Jakie są kryteria oceny ofert w umowie ramowej?

Umowa ramowa jest umową zawartą pomiędzy jedną lub kilkoma instytucjami zamawiającymi, a jednym lub kilkoma wykonawcami, której celem jest określenie warunków dotyczących zamówień, które zostaną udzielone w danym okresie, w szczególności w odniesieniu do ceny, a także przewidywanych ilości. Przy zawieraniu umowy ramowej można brać pod uwagę wyłącznie kryteria jakościowe służące do wyboru oferty najkorzystniejszej ekonomicznie, natomiast przy udzieleniu zamówienia posługiwać się ceną jako jedynym kryterium oceny ofert, oczywiście pod warunkiem, że było to przewidziane w specyfikacji istotnych warunków umowy ramowe. Jest to zasada pochodząca z prawa unijnego, która przeniesiona została na grunt prawa polskiego. Jak należy interpretować Wyjaśnienie Komisji Europejskiej w tej sprawie i jakie rodzi to skutki?

Stosownie do „Wyjaśnień Komisji Europejskiej z 14 lipca 2005 r. w sprawie umów ramowych na gruncie dyrektywy klasycznej”, CC/2005/03_rev1, str. 10, przy zawieraniu umowy ramowej można brać pod uwagę wyłącznie kryteria jakościowe służące do wyboru oferty najkorzystniejszej ekonomicznie, natomiast przy udzieleniu zamówienia posługiwać się ceną jako jedynym kryterium oceny ofert, oczywiście pod warunkiem, że było to przewidziane w specyfikacji istotnych warunków umowy ramowej. Przywołane wyjaśnienia odnoszą się do przepisów dyrektywy, które zostały przeniesione na grunt prawa polskiego w sposób niezmieniony.

Zgodnie z art. 1 ust. 5 dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz. U. UE L 134/114 z 30.4.2004 r.), umowa ramowa jest umową zawartą pomiędzy jedną lub kilkoma instytucjami zamawiającymi a jednym lub kilkoma wykonawcami, której celem jest określenie warunków dotyczących zamówień, które zostaną udzielone w danym okresie, w szczególności w odniesieniu do ceny oraz – o ile ma to zastosowanie – przewidywanych ilości. Odpowiednikiem zacytowanej definicji „umowy ramowej” z dyrektywy klasycznej jest art. 2 pkt 9a ustawy Pzp.

Biorąc pod uwagę jednakowe brzmienie przywołanych przepisów, należy uznać, iż wyjaśnienia Komisji Europejskiej powinny znaleźć analogiczne zastosowanie w odniesieniu do przepisu prawa polskiego odnoszącego się do umów ramowych. W konsekwencji należy przyjąć, iż również na gruncie prawa polskiego dopuszczalne jest posłużenie się wyłącznie kryteriami jakościowymi przy wyłonieniu podmiotów, z którymi zostanie zawarta umowa ramowa, przy założeniu, iż cena będzie jednym z kryteriów oceny ofert na etapie umowy ostatecznej, o czym wykonawcy zostaną poinformowani w ogłoszeniu. Podkreślić jednak należy, iż wyjaśnienia Komisji Europejskiej mogą budzić pewne wątpliwości.

Przede wszystkim z brzmienia definicji legalnej „umowy ramowej” zawartej w dyrektywie i ustawie Prawo zamówień publicznych wynika, iż elementem umowy ramowej jest ustalenie warunków odnoszących się w szczególności do cen zamówień publicznych udzielanych wykonawcom, z którymi zamawiający zawarł umowę ramową. W kontekście przywołanej definicji legalnej wykładni wymaga sformułowanie „w szczególności”. Nie jest do końca pewne, że przedmiotowe sformułowanie należy interpretować w ten sposób, iż warunki odnoszące się do ceny zostały przywołane jako przykład, a nie że warunek dotyczący ceny musi być obligatoryjnym elementem umowy ramowej. Wątpliwości mogą wywołać również postanowienia dyrektyw unijnych dotyczących zamówień publicznych.