozpoczętym bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy,
  • pracownik złożył wniosek o przejście na emeryturę w czasie nieprzerwanego pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu stosunku pracy, a prawo do emerytury nabył bezpośrednio po wyczerpaniu okresu zasiłkowego.

Prawa do odprawy nie wyklucza nawet rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika, na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy (uchwała SN z 28 czerwca 2017 r., III PZP 1/17).

Pracownik, który spełnił warunki do nabycia emerytury przed ustaniem zatrudnienia, zakończył stosunek pracy, ale na dzień ustania zatrudnienia nie ma jeszcze decyzji ZUS przyznającej świadczenie, również ma prawo do odprawy. Prawo to nie jest bowiem uzależnione od wydania takiej decyzji.

Odprawa, po spełnieniu opisanych wyżej przesłanek, przysługuje z mocy prawa. Pracownik nie musi składać żadnego wniosku o jej wypłatę.

Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Odprawa emerytalna - jak ustalić do niej prawo i ją rozliczyć

W artykule omówiono również zasady obliczania odprawy i rozliczenia podatkowo – składkowe.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Można mieć własną działalność gospodarczą nie płacąc składek ZUS, jak to zrobić w 2025 roku

Wysokie koszty już na wstępie, zanim jeszcze zarobi się pierwsze pieniądze, to główny hamulec przed założeniem własnej firmy. Daninę dla ZUS trzeba płacić, niezależnie od tego czy z działalności gospodarczej jest zysk czy straty. Ale nie wszyscy wiedzą, że można prowadzić własny biznes nie płacąc do ZUS nawet złotówki. Warto więc zacząć, choćby na próbę. To łatwe i nic nie kosztuje.

Jak zamknąć rok w spółce z o.o.?

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością po zakończeniu każdego roku obrotowego powinna – co do zasady – sporządzić sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z działalności (jeśli nie jest zwolniona z obowiązku jego sporządzenia), przeprowadzić zwyczajne zgromadzenie wspólników, a także złożyć odpowiednie dokumenty do KRS.

Webinar. ESG compliance. Jak wdrożyć w Twojej firmie?

Webinar adresowany jest do przedsiębiorców, członków kadry zarządzającej, specjalistów ds. compliance, audytorów wewnętrznych oraz osób odpowiedzialnych za wdrażanie strategii ESG w organizacji.

Będzie trudniej i drożej. Obostrzenia w Wielkiej Brytanii

Brytyjskie plany budżetowe na kolejne lata przynoszą zmiany również dla branży transportowej. Wzrosną opłaty dla posiadaczy pojazdów ciężarowych poruszających się po kraju, a także obostrzenia dotyczące możliwości wjazdu do Wielkiej Brytanii dla kierowców pochodzących z Polski.

REKLAMA

Family Business Future Summit 2025

W dniach 24-25 kwietnia Olsztyn stanie się centrum spotkań przedsiębiorców, liderów oraz wizjonerów, którzy na co dzień rozwijają firmy rodzinne w Polsce. Obędzie się w nim druga edycja Family Business Future Summit - wyjątkowe wydarzenie poświęconym firmom rodzinnym. W tym roku rozbudowana została formuła konferencji! Przez dwa dni uczestnicy będą mieli okazję do inspirujących rozmów z ekspertami rynkowymi oraz przedstawicielami największych polskich biznesów rodzinnych.

Jerzy Owsiak: Biurokracja i brak zaufania to największe problemy biznesu. "Nie przeszkadzajcie, a będzie wszystko OK"

Jerzy Owsiak otrzymał nagrodę od przedsiębiorców. Jego zdaniem polskie firmy potrzebują, aby państwo im nie przeszkadzało w prowadzeniu biznesu. Ważne jest też zaufanie i ograniczenie biurokracji.

Biotechnologia a długowieczność - jubileuszowa konferencja CEBioForum 2025

Wykorzystanie rewolucji w biotechnologii w zapewnieniu długowieczności, miejsce europejskich firm biotechnologicznych w świecie, czy znaczenie branży we współczesnej gospodarce – to główne tematy XXIII CEBioForum, z udziałem prawie 100 najbardziej innowacyjnych firm biotechnologicznych z całego świata. Wydarzenie obchodzi w tym roku swój jubileusz, odbywa się już od 25 lat.

Darmowy e-book "Być kobietą w biznesie"

Marzec jest miesiącem Kobiet i specjalnie dla Was przygotowaliśmy wyjątkowy e-book

REKLAMA

Handel detaliczny: zmiany w przepisach 2025 i 2026 r.

Co zmieni się w handlu detalicznym w 2025 i 2026 roku? Jakie przepisy zaczynają obowiązywać? System kaucyjny startuje 1 października 2025 r., ale w niektórych przypadkach od 1 stycznia 2026 r. Co z recyklingiem opakowań i dyrektywą Omnibus?

Boom na zielone inwestycje. Wodór nowym priorytetem dla funduszy i inwestorów

W obliczu rosnącej potrzeby transformacji energetycznej oraz dążenia do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju wodór coraz częściej staje się priorytetem dla decydentów politycznych i inwestorów. Boom na zielone inwestycje.

REKLAMA