Zatrzymanie wadium na podstawie art. 46 ust. 4a Prawa zamówień publicznych

Przepis art. 46 ust. 4a Pzp dotyczy oświadczeń i dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, a także przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, wskazanych w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert. Przepis art. 46 ust. 4a Pzp dotyczy sytuacji, gdy wykonawca na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3 Pzp, nie złożył fizycznie dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1 Pzp. W art. 46 ust. 4a p.z.p. chodzi o brak „fizyczny” dokumentu lub oświadczenia, a nie o brak w rozumieniu złożenia dokumentu nie potwierdzającego spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Zatrzymanie wadium jest bezterminowe. Zamawiający jest obowiązany zatrzymać wadium na podstawie art. 46 ust. 4a Pzp niezależnie od formy, w jakiej zostało ono złożone. Złożenie dokumentu w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego skierowane w trybie art. 26 ust. 3 Pzp, który nie potwierdza spełniania warunku udziału w postępowaniu, nie może być utożsamiany z niezłożeniem dokumentu w ogóle.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Warunkiem zatrzymania wadium na podstawie art. 46 ust. 4a Pzp jest wcześniejsze prawidłowe wezwanie wykonawcy w trybie art. 26 ust. 3 Pzp do złożenia wymaganych przez zamawiającego oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 Pzp, lub pełnomocnictw. W kwestii zatrzymania wadium na podstawie art. 46 ust. 4a Pzp na uwagę zasługuje wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, I ACa 357/10, LEX nr 756566, w którym Sąd stwierdził, że „z wypełnieniem dyspozycji art. 46 ust. 4a ustawy mamy do czynienia wyłącznie w przypadku, gdy wykonawca faktycznie (fizycznie) nie uzupełni dokumentów (oświadczeń, pełnomocnictw).”. W wyroku z dnia 11 marca 2014 r., I ACa 789/13, LEX nr 1444712, Sąd Apelacyjny w Białymstoku zwrócił uwagę, że obowiązek zatrzymania wadium na podstawie art. 46 ust. 4a Pzp „(…) powstaje tylko w przypadku zawinionego działania. W każdym wypadku podlegają zatem badaniu przyczyny nie wykonania wezwania, bowiem obowiązek zatrzymania wadium przez zamawiającego nie zachodzi w przypadku, gdy niewykonanie wezwania było następstwem okoliczności, na które wykonawca nie miał i nie mógł mieć wpływu. Interpretacja tego przepisu wymaga uwzględnienia jego celu, a zatem powinien być stosowany wyłącznie w celu zapobiegania zmowom wykonawców. Do przyjęcia zawinienia wykonawcy konieczna jest zatem jego całkowita bierność, umyślność i celowość oraz nasilenie złej woli w nie podporządkowaniu się wezwaniu zamawiającego.

Wykluczenie wykonawcy za składanie nieprawdziwych informacji

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lipca 2011 r., II CSK 675/10, LEX nr 951295, przyjęcie odmiennego stanowiska i uznanie, że do zatrzymania wadium może dojść w każdej sytuacji, gdy wykonawca nie wypełni należycie wezwania zamawiającego, stwarza pole do nadużyć ze strony zamawiającego i możliwe staje się wykorzystanie instytucji wadium, jako sposobu nienależytego przysporzenia. W konsekwencji uznać należy, że zatrzymanie wadium na podstawie art. 46 ust. 4a będzie uzasadniało tylko zawinione działanie wykonawcy polegające na celowym i umyślnym niewykonaniu wezwania zamawiającego do złożenia dokumentów i oświadczeń.”. Zamawiający nie może zatrzymać wadium na podstawie art. 46 ust. 4a Pzp, jeżeli wyznaczył wykonawcy termin do uzupełnienia oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 Pzp lub pełnomocnictwa, tak krótki, że niemożliwe będzie ich uzupełnienie (wykonawca nie ma obiektywnej możliwości złożenia żądanych dokumentów, nawet przy dołożeniu należytej staranności).

Naruszenie przepisów prawa zamówień publicznych – cena w ofercie