Potrącenia z wynagrodzenia za pracę

Przepisy kodeksu pracy regulują kwestie wypłaty wynagrodzenia określając ogólne zasady ustalania jego  wysokości, terminy wypłat, oraz formę i sposób przekazywania wynagrodzenia pracownikowi.  

Odsetki za nieterminową wypłatę wynagrodzenia

Wynagrodzenie pracownicze podlega ochronie. Oznacza to, że pracodawca może dokonywać potrąceń z wynagrodzenia bez zgody pracownika jedynie w ściśle określonych sytuacjach i granicach wyznaczonych przepisami. Nie przestrzeganie tych zasad i dokonywanie przez pracodawcę bezpodstawnych potrąceń bez zgody pracownika z innych tytułów, niż przewidziane przepisami kodeksu pracy, stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika i jest zagrożone wysokimi grzywnami (od 1 tys. do 30 tys. złotych). Tymczasem pracodawcy często stają w obliczu konieczności dokonania potrącenia (lub niekiedy jednocześnie kilku potrąceń) z wynagrodzenia.  Jak zatem uchronić się przed nieprawidłowościami i zarzutami o popełnienie wykroczenia?

Odpowiedzi należy szukać w art. 87 kp. Podaje on zamknięty katalog wszystkich możliwych należności, które pracodawca nie tylko powinien, ale wręcz jest zobowiązany potrącić pracownikowi z jego wynagrodzenia, bez konieczności uzyskania jego zgody.

Z wynagrodzenia brutto możliwe jest dokonanie potrącenia w pełnej wysokości kwot wypłaconych w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia (Art. 87 § 7 kp). Umożliwia to pracodawcy odzyskanie nadpłaty spowodowanej np. chorobą, urlopem bezpłatnym czy udziałem w strajku.

Takie potrącenie jest możliwe jedynie w najbliższym terminie wypłaty przypadającym bezpośrednio po tej, w której wystąpiła nadpłata (nie będzie zatem możliwe rozłożenie takiego potracenia bez zgody pracownika na raty i dokonywanie go podczas kilku kolejnych wypłat)

Pozostałych potrąceń dokonuje się z wynagrodzenia netto, a więc po odliczeniu należnych składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Art. 87 § 1 określa zarówno rodzaje należności, które pracodawca ma obowiązek potrącać z wynagrodzenia pracownika, a § 2 kolejność, w jakiej powinien dokonywać potrąceń. Będzie to bardzo ważne w szczególności w sytuacji pojawienia się konieczności zaspokojenia kilku  wierzycieli jednocześnie.

Są to:

• Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
• Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
• Zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi;
• Kary pieniężne udzielone pracownikowi na podstawie art. 108 kp.