Rażąco niska cena w prawie zamówień publicznych

Uwzględniwszy cele przedmiotowej regulacji, tj. zapewnienie należytej i terminowej realizacji przedmiotu zamówienia zgodnie z umową w sprawie zamówienia publicznego oraz poszanowanie zasady uczciwej konkurencji, przyjąć należy, iż za ofertę z rażąco niską ceną można uznać ofertę z ceną niewiarygodną, nierealistyczną w porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień. Oznacza to cenę znacząco odbiegającą od cen przyjętych w danej branży, której nie da się uzasadnić obiektywnymi czynnikami, wskazującą na realizację zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi, dostawy czy roboty budowlanej. Zauważyć przy tym należy, iż przyczyną złożenia oferty, której cena znacząco odbiega od cen innych ofert może być zarówno świadome działanie wykonawcy, jak również nierzetelność kalkulacji wykonawcy.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Kwalifikacja ceny

Z brzmienia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp wynika, iż punktem odniesienia dla kwalifikacji ceny jako rażąco niskiej jest ustalona przez zamawiającego cena za przedmiot zamówienia, tj. wartość przedmiotu zamówienia powiększona o stawkę podatku VAT. Jednakże podkreślić należy, iż powyższy wyznacznik nie może być traktowany jako bezwzględnie wiążący i ostateczny, choćby z uwagi na możliwość nienależytego oszacowania wartości zamówienia przez zamawiającego. Ponadto, wyznacznik ten powinien być pomocny jedynie przy ustaleniu, czy zaoferowana cena oferty może być rażąco niska i wszczęciu procedury określonej w art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, tj. wezwania wykonawcy do złożenia stosownych wyjaśnień.

W przypadku powzięcia przez zamawiającego podejrzenia, co do przedstawienia przez wykonawcę oferty zawierającej rażąco niską cenę, na zamawiającym ciąży obowiązek wszczęcia i przeprowadzenia procedury, której celem jest wyjaśnienie wszelkich wątpliwości związanych ze sposobem kalkulacji oferty (art. 90 ust. 1 ustawy Pzp). W tym miejscu podkreślić należy, iż wszelki automatyzm w uznawaniu ceny za rażąco niską, a w konsekwencji odrzucanie ofert wykonawców bez przeprowadzenia procedury wyjaśniającej jest niezgodny z ustawą Prawo zamówień publicznych.

Kryteria i sposoby oceny ofert zamówienia

Odrzucenie oferty

Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 22 czerwca 1989 r. w sprawie C-103/88 (Constanzo) niedopuszczalne, jako sprzeczne z zasadą wspierania rzeczywistej konkurencji w zamówieniach publicznych, jest automatyczne, wyłącznie na podstawie arytmetycznego kryterium, uznawanie za rażąco niskie i odrzucenie ofert o cenach poniżej pewnego poziomu np. tańszych o więcej niż 10% średniej ceny wszystkich złożonych ofert albo poniżej wartości szacunkowej ustalonej przez zamawiającego, pozbawiając wykonawców możliwości wykazania, że ich oferta została rzetelnie skalkulowana.