REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Funkcje kierownicze w zarządzaniu - kontrolowanie, etapy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jerzy Fiuk
Doradca ekonomiczny
Funkcje kierownicze w zarządzaniu
Funkcje kierownicze w zarządzaniu
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kontrolowanie, obok organizowania i planowania zadań oraz motywowania podwładnych jest jedną z czterech funkcji kierowniczych. Na tym tle, kontrola może wydawać się czynnością stosunkowo prostą. Czy tak jest w istocie? Pewnie wiele zależy od predyspozycji własnych oraz od tego w jaki sposób jest ona przeprowadzana. Na pewno, na szczeblu organizacji, kontrolowanie jest funkcją równie ważną jak pozostałe i tu stopniowanie, chyba, nie ma zastosowania. Załóżmy również, że kontrolowania nie będziemy kojarzyć wyłączenie z reakcją na zaobserwowane nieprawidłowości. To zbyt wąskie ujęcie. Lepiej jest przyjąć, że kontrola to funkcja ciągła, występująca niezależnie od tego czy dochodzi do nieprawidłowości w procesie realizowania celu, czy też nie.

Poniższy rysunek pokazuje kolejne etapy procesu kontrolowania, jak sądzę, bardzo dobrze opisując możliwość wykorzystania tej funkcji w praktyce gospodarczej[i].

REKLAMA

Na tym się skupimy, pomijając formy i style kontroli.

Ustalenie norm

REKLAMA

To etap trudny do przecenienia i w wielu przypadkach może być kluczowy dla całego procesu zarządzania. Ustalenie norm obiektywizuje i wyznacza standardy.  Dzięki temu, tak kontrolujący, jak i kontrolowany, znają cel. Niestety, bardzo często kontrolowany (rzadziej kontrolujący) stara się unikać precyzyjnego wyznaczenia norm[ii]. Można to odbierać jako dowód obawy przed ponoszeniem konsekwencji oraz przedkładanie własnego dobra, nad dobro organizacji.  

Chyba nie będzie nadużyciem stwierdzenie, że normy powinny mieć wymiar kwantytatywny. Kwalitatywne ujmowanie normy, jakoś nigdy nie spotkało się z moją aprobatą. A więc norma nie powinna zakładać, że coś będzie: "lepiej"; "dokładniej"; "szybciej" albo będzie "bardziej kolorowe".  Norma powinna zakładać na przykład:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

a) że dany stan będzie osiągnięty w ciągu 3 tygodni;

b) że liczba braków nie przekroczy 2,5%, a ten poziom zostanie osiągnięty najdalej w ciągu 4 miesięcy, w dającym się zaobserwować progresie progowym począwszy od 7 tygodnia realizacji procesu naprawczego, co 3 tygodnie. Przy czym obserwowana poprawa wyniesie minimum 15% względem aktualnego stanu. Co przedstawia tabela (dane przykładowe):  

c) że po 1 marca 2013r. czas oczekiwania na rozpatrzenie reklamacji 95% klientów reklamujących zakupiony towar, nie przekroczy 10 dni;

d) że redukcja średniego okresu przeterminowania zobowiązań klientów wobec firmy, w ciągu 6 tygodni, zmieniwszy się ze 58 do 45 dni, a w przedziale zobowiązań powyżej 50 tys.pl, na jednego klienta, spadnie do zera, w drodze renegocjacji kontraktów z postępowaniem sądowym włącznie.

Zobacz: Funkcje kierownicze pomagają osiągać założone cele


Mierzenie wyników

Kwantytatywne określanie norm sprzyja transparentności oczekiwań i  obiektywizuje ocenę. Pozwala też skuteczniej argumentować. To są zalety. Jednak są i wady, którym trzeba sprostać. Pomiar musi uwzględniać wszystkie rzeczywiste współzależności. Nie może być tak, że oceniający i oceniany mają różne zdanie w zakresie interpretacji wyniku. Pamiętajmy też, że przełożony musi bardzo dokładnie wiedzieć czego chce i jak ma zamiar mierzyć postępy w dochodzeniu do celu. Wyobraźmy sobie, że zadanie polega na zmniejszeniu kosztów transportu o 15% w skali firmy zatrudniającej 1500 osób w 120 placówkach handlowych na terenie kraju. Efekt osiągnięto, ale z tego powodu odnotowano średnio 8,5% spadek obrotów w 40 sklepach (30%), w tym w pięciu sklepach, ten spadek wynosił aż 25%. Jeśli nie były to oczekiwane koszty realizacji planu redukcji kosztów transportu, to może się okazać, że: "poprawiono jedno, psując drugie". To istotny, i dosyć często odnotowywany, błąd.

Porównywanie wyników z normami, ocena i reagowanie

REKLAMA

Niedotrzymanie normy ma różne podłoże. Wina za taki stan może być zarówno po stronie realizatorów, jak też po stronie ustalających normy i zlecających ich wykonanie, albo przyczyna może być całkowicie niezależna, inna. Niedotrzymanie normy, może mieć skutki negatywne, a może też polegać na osiągnięciu wartości lepszych niż oczekiwane. Trzeba też pamiętać, że niekiedy odnotowany wynik, różny od założeń oczekiwanych, może być różny ale w sposób statystycznie nieistotny. Podobnie, nie zawsze  niezawinione odstępstwo od normy np. o "n" procent jest powodem do zmiany normy. Norma może zostać uznana za dobrą, a konkretne okoliczności, w jakich była realizowana, były odstępstwem, którego w przyszłości już się nie oczekuje.

Raczej nie powinno się zakładać arbitralnej oceny wyników. Lepszych rezultatów można oczekiwać od ocen dokonywanych wspólnie przez wykonawcę/wykonawców i zlecającego. Nie odmawiając, rzecz jasna, przełożonemu prawa do formułowania ostatecznych opinii.

To, czy dana ocena spowoduje utrzymanie status quo, zmianę norm, czy tylko korektę odchyleń, zależy w dużej mierze od wyników kontroli i od uwarunkowań w jakich dochodzi do podjęcia decyzji. Pomijając, zawsze cenną, funkcję doradczą bezpośrednich wykonawców, decydujący głos ma tutaj przełożony. To jego obowiązek, prawo i odpowiedzialność.

Zobacz: Dumping - dyskusyjne praktyki.



[i] Rysunek na podstawie schematu z pracy Rickyego W. Griffina: "Podstawy zarządzania organizacjami" PWN 1997 s. 590, i choć Griffin nie powołuje się na to, to doskonale wpisuje się w definicję pojęcia kontroli  w organizacji Roberta J. Mocklera.

[ii] norma może też być przedziałem, co nie jest błędem metodycznym

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tego zawodu nie zastąpi AI. A które czeka zagłada? Ekspert: Programiści są pierwsi w kolejce

Sztuczna inteligencja na rynku pracy to temat, który budzi coraz większe emocje. W dobie dynamicznego rozwoju technologii jedno jest pewne – wiele profesji czeka poważna transformacja, a niektóre wręcz znikną. Ale są też takie zawody, których AI nie zastąpi – i to raczej nigdy. Jakie branże są najbardziej zagrożone? A gdzie ludzka praca pozostanie niezastąpiona? O tym mówi Jan Oleszczuk - Zygmuntowski z Polskiej Sieci Ekonomii.

Branża handlowa traci coraz więcej na kradzieżach w sklepach. Jak handlowcy rozwiązują ten problem

Zmorą branży handlowej wciąż są kradzieże sklepowe. Nasiliły się one w okresie wysokiej inflacji, ale teraz nie słabną w oczekiwanym tempie. Kradzieży z powodów ekonomicznych jest mniej, natomiast rozzuchwalili się złodzieje kradnący dla zysku.

Nadchodzi czas pożegnań z papierowymi fakturami. Wszystko co trzeba wiedzieć o e-fakturowaniu i KSeF

Krajowy System eFaktur powstał by ułatwić życie przedsiębiorcom, ale jest też nowym obowiązkiem, którego przestrzeganie narzuca prawo. Firmy, które nie będą przestrzegać jego zasad, muszą liczyć się z dotkliwymi karami, wynoszącymi nawet 100% kwoty podatku z faktury wystawionej poza KSeF.

Dlaczego rezygnują z założenia własnej firmy: kobiety mają inny powód niż mężczyźni

Aż 47 proc. ankietowanych Polaków nie chciałoby prowadzić własnej firmy – wskazują dane z raportu „Polki i przedsiębiorczość 2024: Bariery w zakładaniu firmy”. Kobiety przed założeniem własnej firmy powstrzymuje sytuacja rodzinna, a mężczyzn – stan zdrowia. Nowe dane.

REKLAMA

Branża meblarska mocno traci przez zagraniczną konkurencję, końca kłopotów nie widać

Wysokie koszty produkcji, spadający popyt i silna konkurencja z Azji osłabiają pozycję polskiej branży meblarskiej. Długi sektora, notowane w Krajowym Rejestrze Długów, sięgają już prawie 130 mln zł – coraz więcej przedsiębiorstw musi wybierać między utrzymaniem płynności a spłatą zobowiązań.

Prezydent zawetował. Przedsiębiorcy będą dalej płacić wysoką składkę zdrowotną a może rząd podejmie drugą próbę zmiany

Prezydent zawetował ustawę obniżającą składki zdrowotne dla przedsiębiorców. Rząd jednak nie ustępuje i podejmie kolejną próbę, powtarzając rozwiązania przyjęte w ustawie dokładnie w takiej samej treści. Jaka więc ma być składka zdrowotna gdy uda się przeprowadzić zmiany.

Rolnicy wierzą w dobrą koniunkturę - po dłuższej przerwie znów inwestują w maszyny rolnicze

W I kwartale 2025 roku rolnictwo było branżą z największym udziałem w finansowaniu maszyn i urządzeń przez firmy leasingowe – 28%, wynika z danych Związku Polskiego Leasingu. Rolnicy wracają do inwestowania wierząc w poprawę koniunktury w branży.

Mała firma, duże ryzyko. Dlaczego system ochrony to dziś inwestycja, nie koszt [WYWIAD]

Choć wielu właścicieli małych firm wciąż traktuje ochronę jako zbędny wydatek, rosnąca liczba incydentów – zarówno fizycznych, jak i cyfrowych – pokazuje, że to podejście bywa kosztowne. Dziś zagrożeniem może być nie tylko włamanie, ale też wyciek danych czy przestój operacyjny. W rozmowie z Adamem Śliwińskim, wiceprezesem Seris Konsalnet Security, sprawdzamy, jak MŚP mogą skutecznie zadbać o swoje bezpieczeństwo – bez milionowych budżetów, za to z myśleniem przyszłościowym.

REKLAMA

Polskie firmy chcą eksportować do USA, co z cłami

Polska gospodarka łapie drugi oddech czy walczy o utrzymanie na powierzchni? Jaka będzie przyszłość eksportu do USA? Eksperci podsumowali pierwszy kwartał 2025. Analizie poddany został nie tylko eksport polskich firm, ale i ogólny bilans handlu zagranicznego.

Teraz płatności odroczone także przy zakupach dla firmy

Polskie firmy uzyskują dostęp do płatności odroczonych oraz ratalnych w standardzie zbliżonym do tego oferowanego konsumentom. To duże ułatwienie, z którego skorzystają w pierwszej kolejności małe i średnie firmy.

REKLAMA