REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Identyfikacja strumieni wartości

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jerzy Fiuk
Doradca ekonomiczny
strumienie wartości
strumienie wartości
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Po przeczytaniu tego tekstu nie nabędziemy, niestety, umiejętności identyfikowania strumieni wartości w firmie. Zakładam jednak, że może uda mi się zachęcić czytelnika do poznania tej formy analizy działalności przedsiębiorstwa, a przynajmniej zwrócę na nią uwagę. Być może bardziej niż dotychczas dostrzeżemy fakt, że tylko część naszej aktywności gospodarczej ma znaczenie dla klientów i za tę część oni nam płacą , kiedy świadczymy im usługi czy produkujemy dla nich towary. Klienci nie zapłacą nam za organizowane dla naszych pracowników szkolenia. Nie zapłacą też za zebrania i narady, albo słabo zoptymalizowany proces produkcyjny, czy niezbyt potrzebne, nowe, stanowisko pracy dla będącego w potrzebie znajomego czy członka rodziny. Za to zapłaci nasze przedsiębiorstwo, pomniejszając tym samym swoje zyski.

REKLAMA

Dlaczego więc wykonujemy te "inne" czynności, jeśli dla naszych klientów są one obojętne, a dla nas to ma być strata czasu, energii i najczęściej dodatkowe koszty? Jest tak z różnych powodów. Po pierwsze, nie wszystko co nie ma wartości dla klienta, można wyeliminować (choć zawsze warto jest minimalizować) np. narady, czy kontrolę jakości. Po drugie, bo tak się nauczyliśmy; bo nigdy nie analizowaliśmy sekwencji działań na tyle dokładnie by wyeliminować czynności zbędne; bo w zastanych warunkach (np. przy danym ustawieniu maszyn) nie można inaczej; bo bez dostatecznej analizy zaadaptowaliśmy cudze rozwiązanie na własny użytek itp.  W efekcie, cierpi na tym nasza efektywność. Chcemy ją poprawiać. Rozwiązania upatrujemy np. w unowocześnieniu technologii produkcji; w rozbudowie firmy czy ekspansji na nowe rynki. Ale to nie zawsze właściwy kierunek. Bardo często, efektywność daje się poprawić, znacznie mniejszymi nakładami, eliminując marnotrawstwo w obszarze tego, co robimy do tej pory. 

REKLAMA

Ktoś powie, że tak właśnie zazwyczaj robi. To prawda. Ale twierdzę, że jeżeli wcześniej, nie przeprowadzi się metodycznej analizy co tak naprawdę jest "strumieniem wartości" dla produkowanego, przez naszą firmę, wyrobu, czy grupy wyrobów albo usług, to nie mamy szansy na metodyczne podejście do problemu i na rzeczywiście duże efekty w tym zakresie.   

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

*

Wyobraźmy sobie, że jesteśmy malarzem pokojowym i otrzymujemy zlecenie remontu mieszkania. Realizacja takiej usługi, to ciąg różnych czynności, wykonywanych w określonej sekwencji. Tych czynności będzie naprawdę wiele. Powiedzmy, że to są wypracowane przez nas i zaadoptowane z obserwowanej praktyki innych, procedury postępowania. Choć, ogólnie rzecz ujmując, każdy fachowiec będzie je realizować dosyć podobnie, to jednak na pewno nie identycznie. Na przykład: jeden będzie starał się od razu zinwentaryzować i zgromadzić wszystkie niezbędne materiały i narzędzia; drugi uzna, że teraz postara się o to, co potrzebuje teraz, a pozostałe rzeczy będzie dokupować w miarę potrzeb. Również w samym procesie technologicznym wykonywania remontu na pewno wystąpią różnice. Ktoś będzie zawsze używać gruntu przed malowaniem, bo to uważa za niezbędne. Drugi, użyje gruntu tylko w niektórych przypadkach, osobiście kwalifikując powierzchnię, która tego wymaga itd. Tak też będzie jeśli za przykład weźmiemy pracę krawca; programisty komputerowego, albo architekta zieleni. Nie inaczej w przypadku każdej innej usługi. To samo zaobserwujemy również w produkcji. Bez znaczenia wielkość firmy, branża czy forma własności. Identycznie będzie jeśli prześledzimy pracę: urzędników; pracowników służb medycznych czy mundurowych. Wszędzie mamy do czynienia z procedurami postępowania. Jedne z nich są bardziej sformalizowane, drugie mniej. Niektóre procedury są precyzyjne i ich przestrzeganie jest surowo egzekwowane, inne raczej przypominają rytuał i są bliższe tradycji, niż potrzebie ścisłego przestrzegania reżimu technologicznego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gospodarowanie kredytem handlowym w firmie cz. I.

Łatwo zauważymy też, że porównując pacę (jeśli to tylko możliwe) dwóch równie utalentowanych krawców, jeden z nich jest jakby sprawniejszy. Czas od pierwszej przymiarki do otrzymania gotowego ubrania jest u niego krótszy.  Albo inny przykład. Urzędnicy. Jeden tonie w papierach i widać jak przytłacza go nadmiar obowiązków, a inny wygląda jak by nie miał nic pilnego do zrobienia. Obydwaj pracują w tym samym dziale, realizują podobne sprawy, a przełożony nie zauważa żeby jeden z nich odznaczał się mniejszą liczbą załatwionych spraw, choć wyraźnie widać, że pierwszy urzędnik pracuje więcej. Czasami nawet zostaje w pracy po godzinach.  Powyższe możemy odnieść nie tylko do pracy pojedynczych osób. Opisana prawidłowość będzie dotyczyć zespołów pracujących nad jakimś projektem; czy całych przedsiębiorstw oraz innych, może jeszcze większych organizacji.

Wykorzystywanie informacji księgowej i analizy wskaźnikowej w bieżącej działalności firmy.

Przyjrzyjmy się nieco bliżej takim sekwencjom działań. Otóż jeśli je przeanalizować, to okaże się, że  będziemy mogli wyróżnić tam po pierwsze, ścieżkę przepływu informacji; po drugie, ścieżkę wykonywanych czynności i przepływu materiałów. Skoncentrujmy się na tej drugiej ścieżce. Zawiera ona "Czynności Dające Wartość" (CDW) i "Czynności Nie Dające Wartości" (CNDW). Ten podział na CDW i CNDW jest waży. Pozwala bowiem zlokalizować źródła niskiej efektywności i eliminować je. Czynnościami Dającymi Wartość nazywamy te wszystkie działania, za które nasz klient jest skłonny nam zapłacić - to jest nasz strumień wartości. Za CNDW klient nam nie zapłaci. Wykonujemy je, ponosimy z tego tytułu koszty, ale klient za to płacić nie będzie. Tak więc ograniczanie CNDW to eliminowanie marnotrawstwa.

Wady Lean Management


REKLAMA

Załóżmy, że mamy niewielki zakład produkcyjny. Produkujemy proste elementy stalowe na dużą skalę. Proces technologiczny można łatwo opisać: "Trzeba kupić stal i inne komponenty potrzebne do produkcji, Stal trzeba pociąć i wygiąć w odpowiednie elementy; następnie trzeba je zgrzać, pomalować; wysuszyć; zapakować i odesłać odbiorcy."

Możemy przyjąć, że są to CDW[i]. A CNDW, a więc za co nam klient nie zapłaci? To, trzeba by było bardzo precyzyjnie ustalić, w każdym konkretnym przypadku. Zależy to od wielu uwarunkowań. Ale na pewno klient nie będzie nam płacić za to, że mamy zapasy produkcji w toku, czy zapasy wyrobów gotowych. Nie zapłaci nam za kontrolę jakości; za czas przezbrojenia maszyny albo oczekiwania operatora maszyny na dostarczenie półfabrykatów; za przewożenie półfabrykatów z jednego miejsca na drugie tylko dlatego, że kolejne stanowiska produkcyjne są od siebie oddalone i są przemieszane. Charakterystyczne, że z dosyć dużą łatwością optymalizujemy CDW. Natomiast w przypadku CNDW robimy to na zdecydowanie zbyt małą skalę lub w ogóle tego nie robimy w sposób systemowy, bo nie wydzielamy CNDW w firmie. A to właśnie tam tkwi przysłowiowe 80% możliwości redukcji kosztów i znajdowania oszczędności.

Wynagradzanie pracowników w firmie - niektóre patologie

Narzędziem ułatwiającym eliminowanie tych niekorzystnych zjawisk jest "Mapowanie Strumieni Wartości"[ii]. Narzędzie pozwala je identyfikować. Jest to graficzne przedstawienie całego procesu produkcyjnego dla danego produktu; grupy produktów czy usług, na jednej płaszczyźnie.  Zaznacza się tam przepływ informacji i przepływ materiałów czy półfabrykatów. Podawane są czasy i miejsca składowania oraz czasy procesów produkcji na kolejnych stanowiskach roboczych.  Niekiedy można ze zdziwieniem zauważyć, że efektywny proces produkcyjny (czas dodawania wartości) to, w gruncie rzeczy, niewielki ułamek czasu względem całego czasu przejścia od momentu zakupu surowców i materiałów, do momentu wysyłki wyrobów gotowych klientowi. Bywa, że ten pierwszy można liczyć w minutach lub godzinach (wyłączam przypadki, kiedy konieczne staje się sezonowanie półproduktów), a ten drugi, liczony jest w dniach czy tygodniach.

Identyfikowanie strumieni wartości  poprzez ich mapowanie, to ważne narzędzie planistyczne. Mając graficzne przedstawienie stanu obecnego, możemy pokusić się o zaplanowanie stanu przyszłego - porządnego.  W przejrzysty sposób można przedstawić przebiegi informacji i materiałów oraz dostrzec potencjalne rezerwy, które będą możliwe do wykorzystania w danych warunkach lub po zmianie tych warunków, jeśli jest to przydane i wykonalne. Narzędzie to daje też możliwość wykorzystywania potencjału załogi w planowaniu stanu oczekiwanego. To pracownicy produkcyjni najlepiej wiedzą co nie pozwala im skupić się na najważniejszych czynnościach. Można się tego dowiedzieć pytając ich o to, a identyfikacja strumieni wartości jest tu bardzo dobrym pretekstem.

Funkcje kierownicze w zarządzaniu - kontrolowanie, etapy



[i] W praktyce, nie w ten sposób wyznacza się CDW.  Opis dokładnej metodyki daleko wykracza poza ramy tego tekstu.

[ii] Wyśmienitym podręcznikiem opisującym technologię mapowania strumieni wartości, jest praca M.Rothera i J.Sooka - "Naucz się widzieć - eliminacja marnotrawstwa poprzez mapowanie strumieni wartości". Wydane przez Lean Enterprise Institute Polska. Wrocław 2009r.

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polskie sklepy internetowe nie wykorzystują możliwości sprzedaży produktów w innych krajach - do zyskania jest wiele

43% sklepów internetowych nie prowadzi sprzedaży zagranicznej, a 40% posiada wyłącznie polską wersję językową. Tracą przez to ogromną możliwość rozwoju, bo w przypadku firm e-handlowych stawiających na globalizację z obrotów poza krajem zyskuje się średnio o 25% wyższe przychody.

Tego zawodu nie zastąpi AI. A które czeka zagłada? Ekspert: Programiści są pierwsi w kolejce

Sztuczna inteligencja na rynku pracy to temat, który budzi coraz większe emocje. W dobie dynamicznego rozwoju technologii jedno jest pewne – wiele profesji czeka poważna transformacja, a niektóre wręcz znikną. Ale są też takie zawody, których AI nie zastąpi – i to raczej nigdy. Jakie branże są najbardziej zagrożone? A gdzie ludzka praca pozostanie niezastąpiona? O tym mówi Jan Oleszczuk - Zygmuntowski z Polskiej Sieci Ekonomii.

Branża handlowa traci coraz więcej na kradzieżach w sklepach. Jak handlowcy rozwiązują ten problem

Zmorą branży handlowej wciąż są kradzieże sklepowe. Nasiliły się one w okresie wysokiej inflacji, ale teraz nie słabną w oczekiwanym tempie. Kradzieży z powodów ekonomicznych jest mniej, natomiast rozzuchwalili się złodzieje kradnący dla zysku.

Nadchodzi czas pożegnań z papierowymi fakturami. Wszystko co trzeba wiedzieć o e-fakturowaniu i KSeF

Krajowy System eFaktur powstał by ułatwić życie przedsiębiorcom, ale jest też nowym obowiązkiem, którego przestrzeganie narzuca prawo. Firmy, które nie będą przestrzegać jego zasad, muszą liczyć się z dotkliwymi karami, wynoszącymi nawet 100% kwoty podatku z faktury wystawionej poza KSeF.

REKLAMA

Dlaczego rezygnują z założenia własnej firmy: kobiety mają inny powód niż mężczyźni

Aż 47 proc. ankietowanych Polaków nie chciałoby prowadzić własnej firmy – wskazują dane z raportu „Polki i przedsiębiorczość 2024: Bariery w zakładaniu firmy”. Kobiety przed założeniem własnej firmy powstrzymuje sytuacja rodzinna, a mężczyzn – stan zdrowia. Nowe dane.

Branża meblarska mocno traci przez zagraniczną konkurencję, końca kłopotów nie widać

Wysokie koszty produkcji, spadający popyt i silna konkurencja z Azji osłabiają pozycję polskiej branży meblarskiej. Długi sektora, notowane w Krajowym Rejestrze Długów, sięgają już prawie 130 mln zł – coraz więcej przedsiębiorstw musi wybierać między utrzymaniem płynności a spłatą zobowiązań.

Prezydent zawetował. Przedsiębiorcy będą dalej płacić wysoką składkę zdrowotną a może rząd podejmie drugą próbę zmiany

Prezydent zawetował ustawę obniżającą składki zdrowotne dla przedsiębiorców. Rząd jednak nie ustępuje i podejmie kolejną próbę, powtarzając rozwiązania przyjęte w ustawie dokładnie w takiej samej treści. Jaka więc ma być składka zdrowotna gdy uda się przeprowadzić zmiany.

Rolnicy wierzą w dobrą koniunkturę - po dłuższej przerwie znów inwestują w maszyny rolnicze

W I kwartale 2025 roku rolnictwo było branżą z największym udziałem w finansowaniu maszyn i urządzeń przez firmy leasingowe – 28%, wynika z danych Związku Polskiego Leasingu. Rolnicy wracają do inwestowania wierząc w poprawę koniunktury w branży.

REKLAMA

Mała firma, duże ryzyko. Dlaczego system ochrony to dziś inwestycja, nie koszt [WYWIAD]

Choć wielu właścicieli małych firm wciąż traktuje ochronę jako zbędny wydatek, rosnąca liczba incydentów – zarówno fizycznych, jak i cyfrowych – pokazuje, że to podejście bywa kosztowne. Dziś zagrożeniem może być nie tylko włamanie, ale też wyciek danych czy przestój operacyjny. W rozmowie z Adamem Śliwińskim, wiceprezesem Seris Konsalnet Security, sprawdzamy, jak MŚP mogą skutecznie zadbać o swoje bezpieczeństwo – bez milionowych budżetów, za to z myśleniem przyszłościowym.

Polskie firmy chcą eksportować do USA, co z cłami

Polska gospodarka łapie drugi oddech czy walczy o utrzymanie na powierzchni? Jaka będzie przyszłość eksportu do USA? Eksperci podsumowali pierwszy kwartał 2025. Analizie poddany został nie tylko eksport polskich firm, ale i ogólny bilans handlu zagranicznego.

REKLAMA