Samozatrudnienie a podatek liniowy

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) osoby, które wybrały samozatrudnienie, mogą rozliczać się ze swych przychodów według stawki liniowej 19% albo na zasadach ogólnych.

Artykuł 9a ust. 1 ustawy o PIT stanowi, iż dochody osiągnięte z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane są na zasadach ogólnych, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowaniu form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Podatnicy mają również możliwość wybrania sposobu opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT, czyli podatkiem liniowym. Wtedy jednakże zobowiązani są do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze właśnie takiego sposobu opodatkowania.

Dokonany wybór dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik do dnia 30 listopada roku poprzedzającego rok podatkowy zawiadomi (w formie pisemnej) właściwego naczelnika urzędu skarbowego o swojej rezygnacji z tego sposobu opodatkowania.

Zobacz: Czy gaz wytworzony przez biogazownie podlega opodatkowaniu akcyzą?

Jednakże wybór podatku liniowego podlega ograniczeniu z art. 9a ust. 3 ustawy o PIT. Podatnik traci prawo do rozliczenia się podatkiem liniowym jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy odpowiadające czynnościom, które podatnik wykonywał lun wykonuje w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.

Wtedy musi on wpłacić zaliczki od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczone przy zastosowaniu skali podatkowej wraz z odsetkami.

W ustawie jest zresztą wyraźnie wskazane, kiedy wykonywanie danych czynności nie może być uznane za działalność gospodarczą, gdyż w istocie stanowi „ukrytą” umowę o pracę. Muszą być tu spełnione łącznie trzy warunki:
a) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat czynności oraz ich wykonywanie ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
b) czynności są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego,
c) wykonujący czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Jeżeli podatnik decyduje się na samozatrudnienie ze względu na 19% podatek liniowy, to trzeba mieć na uwadze to, iż nie zawsze ten sposób rozliczeń jest opłacalny. Jest to uzależnione przede wszystkim od następujących okoliczności:
- poziomu dochodów podatnika,
- możliwości skorzystania z ulg podatkowych.