Przekazanie firmy dzieciom

Jak najkorzystniej przekazać firmę?

Na początku trzeba wyraźnie wskazać, że jednoosobowa działalność gospodarcza nie może zmienić właściciela. Przekazanie firmy jednoosobowej będzie zatem polegało na zamknięciu działalności przez rodzica oraz przekazaniu dziecku jedynie składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Składnikami tymi są m.in. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości, prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych, wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne.

Dziecko, które otrzyma składniki majątkowe przedsiębiorstwa, musi założyć własną działalność oraz prowadzić ją pod własnym imieniem i nazwiskiem oraz własnym numerem NIP.

Jedną z najkorzystniejszych form przekazania tych składników przedsiębiorstwa będzie darowizna.

Zobacz: Dziedziczenie firmy po śmierci właściciela

Sprawdź: Jak założyć własną firmę?

Darowizna składników przedsiębiorstwa

Przekazanie firmy w formie darowizny, jest o wiele korzystniejszym rozwiązaniem niż jej sprzedaż. Darowizna pozwala bowiem na zwolnienie z podatku VAT, który należałoby zapłacić sprzedając poszczególne składniki majątku przedsiębiorstwa.

Istotą umowy darowizny jest bezpłatne przekazanie składników majątku firmy – nie tylko tych materialnych. Umowa obejmie również wierzytelności, czyli np. kontrakty podpisane z klientami. Przeniesienie ich na nowego właściciela nie wymaga zgody klientów.

Co więcej, jeśli rodzic przekazuje składniki majątkowe firmy swojemu dziecku to czynność taka jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn bez względu na wartość darowanego majątku. Jest to bardzo ważne ze względu na koszty.

Przekazanie całości firmy w darowiźnie mieści się w pojęciu „zbycia przedsiębiorstwa”. Ma to o tyle, ważne znaczenie, że operacja taka nie podlega opodatkowaniu VAT. Gdyby przekazaniu miałaby podlegać np. tylko wybrana część majątku, wtedy wystąpiłaby już dostawa towarów, od której należałoby odprowadzić podatek VAT.

Ile kosztuje założenie własnej działalności gospodarczej?

Problem z nazwą

Problematyczną kwestią jest przekazanie nazwy przedsiębiorstwa. Nazwa jednoosobowej działalności musi obligatoryjnie zawierać imię i nazwisko jej właściciela. Tej części nazwy nie można przekazać. Często jednak przedsiębiorcy posługują się również oznaczeniami fantazyjnymi. Prawa do tych oznaczeń, a także prawo do posługiwania się nazwami produktów czy znakami graficznymi, mogą bez problemu stać się  przedmiotem umowy darowizny.

Urszula Kowalska chce przejść na emeryturę i przekazać firmę swojej córce Krystynie Kwiatkowskiej. Pani Urszula prowadziła sklep dla dzieci o nazwie Urszula Kowalska Sklep Maluszek. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby firma jej córki nazywała się Krystyna Kwiatkowska Sklep Maluszek. Imię i nazwisko matki nie może pozostać w nazwie działalności córki.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Umowa darowizny

Umowa darowizny składników majątkowych przedsiębiorstwa musi spełniać pewne warunki. Aby umowa taka była ważna, musi być koniecznie zawarta w postaci aktu notarialnego. Niedochowanie tej szczególnej formy, np. sporządzenie umowy na piśmie i podpisanie jej przez rodzica i dziecko, będzie powodowało jej nieskuteczność.

Dzięki temu, że umowa jest sporządzana przed notariuszem nie ma potrzeby samodzielnego zgłaszania transakcji darowizny do urzędu skarbowego. Co więcej, to notariusz odpowiada za wyliczenie podatku od spadków i darowizn (o ile występuje konieczność jego zapłaty) oraz pobiera kwotę podatku od odpowiedniej strony transakcji i wpłaca tę kwotę do urzędu skarbowego. W przypadku darowizny pomiędzy rodzicami a dziećmi takiego podatku się nie nalicza.

8 kroków do założenia własnej firmy w CEIDG

Przekaż również wiedzę

Przekazując firmę dzieciom warto przekazać im również swoje doświadczenie. Lata pracy na danym rynku i w konkretnej branży owocuje nieocenionym doświadczeniem, z którym łatwiej prowadzić działalność. Zapoznanie dziecka z najważniejszymi klientami pozwoli zarówno jemu jak i klientom na owocne kontynuowanie współpracy. Utrzymanie dobrych relacji umożliwia pomyślne prowadzenie i rozwój firmy.

Koniec działalności darczyńcy

Po zawarciu i zrealizowaniu umowy darowizny, darczyńca musi zlikwidować swoją dotychczasową działalność. Będzie się to wiązało z wykonaniem remanentu likwidacyjnego. Wykonuje się go na potrzeby podatku VAT oraz dochodowego. Gdy remanent ma miejsce już po dokonaniu darowizny, nie spowoduje to konieczności zapłacenia podatku. Likwidowana działalność nie będzie posiadała już żadnego majątku do opodatkowania.

CEIDG a koszt założenia własnej firmy

Przekazanie firmy w testamencie

Jeżeli rodzic nie chce przekazać swojej firmy za życia, może to zrobić w testamencie. Najlepszym rozwiązaniem jest w takim przypadku zapis windykacyjny. Pozwala on na przekazanie przedsiębiorstwa w całości jednemu dziecku. Zapis windykacyjny może być zawarty wyłącznie w testamencie sporządzonym w formie notarialnej. Zapisobierca windykacyjny otrzymuje na podstawie testamentu jedynie ten przedmiot spadku, który zostanie dla niego wskazany w testamencie. Przedmiotem tym może być właśnie przedsiębiorstwo.

Zapis windykacyjny pozwala spadkodawcy na przekazanie prowadzonej działalności gospodarczej na rzecz wybranego przez siebie spadkobiercy. W innych sytuacjach wola spadkodawcy nie zawsze może być zrealizowana w 100 procentach.

Jak założyć własną firmę - poradnik Ministerstwa Gospodarki