Jak chronić dobra osobiste przedsiębiorcy w mediach – część 2

Polskie i międzynarodowe przepisy prawne ustanawiają zasadę wolności wypowiedzi, która silnie chroni dziennikarzy. Nie jest ona jednak bezwzględna i nie może prowadzić do samowoli.

Dziennikarz, realizując swobodę wypowiedzi, ma prawo do zamieszczania w prasie informacji nieprzychylnych dla określonej osoby. Przyjmuje się jednak, że musi on:

- działać w dobrej wierze,
- dostarczać wiarygodnych i precyzyjnych informacji, które znajdują pokrycie w faktach,
- wykonywać swój zawód z poszanowaniem zasad etyki dziennikarskiej.

Dochodzenie roszczeń o ochronę dóbr osobistych przeciwko dziennikarzom napotyka liczne problemy. Przykładowo liczne są przypadki, gdy pod artykułem prasowym zamiast nazwiska autora znajdujemy pseudonim lub tylko inicjały. Przeciwko komu należy w takim wypadku wystąpić?

Polecamy: Serwis Zakładam firmę

Zgodnie z ustawą Prawa prasowe, do odpowiedzialności za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem materiału prasowego stosuje się zasady ogólne – a więc przede wszystkim Kodeks cywilny - chyba że ustawa stanowi inaczej.

Zasadniczym wyjątkiem od reguł przewidzianych w Kodeksie cywilnym jest to, że odpowiedzialność cywilną za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem materiału prasowego ponosi nie tylko autor lecz także redaktor lub inna osoba, którzy spowodowali opublikowanie tego materiału; nie wyłącza to odpowiedzialności wydawcy. W zakresie odpowiedzialności majątkowej odpowiedzialność tych osób jest solidarna.

Dzięki powyższej regulacji nie jest konieczne ustalenie danych autora artykułu - tym bardziej, że sądy wymagają podania nie tylko jego imienia i nazwiska, ale także miejsca zamieszkania.

Ochrona przed naruszeniem dóbr osobistych przez dziennikarzy przysługuje oczywiście także przedsiębiorcom (także osobom prawnym).

Niestety, orzecznictwo sądowe nakłada też ograniczenia na osoby występujące z pozwem o ochronę dóbr osobistych przeciwko dziennikarzom. Przede wszystkim należy liczyć się z możliwością, że dziennikarz będzie bronił się tym, iż działał w interesie publicznym.

Działanie w ramach tego interesu zwalnia dziennikarzy od odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych, pod warunkiem jednak, że dziennikarz działał szczególnie starannie i rzetelnie.

W każdej sprawie Sąd bardzo szczegółowo rozważa, czy dziennikarz może skutecznie powołać się na działanie w interesie publicznym.

Procesy o ochronę dóbr osobistych mogą ciągnąć się latami. Stąd też ustawodawca przewidział instytucję sprostowania oraz odpowiedzi prasowej, która ma zapewnić – przynajmniej z założenia – szybką ochronę negatywnemu „bohaterowi” artykułu prasowego.