Płatność oraz faktura w walucie innej niż polski złoty

Odpowiadając na zadane pytania, w pierwszej kolejności zwrócić należy uwagę na nowelizację Kodeksu cywilnego. Otóż, począwszy od 24 stycznia 2009 r. uchylona została obowiązująca dotychczas tzw. zasada walutowości uregulowana w art. 358 § 1 ww. Kodeksu nakazująca wyrażanie zobowiązań pieniężnych na obszarze Rzeczpospolitej Polskie tylko w złotych polskich (poza wyjątkami przewidzianymi w ustawie).

Obecnie dopuszczalnym jest więc dokonywanie rozliczeń pomiędzy polskimi podmiotami w walucie obcej (np. euro). Jednocześnie w sytuacji, gdy strony wyraziły zobowiązanie kontraktowe w walucie innej niż polska dłużnik (tutaj: kontrahent spółki) i tak może spełnić świadczenie w złotych polskich. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej (358 § 1 Kodeksu cywilnego w brzmieniu aktualnym).

Odnośnie możliwości wystawiania faktur VAT w walucie obcej przez polskiego podatnika (tut. Spółkę) stwierdzić trzeba, iż obowiązujące przepisy w zakresie podatku VAT, a w szczególności regulacje rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie m.in. wystawiania faktur , nie określają w jakiej walucie należy wykazywać kwoty ujmowane w treści faktury.

Wyjątkiem jest sama kwota podatku VAT, która powinna być wykazywana w złotych polskich, bez względu na walutę, w której ustalona została kwota należności (vide: § 5 ust. 6 rozporządzenia w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2008 r. Nr 212, poz. 1337).

Zobacz: Wiara w koniec kryzysu

Mając na względzie powyższe stwierdzić trzeba, iż w pełni dopuszczalnym jest, aby Spółka wystawiała na rzecz swojego (polskiego) kontrahenta faktury VAT w walucie euro. Aczkolwiek pamiętać należy, aby kwota podatku VAT była każdorazowo wykazywana w złotówkach. Wymóg ten nie stoi jednak na przeszkodzie określeniu – w treści faktury – kwoty podatku VAT np. zarówno w złotych polskich, jak i w euro.
Tego rodzaju faktury (tzw. dwuwalutowe), gdzie odpowiednie kwoty wyrażane są zarówno w złotych polskich, jak i w walucie euro, są często spotykanymi w obrocie gospodarczym.

Warto wspomnieć, iż wyrażane w treści faktury VAT kwoty w walucie obcej Spółka powinna przeliczać według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego (art. 31a ust. 1 ustawy o VAT).

Jednakże, w przypadku gdy zgodnie z przepisami ustawy lub przepisami wykonawczymi do ustawy możliwym jest wystawienie faktury przed powstaniem obowiązku podatkowego, a Spółka wystawi ją w przewidzianym przepisami terminie, wówczas kwoty określone w walucie obcej na tej fakturze przelicza się na złote według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury (art. 31a ust. 2 ustawa o VAT).

Zobacz: Branża ubezpieczeniowa broni się przed kryzysem

Paweł Łabno – ekspert ECDDP

Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej
ul. Zielony Most 8
31-351 Kraków
tel. +48 12 622 86 00
fax. +48 12 622 86 66
www.ecddp.pl