Wynagrodzenie a motywacja

Czy wiesz, jakie funkcje pełni wynagrodzenie w relacji pracownik-pracodawca?

• Funkcja dochodowa (umożliwia pracownikom nabywanie dóbr materialnych i niematerialnych, realizację planów, etc.)
• Funkcja kosztowa (związana z kosztami pracy jakie ponosi pracodawca)
• Funkcja motywacyjna (będąca przedmiotem tego artykułu)
• Funkcja społeczna (związana z prestiżem, społecznym status quo pracownika)

Motywacyjne uwarunkowania wynagrodzeń należy rozpatrywać dwutorowo:

• aspekt psychologiczny (mam tu na myśli potrzeby, oczekiwania, braki, aspiracje pracowników, etc.)
• aspekt ekonomiczny (zagadnienia z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwie: możliwości, narzędzia, diagnostyka, etc.).

Ten, kto kiedykolwiek choć raz próbował opracować siatkę wynagrodzeń w swoim przedsiębiorstwie lub w firmie swojego pracodawcy, doskonale wie, że (wbrew pozorom) ustalenie sprawiedliwego wynagrodzenia dla zatrudnionych tam osób, wcale nie jest takim prostym zadaniem. Jeśli przykładowo wynagrodzenie zostanie ustalone na zbyt niskim poziomie, pracownicy (powodowani poczuciem niesprawiedliwości i krzywdy) z pewnością odczują spadek motywacji do pracy, co w konsekwencji przyczyni się do zmniejszenia ich wydajności, ale też odbije się na wzajemnych relacjach między nimi, jakości świadczonej przez nich pracy i lojalności wobec pracodawcy. A przecież nie tego oczekuje pracodawca.

Zależność między wysokością wynagrodzenia a spadkiem lub wzrostem jakości i efektywności pracy jest tak oczywista, że właściwie każdy jest w stanie ją dostrzec. Nieco trudniejszym zadaniem jest uświadomienie sobie, że znaczenie pieniądza jako motywatora zależy przede wszystkim od indywidualnych potrzeb i oczekiwań poszczególnych pracowników. Warto o tym pamiętać, gdyż to, co na jednego będzie działało stymulująco, drugiego zupełnie nie obejdzie.

Owszem, wynagrodzenie, do pewnego stopnia, mobilizuje do skutecznej pracy, ale nie zawsze będzie ono wystarczające do podejmowania przez pracownika wysiłku w kierunku podwyższania efektów pracy, doskonalenia umiejętności zawodowych czy edukacji.

Wśród wielu pracodawców panuje błędne przekonanie, że jeśli zapewnią oni swoim pracownikom stopniowy przyrost wynagrodzeń, przyczynią się do spektakularnego wzrostu ich motywacji do wykonywania powierzonych im zadań. Niestety to mit. Dowiedziono bowiem, że powyżej pewnego pułapu o wiele bardziej motywująco będą oddziaływać na pracowników rozmaite gratyfikacje pozapłacowe niż wynagrodzenie.

Polecamy: Co Polacy robią w pracy?

Jak zbudować dobry, pełniący funkcję motywacyjną system wynagrodzeń w firmie?

Po pierwsze: nie wolno dokonywać rewolucji w istniejącym już systemie wynagrodzeń – przyniosłoby to więcej szkód niż pożytku. Najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie obudowanie istniejącego w przedsiębiorstwie systemu wynagrodzeń nowymi, „bardziej chwytliwymi” rozwiązaniami. Dzięki temu unikniemy niepokoju i gwałtownych reakcji ze strony pracowników. Niestety ma to też swoją ciemną stronę: zazwyczaj implementacja nowego systemu wynagradzania rozłożona jest w czasie na wiele miesięcy, w ciągu których nie będziemy w stanie zaobserwować efektów wprowadzanych zmian i zależności pomiędzy nimi a motywacją pracowników.