REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jak chronić dobra osobiste?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marek Pasiński
Radca prawny
Anna  Trela
Aplikant radcowski
Jak należy chronić dobra osobiste?
Jak należy chronić dobra osobiste?

REKLAMA

REKLAMA

Problem ochrony dóbr osobistych dotyczy zarówno osób fizycznych jak i osób prawnych. Przedsiębiorcy (zarówno indywidualni jak i spółki) powinni szczególnie znać zasady tej ochrony, bo brak reakcji na naruszanie tych dóbr może doprowadzić do utraty renomy niezbędnej dla funkcjonowania na każdym rynku.

Czym są dobra osobiste?

Dobra osobiste są to przysługujące każdemu człowiekowi i podlegające ochronie prawnej wartości związane z daną osobą. Katalog niektórych, można powiedzieć tych najważniejszych dóbr osobistych, znajduje się w art. 23 Kodeksu Cywilnego.

REKLAMA

Wymienione tam dobra (np. zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek) nie stanowią jednak wyczerpującego zbioru, co oznacza, że ochronie mogą podlegać także inne nieuwzględnione w ustawie dobra.

Wynika to także z orzecznictwa Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 16 lipca 1993r. (I PZP 28/93) uznał poprawność takiego stanowiska, stwierdzając, że uznanie, czy mamy do czynienia z dobrem osobistym zależy od wielu czynników. Sąd Najwyższy stwierdził, że pojęcie dobra należy odnosić do określonego poziomu rozwoju technologicznego i cywilizacyjnego, a także przyjętych w społeczeństwie zasad moralnych i prawnych, istniejącego rodzaju stosunków społecznych, gospodarczych czy nawet politycznych.

Zobacz: Kiedy potrzebne są koncesje, zezwolenia, wpis do rejestru działalności regulowanej, licencje i uprawnienia zawodowe

Komu przysługuje ochrona dóbr osobistych?

REKLAMA


Zasadniczo ochrona dóbr osobistych przysługuje osobom fizycznym, jednak ustawodawca zapewnił też ochronę dobrom osób prawnych. Wynika to wprost z art. 43 Kodeksu Cywilnego, który nakazuje odpowiednie stosowanie w stosunku do osób prawnych, przepisów o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tym samym oznacza to, że ochronie podlegają również przedsiębiorstwa posiadające osobowość prawną. Dyskusyjny jest natomiast pogląd, że z ochrony dóbr osobistych mogą korzystać - poza osobami fizycznymi i prawnymi - także niektóre organizacje nie posiadające osobowości prawnej. Wymienia się tu przede wszystkim spółki jawne i komandytowe.

W przypadku przedsiębiorcy prowadzącego samodzielną działalność, może on ubiegać się o ochronę swoich własnych dóbr osobistych jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą pod konkretną nazwą.

Natomiast w przypadku spółki cywilnej, nie ma na gruncie obowiązujących przepisów podstaw do nadania jej odrębnej nazwy. Tym samym oznacza to, że nie ma też środków prawnych wynikających z art. 43 KC do ochrony nazwy nadanej przez wspólników dla identyfikacji ich wspólnej działalności.

REKLAMA

Ochrona byłaby możliwa tylko w przypadku, gdy stosowana przez wspólników wspólnie nazwa będzie identyczna z nazwą używaną przez każdego z nich jako przedsiębiorcę, wówczas zastosowanie miałby art. 23 KC. Ponadto przedsiębiorcy, będący osobami fizycznymi, w tym wspólnikami spółek cywilnych, mogą sięgać do przepisu normującego ochronę firmy, czyli do art. 4310 Kodeksu Cywilnego.

Jakie dobra osoby prawnej podlegają ochronie?

Dobra osobiste osoby prawnej nie są tożsame z dobrami osoby fizycznej. Nie można w przypadku przedsiębiorstw dochodzić ochrony takich dóbr jak zdrowie, swoboda sumienia lub kult zmarłych. Z pewnością można jednak domagać się ochrony wizerunku, renomy, tajemnicy korespondencji oraz nazwy, która zgodnie z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego z dnia 22 października 1991 r. (I ACr 400/90) ma w stosunkach prawnych w jakie wchodzi takie znaczenie, jak dla osoby fizycznej przedstawia jej nazwisko. Z pewnością katalog dóbr osobistych osoby prawnej jest również katalogiem otwartym. 

Niewątpliwie zaś podlegającym ochronie dobrem osobistym zarówno osoby fizycznej, jak i osoby prawnej jest jej dobra sława. Naruszenie dobrej sławy osoby prawnej może nastąpić przede wszystkim przez zarzucenie tej osobie, a w szczególności jej organom, niewłaściwego postępowania mogącego ją narazić na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania działalności. Nadto symbol osoby prawnej będący nośnikiem jej tożsamości w zewnętrznym odbiorze, podobnie jak nazwa stanowi dobro osobiste i podlega ochronie na podstawie art. 24 w zw. z art. 43 KC. 

Nazwa przedsiębiorcy podlega także szczególnej ochronie przed inną konkurencyjną nazwą i w związku z tym, dla ochrony swojej nazwy przedsiębiorca może pozwać do sądu podmiot posługujący się nazwą podobną, która może wprowadzać w błąd co do tożsamości danej firmy (kojarzyć ją z inną). Naruszenie prawa do firmy następuje nie tylko wtedy, gdy osoba nieuprawniona rejestruje na swoją rzecz pełną nazwę osoby prawnej, lecz także wtedy, gdy dokonuje zgłoszenia w celu uzyskania ochrony części nazwy, jeżeli ta część ma charakter wyróżniający.

Jak faktycznie można chronić dobro osobiste swojej firmy

W pierwszej kolejności należy ustalić kto, kiedy, jakim zachowaniem i jakiemu dobru osobistemu zagraża. Wówczas zgodnie z art. 24 można żądać od tej osoby zaniechania takiego konkretnego działania. Warunkiem jest jednak bezprawny charakter takiej czynności. Jeśli natomiast dojdzie już do naruszenia dobra, wówczas można żądać, aby osoba naruszająca dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia, w tym szczególnie do złożenia oświadczenia o odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie.

Treść, jak i formę takiego oświadczenia można samemu zaproponować, ale należy wziąć pod uwagę sposób dokonania naruszenia i zaproponować formę adekwatną. Dla przykładu – można żądać np. od gazety opublikowania oświadczenia z przeprosinami co najmniej na tej samej stronie, o takiej samej wielkości, co artykuł, który naruszył dobra danego przedsiębiorcy (o ile umieszczony był bezprawnie, tj. bez zgody przedsiębiorcy). 

Ponadto można żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Żądając zadośćuczynienia należy wykazać, że w wyniku naruszenia, przedsiębiorca doznał krzywdy, a działanie osoby naruszającej było zawinione, choć niekoniecznie umyślne. Za krzywdę należy uznać w tym przypadku zwłaszcza psychiczne cierpienia, stresy wywołane naruszeniem. 

Zadośćuczynienie nie pełni roli kary, ale ma pełnić funkcję prewencyjno-represyjną. Powinno bowiem powstrzymywać od dopuszczania się podobnych naruszeń w przyszłości zarówno przez osobę, która już dokonała naruszenia, jak i przez inne podmioty. 

Zobacz: Co z atestami dla zabawek importowanych z krajów azjatyckich?

Jeśli natomiast naruszenie dobra doprowadziło do szkody w majątku przedsiębiorcy, może domagać się on naprawienia jej na zasadach ogólnych, w tym wypłaty odpowiedniego odszkodowania. Wówczas trzeba wykazać, jaką szkodę poniósł przedsiębiorca, podać wysokość i wykazać związek szkody z działaniem osoby naruszającej dobro.

Szkodą nie muszą być tylko faktycznie poniesione straty, ale także potencjalnie utracone zyski. Przykładowo, jeśli działanie doprowadziło do pogorszenia wizerunku przedsiębiorcy, jego wiarygodności, wyobrażenia o stanie wypłacalności, a co za tym idzie utrudniło np. uzyskanie kredytu, zniechęciło kontrahentów do współpracy, można wówczas, po wyliczeniu ewentualnych zysków, domagać się ich zapłaty.

W celu ochrony naruszonego dobra, należy skierować do Sądu Okręgowego pozew, w którym opisana zostanie osoba (bądź osoby) i zachowanie naruszające dobro, a także skutki naruszenia. Opłata sądowa od pozwu jest stała i wynosi 600zł.

Należy jednak zwrócić uwagę, że w przypadku domagania się poza oświadczeniem „prostującym”, także zadośćuczynienia lub odszkodowania, sąd może wezwać o uzupełnienie kwoty i wówczas opłata wzrośnie odpowiednio o 5% z żądanej kwoty majątkowej. Dla przykładu, jeśli przedsiębiorca domaga się od osoby, która dokonała naruszenia, oświadczenia ze sprostowaniem oraz 10 tyś. złotych tytułem zadośćuczynienia, to opłata sądowa będzie wynosiła 600 zł + 500 zł (5% z kwoty 10 tyś. zł). Powyższa kwestia zależy od praktyki danego Sądu.

Marek Pasiński – Radca Prawny
Anna Trela – Aplikant radcowski

Kancelaria Radcy Prawnego w Krakowie www.pasinski.pl

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sukcesja w firmach rodzinnych: kluczowe wyzwania i rosnąca rola fundacji rodzinnych

29 maja 2025 r. w warszawskim hotelu ARCHE odbyła się konferencja „SUKCESJA BIZNES NA POKOLENIA”, której idea narodziła się z współpracy Business Centre Club, Banku Pekao S.A. oraz kancelarii Domański Zakrzewski Palinka i Pru – Prudential Polska. Różnorodne doświadczenia i zakres wiedzy organizatorów umożliwiły kompleksowe i wielowymiarowe przedstawienie tematu sukcesji w firmach rodzinnych.

Raport Strong Women in IT: zgłoszenia do 31 lipca 2025 r.

Ruszył nabór do raportu Strong Women in IT 2025. Jest to raport mający na celu przybliżenie osiągnięć kobiet w branży technologicznej oraz w działach IT-Tech innych branż. Zgłoszenia do 31 lipca 2025 r.

Gdy ogień nie jest przypadkiem. Pożary w punktach handlowo-usługowych

Od stycznia do początku maja 2025 roku straż pożarna odnotowała 306 pożarów w obiektach handlowo-usługowych, z czego aż 18 to celowe podpalenia. Potwierdzony przypadek sabotażu, który doprowadził do pożaru hali Marywilska 44, pokazuje, że bezpieczeństwo pożarowe staje się kluczowym wyzwaniem dla tej branży.

Przedsiębiorcy zyskają nowe narzędzia do analizy rynku. Współpraca GUS i Rzecznika MŚP

Nowe intuicyjne narzędzia analityczne, takie jak Dashboard Regon oraz Dashboard Koniunktura Gospodarcza, pozwolą firmom na skuteczne monitorowanie rynku i podejmowanie trafniejszych decyzji biznesowych.

REKLAMA

Firma w Anglii w 2025 roku – czy to się nadal opłaca?

Rok 2025 to czas ogromnych wyzwań dla przedsiębiorców z Polski. Zmiany legislacyjne, niepewne otoczenie podatkowe, rosnąca liczba kontroli oraz nieprzewidywalność polityczna sprawiają, że coraz więcej firm poszukuje bezpiecznych alternatyw dla prowadzenia działalności. Jednym z najczęściej wybieranych kierunków pozostaje Wielka Brytania. Mimo Brexitu, inflacji i globalnych zmian gospodarczych, firma w Anglii to nadal bardzo atrakcyjna opcja dla polskich przedsiębiorców.

Windykacja należności krok po kroku [3 etapy]

Niezapłacone faktury to codzienność, z jaką muszą się mierzyć w swej działalności przedsiębiorcy. Postępowanie windykacyjne obejmuje szereg działań mających na celu ich odzyskanie. Kluczową rolę odgrywa w nim czas. Sprawne rozpoczęcie czynności windykacyjnych zwiększa szanse na skuteczne odzyskanie należności. Windykację możemy podzielić na trzy etapy: przedsądowy, sądowy i egzekucyjny.

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej. 20 maja 2025 r. mija ważny termin dla przedsiębiorców

20 maja 2025 r. mija ważny termin dla przedsiębiorców. Chodzi o rozliczenie składki zdrowotnej. Kto musi złożyć dokumenty dotyczące rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2024 r.? Co w przypadku nadpłaty składki zdrowotnej?

Klienci nie płacą za komórki i Internet, operatorzy telekomunikacyjni sami popadają w długi

Na koniec marca w rejestrze widniało niemal 300 tys. osób i firm z przeterminowanymi zobowiązaniami wynikającymi z umów telekomunikacyjnych - zapłata za komórki i Internet. Łączna wartość tych zaległości przekroczyła 1,4 mld zł. Największe obciążenia koncentrują się w stolicy – mieszkańcy Warszawy zalegają z płatnościami na blisko 130 mln zł, w czołówce jest też Kraków, Poznań i Łódź.

REKLAMA

Leasing: szykowana jest zmiana przepisów, która dodatkowo ułatwi korzystanie z tej formy finansowania

Branża leasingowa znajduje się obecnie w przededniu zmian legislacyjnych, które jeszcze bardziej ułatwią zawieranie umów. Dziś, by umowa leasingu była ważna, wymagana jest forma pisemna, a więc klient musi złożyć kwalifikowany podpis elektroniczny lub podpisać dokument fizycznie. To jednak już niebawem może się zmienić.

Spółka cywilna – kto jest odpowiedzialny za zobowiązania, kogo pozwać?

Spółka cywilna jest stosunkowo często spotykaną w praktyce formą prowadzenia działalności gospodarczej. Warto wiedzieć, że taka spółka nie ma osobowości prawnej i tak naprawdę nie jest generalnie żadnym samodzielnym podmiotem prawa. Jedynie niektóre ustawy (np. ustawy podatkowe) nadają spółce cywilnej przymiot podmiotu praw i obowiązków. W jaki sposób można pozwać kontrahenta, który prowadzi działalność w formie spółki cywilnej?

REKLAMA