Na czym polega nadużywanie pozycji dominującej

Niestety ani w polskim porządku prawnym, ani w aktach unijnych nie jest sprecyzowane pojęcie „nadużywanie”. Oczywiście można polegać na znajomości języka ojczystego i wyinterpretować, że mowa o nadmiernym wykorzystywaniu, nieuczciwej eksploatacji, czy niewspółmiernym wpływaniu na rynek, ale wszystko to są pojęcia nieostre, które w stosowaniu prawa zupełnie się nie sprawdzają. 

W ustawie o ochronie konkurencji i konsumenta ustawodawca wymienił przykładowy katalog działań, które niewątpliwie są nadużywaniem pozycji przedsiębiorcy. Można je podzielić na nadużycia eksploatacyjne i wykluczające.

Przeczytaj też: Przedsiębiorcy słabo znają przepisy chroniące konkurencję

Nadużycia eksploatacyjne

W wyniku nadużyć eksploatacyjnych przedsiębiorca czerpie niczym nieuzasadnione korzyści kosztem innych uczestników rynku, a zatem swoich kontrahentów, klientów, a nawet konsumentów. 

Do takich działań zaliczymy: 

1.  drapieżnictwo cenowe, czyli bezpośrednie lub pośrednie narzucanie nieuczciwych cen, w tym cen nadmiernie wygórowanych albo rażąco niskich, odległych terminów płatności lub innych warunków zakupu albo sprzedaży towarów;
2.  ograniczenie produkcji, zbytu lub postępu technicznego ze szkodą dla kontrahentów lub konsumentów;
3.  żądanie transakcji wiązanych - uzależnianie zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy;
4.  typową eksploatację, czyli narzucanie przez przedsiębiorcę uciążliwych warunków umów, przynoszących mu nieuzasadnione korzyści.

Nadużycia wykluczające

Ich celem jest negatywny i jednostronny wpływ na warunki konkurencyjne (ograniczenie lub nawet całkowita eliminacja). 

Przykładem takich praktyk jest: 

1.  stosowanie w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji;
2.  przeciwdziałanie ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania, bądź rozwoju konkurencji;
3.  podział rynku według kryteriów terytorialnych, asortymentowych lub podmiotowych.

Polecamy serwis: Umowy w firmie

Powyższe przykłady są najczęstszymi formami nadużywania pozycji dominującej przez przedsiębiorców. Katalog ten jest otwarty, co oznacza, że nie tylko takie działania mogą zostać uznane za nadużywanie pozycji dominującej.