REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jak chronić dobra osobiste?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marek Pasiński
Radca prawny
Anna  Trela
Aplikant radcowski
Jak należy chronić dobra osobiste?
Jak należy chronić dobra osobiste?

REKLAMA

REKLAMA

Problem ochrony dóbr osobistych dotyczy zarówno osób fizycznych jak i osób prawnych. Przedsiębiorcy (zarówno indywidualni jak i spółki) powinni szczególnie znać zasady tej ochrony, bo brak reakcji na naruszanie tych dóbr może doprowadzić do utraty renomy niezbędnej dla funkcjonowania na każdym rynku.

Czym są dobra osobiste?

Dobra osobiste są to przysługujące każdemu człowiekowi i podlegające ochronie prawnej wartości związane z daną osobą. Katalog niektórych, można powiedzieć tych najważniejszych dóbr osobistych, znajduje się w art. 23 Kodeksu Cywilnego.

REKLAMA

Wymienione tam dobra (np. zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek) nie stanowią jednak wyczerpującego zbioru, co oznacza, że ochronie mogą podlegać także inne nieuwzględnione w ustawie dobra.

Wynika to także z orzecznictwa Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 16 lipca 1993r. (I PZP 28/93) uznał poprawność takiego stanowiska, stwierdzając, że uznanie, czy mamy do czynienia z dobrem osobistym zależy od wielu czynników. Sąd Najwyższy stwierdził, że pojęcie dobra należy odnosić do określonego poziomu rozwoju technologicznego i cywilizacyjnego, a także przyjętych w społeczeństwie zasad moralnych i prawnych, istniejącego rodzaju stosunków społecznych, gospodarczych czy nawet politycznych.

Zobacz: Kiedy potrzebne są koncesje, zezwolenia, wpis do rejestru działalności regulowanej, licencje i uprawnienia zawodowe

Komu przysługuje ochrona dóbr osobistych?

REKLAMA


Zasadniczo ochrona dóbr osobistych przysługuje osobom fizycznym, jednak ustawodawca zapewnił też ochronę dobrom osób prawnych. Wynika to wprost z art. 43 Kodeksu Cywilnego, który nakazuje odpowiednie stosowanie w stosunku do osób prawnych, przepisów o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tym samym oznacza to, że ochronie podlegają również przedsiębiorstwa posiadające osobowość prawną. Dyskusyjny jest natomiast pogląd, że z ochrony dóbr osobistych mogą korzystać - poza osobami fizycznymi i prawnymi - także niektóre organizacje nie posiadające osobowości prawnej. Wymienia się tu przede wszystkim spółki jawne i komandytowe.

W przypadku przedsiębiorcy prowadzącego samodzielną działalność, może on ubiegać się o ochronę swoich własnych dóbr osobistych jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą pod konkretną nazwą.

Natomiast w przypadku spółki cywilnej, nie ma na gruncie obowiązujących przepisów podstaw do nadania jej odrębnej nazwy. Tym samym oznacza to, że nie ma też środków prawnych wynikających z art. 43 KC do ochrony nazwy nadanej przez wspólników dla identyfikacji ich wspólnej działalności.

REKLAMA

Ochrona byłaby możliwa tylko w przypadku, gdy stosowana przez wspólników wspólnie nazwa będzie identyczna z nazwą używaną przez każdego z nich jako przedsiębiorcę, wówczas zastosowanie miałby art. 23 KC. Ponadto przedsiębiorcy, będący osobami fizycznymi, w tym wspólnikami spółek cywilnych, mogą sięgać do przepisu normującego ochronę firmy, czyli do art. 4310 Kodeksu Cywilnego.

Jakie dobra osoby prawnej podlegają ochronie?

Dobra osobiste osoby prawnej nie są tożsame z dobrami osoby fizycznej. Nie można w przypadku przedsiębiorstw dochodzić ochrony takich dóbr jak zdrowie, swoboda sumienia lub kult zmarłych. Z pewnością można jednak domagać się ochrony wizerunku, renomy, tajemnicy korespondencji oraz nazwy, która zgodnie z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego z dnia 22 października 1991 r. (I ACr 400/90) ma w stosunkach prawnych w jakie wchodzi takie znaczenie, jak dla osoby fizycznej przedstawia jej nazwisko. Z pewnością katalog dóbr osobistych osoby prawnej jest również katalogiem otwartym. 

Niewątpliwie zaś podlegającym ochronie dobrem osobistym zarówno osoby fizycznej, jak i osoby prawnej jest jej dobra sława. Naruszenie dobrej sławy osoby prawnej może nastąpić przede wszystkim przez zarzucenie tej osobie, a w szczególności jej organom, niewłaściwego postępowania mogącego ją narazić na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania działalności. Nadto symbol osoby prawnej będący nośnikiem jej tożsamości w zewnętrznym odbiorze, podobnie jak nazwa stanowi dobro osobiste i podlega ochronie na podstawie art. 24 w zw. z art. 43 KC. 

Nazwa przedsiębiorcy podlega także szczególnej ochronie przed inną konkurencyjną nazwą i w związku z tym, dla ochrony swojej nazwy przedsiębiorca może pozwać do sądu podmiot posługujący się nazwą podobną, która może wprowadzać w błąd co do tożsamości danej firmy (kojarzyć ją z inną). Naruszenie prawa do firmy następuje nie tylko wtedy, gdy osoba nieuprawniona rejestruje na swoją rzecz pełną nazwę osoby prawnej, lecz także wtedy, gdy dokonuje zgłoszenia w celu uzyskania ochrony części nazwy, jeżeli ta część ma charakter wyróżniający.

Jak faktycznie można chronić dobro osobiste swojej firmy

W pierwszej kolejności należy ustalić kto, kiedy, jakim zachowaniem i jakiemu dobru osobistemu zagraża. Wówczas zgodnie z art. 24 można żądać od tej osoby zaniechania takiego konkretnego działania. Warunkiem jest jednak bezprawny charakter takiej czynności. Jeśli natomiast dojdzie już do naruszenia dobra, wówczas można żądać, aby osoba naruszająca dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia, w tym szczególnie do złożenia oświadczenia o odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie.

Treść, jak i formę takiego oświadczenia można samemu zaproponować, ale należy wziąć pod uwagę sposób dokonania naruszenia i zaproponować formę adekwatną. Dla przykładu – można żądać np. od gazety opublikowania oświadczenia z przeprosinami co najmniej na tej samej stronie, o takiej samej wielkości, co artykuł, który naruszył dobra danego przedsiębiorcy (o ile umieszczony był bezprawnie, tj. bez zgody przedsiębiorcy). 

Ponadto można żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Żądając zadośćuczynienia należy wykazać, że w wyniku naruszenia, przedsiębiorca doznał krzywdy, a działanie osoby naruszającej było zawinione, choć niekoniecznie umyślne. Za krzywdę należy uznać w tym przypadku zwłaszcza psychiczne cierpienia, stresy wywołane naruszeniem. 

Zadośćuczynienie nie pełni roli kary, ale ma pełnić funkcję prewencyjno-represyjną. Powinno bowiem powstrzymywać od dopuszczania się podobnych naruszeń w przyszłości zarówno przez osobę, która już dokonała naruszenia, jak i przez inne podmioty. 

Zobacz: Co z atestami dla zabawek importowanych z krajów azjatyckich?

Jeśli natomiast naruszenie dobra doprowadziło do szkody w majątku przedsiębiorcy, może domagać się on naprawienia jej na zasadach ogólnych, w tym wypłaty odpowiedniego odszkodowania. Wówczas trzeba wykazać, jaką szkodę poniósł przedsiębiorca, podać wysokość i wykazać związek szkody z działaniem osoby naruszającej dobro.

Szkodą nie muszą być tylko faktycznie poniesione straty, ale także potencjalnie utracone zyski. Przykładowo, jeśli działanie doprowadziło do pogorszenia wizerunku przedsiębiorcy, jego wiarygodności, wyobrażenia o stanie wypłacalności, a co za tym idzie utrudniło np. uzyskanie kredytu, zniechęciło kontrahentów do współpracy, można wówczas, po wyliczeniu ewentualnych zysków, domagać się ich zapłaty.

W celu ochrony naruszonego dobra, należy skierować do Sądu Okręgowego pozew, w którym opisana zostanie osoba (bądź osoby) i zachowanie naruszające dobro, a także skutki naruszenia. Opłata sądowa od pozwu jest stała i wynosi 600zł.

Należy jednak zwrócić uwagę, że w przypadku domagania się poza oświadczeniem „prostującym”, także zadośćuczynienia lub odszkodowania, sąd może wezwać o uzupełnienie kwoty i wówczas opłata wzrośnie odpowiednio o 5% z żądanej kwoty majątkowej. Dla przykładu, jeśli przedsiębiorca domaga się od osoby, która dokonała naruszenia, oświadczenia ze sprostowaniem oraz 10 tyś. złotych tytułem zadośćuczynienia, to opłata sądowa będzie wynosiła 600 zł + 500 zł (5% z kwoty 10 tyś. zł). Powyższa kwestia zależy od praktyki danego Sądu.

Marek Pasiński – Radca Prawny
Anna Trela – Aplikant radcowski

Kancelaria Radcy Prawnego w Krakowie www.pasinski.pl

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prezydent zawetował. Przedsiębiorcy będą dalej płacić wysoką składkę zdrowotną a może rząd podejmie drugą próbę zmiany

Prezydent zawetował ustawę obniżającą składki zdrowotne dla przedsiębiorców. Rząd jednak nie ustępuje i podejmie kolejną próbę, powtarzając rozwiązania przyjęte w ustawie dokładnie w takiej samej treści. Jaka więc ma być składka zdrowotna gdy uda się przeprowadzić zmiany.

Rolnicy wierzą w dobrą koniunkturę - po dłuższej przerwie znów inwestują w maszyny rolnicze

W I kwartale 2025 roku rolnictwo było branżą z największym udziałem w finansowaniu maszyn i urządzeń przez firmy leasingowe – 28%, wynika z danych Związku Polskiego Leasingu. Rolnicy wracają do inwestowania wierząc w poprawę koniunktury w branży.

Mała firma, duże ryzyko. Dlaczego system ochrony to dziś inwestycja, nie koszt [WYWIAD]

Choć wielu właścicieli małych firm wciąż traktuje ochronę jako zbędny wydatek, rosnąca liczba incydentów – zarówno fizycznych, jak i cyfrowych – pokazuje, że to podejście bywa kosztowne. Dziś zagrożeniem może być nie tylko włamanie, ale też wyciek danych czy przestój operacyjny. W rozmowie z Adamem Śliwińskim, wiceprezesem Seris Konsalnet Security, sprawdzamy, jak MŚP mogą skutecznie zadbać o swoje bezpieczeństwo – bez milionowych budżetów, za to z myśleniem przyszłościowym.

Polskie firmy chcą eksportować do USA, co z cłami

Polska gospodarka łapie drugi oddech czy walczy o utrzymanie na powierzchni? Jaka będzie przyszłość eksportu do USA? Eksperci podsumowali pierwszy kwartał 2025. Analizie poddany został nie tylko eksport polskich firm, ale i ogólny bilans handlu zagranicznego.

REKLAMA

Teraz płatności odroczone także przy zakupach dla firmy

Polskie firmy uzyskują dostęp do płatności odroczonych oraz ratalnych w standardzie zbliżonym do tego oferowanego konsumentom. To duże ułatwienie, z którego skorzystają w pierwszej kolejności małe i średnie firmy.

Termin składania wniosków o dopłaty bezpośrednie 2025

Jaki jest termin składania wniosków do ARIMR o dopłaty bezpośrednie w 2025 roku? Czy można złożyć dokumenty po terminie? Co z załącznikami?

Co każdy prezes (CEO) powinien dziś wiedzieć o technologii?

Każda szkoła zarządzania mówi: deleguj odpowiedzialność. Niezależnie czy mówimy o MŚP czy dużej organizacji, zarządzanie technologią powinno więc być oddane w ręce tych, którzy się na niej znają. Z drugiej strony – jeśli mamy wyprzedzić konkurencję, trzeba inwestować i lewarować biznes przez technologię. Żeby robić to efektywnie, kadra zarządzająca musi rozumieć przynajmniej część świata IT. Problem w tym, że świat technologii jest tak przeładowany informacjami, że często nawet eksperci od IT się w nim gubią. Co warto rozumieć? Jak głęboko wchodzić w poszczególne zagadnienia? Jak rozmawiać z zespołem, który zasypuje wieloma szczegółami? Oto krótki, praktyczny przewodnik.

Działania marketingowe jako kompatybilny element Public Relations

Współczesna komunikacja biznesowa coraz częściej wymaga synergicznego podejścia do działań promocyjnych i wizerunkowych. Marketing i Public Relations (PR), choć wywodzą się z różnych tradycji i pełnią odmienne funkcje, dziś coraz częściej przenikają się i wspólnie pracują na sukces marki. W dobie mediów społecznościowych, globalizacji i błyskawicznego obiegu informacji działania marketingowe stają się kompatybilnym, a nierzadko wręcz niezbędnym elementem strategii PR.

REKLAMA

Branża wydawnicza. Czy na wydawaniu i sprzedaży książek da się wciąż zarobić

Tylko czterech na dziesięciu Polaków przeczytało w ubiegłym roku przynajmniej jedną książkę. Choć wynik ten jest nieco niższy niż rok wcześniej, wciąż należy do najlepszych w ostatniej dekadzie. Co to oznacza dla branży wydawniczej, czy na wydawaniu i sprzedaży książek daje się wciąż zarobić?

Pijemy mniej piwa, przez co browary nie płacą na czas swoim dostawcom

Na kondycję branży piwowarskiej, poza spadającym w wyniku zmian kulturowych popytem, najmocniej wpływają dziś rosnące koszty operacyjne oraz zmiany w podatku akcyzowym. Polacy piją mniej piwa, browary mają coraz większe kłopoty.

REKLAMA