REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Reprezentacja spółki w umowie z członkiem zarządu

Subskrybuj nas na Youtube
Maciej Wierzchowiec - Młodszy Prawnik w Dziale Prawa dla Biznesu Kancelarii Kopeć Zaborowski Adwokaci i Radcowie Prawni Sp.p.
Maciej Wierzchowiec - Młodszy Prawnik w Dziale Prawa dla Biznesu Kancelarii Kopeć Zaborowski Adwokaci i Radcowie Prawni Sp.p.
antoniloskot.com

REKLAMA

REKLAMA

Do umów z członkiem zarządu nie znajdują zastosowania ogólne zasady reprezentacji spółek kapitałowych. Oznacza to, że spółka nie zawrze umowy z członkiem zarządu zgodnie z zasadami reprezentacji ujawnionymi w KRS. Spółki nie będzie mógł reprezentować inny członek zarządu, nawet jeżeli byłby uprawniony do samodzielnej reprezentacji spółki.

Obowiązek wprowadzenia odmiennego sposobu reprezentacji ma zabezpieczyć spółkę przed ewentualnymi nadużyciami w związku z zawieraniem umowy przez członka zarządu z samym sobą i potencjalnym konfliktem interesów między spółką a członkiem zarządu. Sankcją za naruszenie tych szczególnych zasad reprezentacji jest bezwzględna nieważność dokonanej czynności prawnej.

REKLAMA

A zatem, kto powinien podpisać się pod twoją umową? Z kim negocjować warunki kontraktu i kogo prosić o urlop? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz poniżej.

Podstawa prawna

REKLAMA

Odmienne zasady reprezentacji w umowach z członkiem zarządu dotyczą zarówno spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (art. 210 k.s.h.), spółki akcyjnej (art. 379 k.s.h.), a od marca 2021 r. również prostej spółki akcyjnej (art. 30067 k.s.h.). Regulacje te są tożsame, dlatego poniższe uwagi będą dotyczyć jednocześnie wszystkich trzech wskazanych rodzajów spółek (z oczywistymi wyjątkami). Osobny fragment zostanie poświęcony różnicom dotyczącym prostej spółki akcyjnej, ze względu dwa alternatywne ustroje tej spółki, tj. monistyczny albo dualistyczny system organów.

W umowie między spółką a członkiem zarządu, jak również w sporze z nim, spółkę reprezentuje rada nadzorcza albo pełnomocnik powołany uchwałą walnego zgromadzenia (zgromadzenia wspólników, akcjonariuszy). W większości spółek z o.o. nie funkcjonuje organ nadzoru, co ogranicza krąg uprawnionych jedynie do pełnomocnika powołanego uchwałą zgromadzenia wspólników.

Polecamy: Nowe technologie w pracy księgowych

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zakres pojęcia reprezentacji „w umowach” z członkiem zarządu

REKLAMA

Szczególne zasady reprezentacji należy stosować w umowach i sporach z członkiem zarządu. Należy przez to rozumieć wszelkie umowy i spory, nie tylko te związane z pełnieniem funkcji członka zarządu. Przepisy te odnoszą się zarówno do każdej umowy zawieranej z członkiem zarządu, jak i do wszystkich czynności dokonywanych w związku z wykonywaniem danej umowy, w tym do jednostronnych czynności prawnych. Zasady te stosuje się również do reprezentacji biernej spółki, a więc do przyjmowania oświadczeń woli członka zarządu.

W tym miejscu warto zauważyć, że za czynność w wykonywaniu umowy z członkiem zarządu można uznać chociażby udzielenie urlopu. Trzeba zatem upewnić się już na etapie zawierania umowy, czy w spółce funkcjonuje mechanizm usprawniający kontakty członka zarządu i spółki. Pozostawienie tej kwestii bez regulacji może okazać się bardzo uciążliwe. Wówczas, żeby otrzymać zgodę na urlop, otrzymać nowe cele roczne, rozliczyć cele z poprzedniego roku albo otrzymać premię musisz liczyć się z koniecznością odbycia posiedzenia rady nadzorczej albo zgromadzenia.

Reprezentacja przez radę nadzorczą

Należy zwrócić szczególną uwagę, że oba omawiane przepisy posługują się sformułowaniem, zgodnie z którym spółkę ma reprezentować rada nadzorcza. Nie może to być zatem jedynie członek rady nadzorczej albo inna osoba działająca na podstawie generalnego upoważnienia do reprezentowania spółki wobec wszystkich członków zarządu. Rada nadzorcza, reprezentując spółkę w umowie z członkiem zarządu, powinna działać kolegialnie, poprzez podejmowanie stosownych uchwał.

Powyższe rozwiązanie jest niezwykle uciążliwe. Dlatego przyjmuje się, że rada nadzorcza podejmując uchwałę o zawarciu konkretnej umowy z danym członkiem zarządu może dodatkowo postanowić, że deleguje jednego z członków rady do zawarcia umowy o treści przyjętej uchwałą. W takiej sytuacji rada nadzorcza nie będzie zobowiązana do reprezentowania spółki w sposób kolegialny.

Co więcej, wraz z upoważnieniem dla jednego członka rady do zawarcia umowy, można przewidzieć, że osoba ta będzie upoważniona również do wykonywania tej umowy w imieniu spółki, czyli np. do udzielania członkowi zarządu urlopu. Trzeba jednak pamiętać, aby uchwała rady nadzorczej określała wszystkie istotne postanowienia umowy z członkiem zarządu, a najlepiej, żeby załącznikiem do uchwały był projekt tej umowy.

W literaturze przedmiotu dopuszcza się delegowanie członka rady nadzorczej do wykonania uchwały rady, tj. zawarcia umowy i wykonywania umowy w imieniu spółki. Nie ma jednak zgody wśród przedstawicieli doktryny czy osoba ta może pochodzić spoza kręgu członków rady nadzorczej. Pogląd aprobujący taką możliwość zyskuje coraz szersze uznanie, ale nie jest bezsporny. Dlatego, najczęściej rada nadzorcza deleguje do takich czynności swojego przewodniczącego.

Trzeba mieć na uwadze, że w spółce akcyjnej, do powołania członków zarządu uprawniona jest rada nadzorcza (chyba że statut stanowi inaczej). Na zasadzie kontynuacji kompetencji, rada jest uprawniona do ustalenia i przyznania członkowi zarządu wynagrodzenia, w tym wynagrodzenia zmiennego uzależnionego od stopnia realizacji celów wyznaczanych członkowi zarządu. Możliwość delegowania osoby do wypłaty wynagrodzenia stałego i zmiennego, wydaje się być bezsporna. Podobnie jak możliwość rozliczania przez tę osobę stopnia realizacji celów, gdyż są to czynności obiektywne. Z ostrożności, należałoby w upoważnieniu dokonać wyliczenia ww. czynności, do których osoba delegowana będzie w szczególności umocowana.

Pewności tej nie można mieć jednak w przypadku samego faktu wyznaczania celów dla członka zarządu. Nie jest to czynność jedynie instrumentalna, czysto techniczna. Od rodzaju i skomplikowania wyznaczonych menadżerowi celów, zazwyczaj zależy jego późniejsza ocena, możliwość udzielenia mu absolutorium i wysokość przyznanej premii. Należy raczej przyjąć, że przy wyznaczaniu celów dla członka zarządu, rada nadzorcza powinna działać kolegialnie. Do samego podpisania karty celów i powierzenia jej członkowi zarządu, podobnie jak w przypadku umowy, można upoważnić jednego członka rady.

Reprezentacja przez pełnomocnika walnego zgromadzenia/zgromadzenia wspólników

Powyższe problemy wynikające z zasady kolegialności przy podejmowaniu decyzji przez radę nadzorczą i ograniczonego zakresu uprawnień osoby upoważnionej do działania przez radę nadzorczą nie dotyczą reprezentacji spółki w umowie z członkiem zarządu przez pełnomocnika ustanowionego uchwałą zgromadzenia.

Zgromadzenie nie reprezentuje spółki w umowie ani sporze z członkiem zarządu. Jego uprawnienia sprowadzają się do udzielenia pełnomocnictwa do reprezentowania spółki w umowie z członkiem zarządu. W przeciwieństwie do osoby delegowanej przez radę nadzorczą, pełnomocnik wyznaczony uchwałą zgromadzenia może podejmować decyzje co do umów z członkiem zarządu.

Pełnomocnik może negocjować umowę z członkiem zarządu i zdecydować o jej ostatecznym kształcie. Trzeba przy tym pamiętać, że zgromadzenie może decydować o zasadach wynagradzania członka zarządu, w tym o maksymalnym i minimalnym wynagrodzeniu oraz składnikach tego wynagrodzenia. Jeżeli zgromadzenie ustali w uchwale takie ramy, pełnomocnik musi stosować się do nich przy ustalaniu treści umowy, ale zachowuje swobodę co do kwestii nieuregulowanych. W interesie pełnomocnika może być przyjęcie w uchwale projektu umowy z członkiem zarządu, którą ma zawrzeć w imieniu spółki.

Jeżeli pełnomocnik został upoważniony do reprezentowania spółki w umowie, a nie tylko przy jej zawieraniu, może również wyznaczyć członkowi zarządu cele do realizacji, ustalać stopień ich realizacji czy udzielić członkowi zarządu urlopu. Jego działania pozostają jednak ograniczone kompetencjami rady nadzorczej, np. w zakresie ustalania wynagrodzenia. Dla uniknięcia wątpliwości, warto w treści pełnomocnictwa (uchwały) wymienić przykładowo czynności, do których w szczególności będzie umocowany pełnomocnik zgromadzenia.

Zagadnieniem nierozwiązanym w doktrynie i orzecznictwie pozostaje rodzaj pełnomocnictwa udzielanego przez zgromadzenie. Istnieje pogląd, zgodnie z którym zgromadzenie może powołać stałego pełnomocnika do reprezentowania spółki we wszystkich umowach i sporach z członkami zarządu. Pogląd ten należy jednak ocenić jako najbardziej wątpliwy, ryzykowny i prowadzący do ograniczenia wpływu zgromadzenia na reprezentowanie spółki. W razie rozbieżności między zdaniem wspólników lub akcjonariuszy co do kształtu umowy z członkiem zarządu a zdaniem pełnomocnika, zgromadzenie musiałoby najpierw odwołać pełnomocnika, powołać nowego i dopiero wpłynąć na kształt tej umowy.

Bardziej należy się skłaniać ku możliwości udzielania przez zgromadzenie pełnomocnictwa do reprezentowania spółki w konkretnej umowie z danym członkiem zarządu. Pozwala to zachować zgromadzeniu pełnię kontroli i całość swoich uprawnień w zakresie kształtowania relacji między spółką a członkiem zarządu (w zakresie wyznaczania odpowiedniego pełnomocnika). Na aprobatę zasługuje również pogląd, zgodnie z którym pełnomocnictwo może upoważniać do zawierania wszelkich umów i prowadzenia wszelkich sporów z danym członkiem zarządu. Zgromadzenie powinno wybrać pełnomocnika, którego darzy zaufaniem oraz, który nie znajduje osobistego interesu w kształcie umowy z członkiem zarządu. Można zatem przyjąć, że taki pełnomocnik będzie działał w interesie spółki w każdej kolejnej umowie z tym samym członkiem zarządu.

Zasady reprezentacji w prostej spółce akcyjnej

W prostej spółce akcyjnej organy spółki mogą funkcjonować w systemie monistycznym albo dualistycznym. W przypadku dualizmu, obowiązkowym organem w spółce będzie jedynie zarząd. Powołanie rady nadzorczej jest wówczas fakultatywne, podobnie jak w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. W systemie monistycznym, w spółce, zamiast zarządu, funkcjonować będzie rada dyrektorów. Członków rady dyrektorów będzie można podzielić na dyrektorów wykonawczych (funkcje zarządcze) i dyrektorów niewykonawczych (funkcje kontrolne).

W systemie dualistycznym bez rady nadzorczej, w umowie i sporze z członkiem zarządu, spółkę reprezentuje pełnomocnik powołany uchwałą akcjonariuszy. W przypadku, gdy powołano radę nadzorczą, spółka może być reprezentowana przez pełnomocnika powołanego uchwałą akcjonariuszy albo przez radę nadzorczą, na zasadach opisanych powyżej.

W systemie monistycznym, w umowie i sporze z dyrektorem, spółkę reprezentuje pełnomocnik powołany uchwałą akcjonariuszy. Natomiast umowa spółki może przewidywać, że w razie podziału dyrektorów na wykonawczych i niewykonawczych, w umowie i sporze z dyrektorem wykonawczym, spółkę może reprezentować dyrektor niewykonawczy powołany uchwałą dyrektorów niewykonawczych.

Uchwała akcjonariuszy może określać również wynagrodzenie należne członkowi zarządu. Co do treści samej umowy, wydaje się, że również można odnieść do jej ustalania uwagi poczynione odnośnie spółki z o.o. i akcyjnej, choć oczywiście na wytworzenie się określonej praktyki przyjdzie nam jeszcze poczekać.

Warto pamiętać!

Powyższe informacje można zebrać w kilka rad, o których powinien pamiętać każdy menadżer zostający członkiem zarządu spółki z o.o., spółki akcyjnej albo prostej spółki akcyjnej:

  1. Żaden członek zarządu nie może zawrzeć umowy z innym członkiem zarządu, nawet jeśli został upoważniony do tej czynności przez radę nadzorczą albo został pełnomocnikiem walnego zgromadzenia/zgromadzenia wspólników;
  2. Szczególne zasady reprezentacji dotyczą nie tylko zawarcia umowy, ale także każdej czynności przy wykonywaniu tej umowy (udzielenie urlopu, wyznaczenie celów, rozliczenie premii);
  3. Szczególne zasady reprezentacji dotyczą także każdej umowy z obecnym członkiem zarządu, nie tylko umowy związanej z zatrudnieniem na stanowisku członka zarządu;
  4. Przez reprezentację w umowach z członkiem zarządu rozumie się również jednostronne czynności prawne oraz reprezentację spółki w relacjach z członkiem zarządu otrzymującym wynagrodzenie z tytułu powołania;
  5. Szczególne zasady reprezentacji obejmują zarówno reprezentację czynną (składanie oświadczeń woli), jak i reprezentację bierną (przyjmowanie oświadczeń woli).

Maciej Wierzchowiec - Młodszy Prawnik w Dziale Prawa dla Biznesu Kancelarii Kopeć Zaborowski Adwokaci i Radcowie Prawni Sp.p. Posiada doświadczenie z zakresu prawa spółek kapitałowych, prawa cywilnego. W obszarze jego zainteresowań znajduje się również prawo administracyjne. W KKZ wspiera obsługę korporacyjną spółek niepublicznych i grup kapitałowych. W obszarze jego odpowiedzialności znajduje się również sporządzanie opinii prawnych czy pism procesowych w zakresie zaskarżania uchwał organów spółki.

Więcej informacji znajdziesz w serwisie MOJA FIRMA  

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Spokój przed burzą? Polskie firmy jeszcze trzymają kurs, ale niepewność rośnie

Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa w Polsce wciąż utrzymują stabilne nastroje – wyniki najnowszego badania pokazują niewielkie zmiany w inwestycjach i sprzedaży. Jednak eksperci ostrzegają: wojna celna zapoczątkowana przez Donalda Trumpa może wkrótce zachwiać fundamentami tej kruchej równowagi. Czy nadchodzi czas turbulencji dla polskiego biznesu?

Blackout w Polsce realnym zagrożeniem. „Codziennie rano będziemy sprawdzać, kiedy mamy prąd”

Czy w Polsce, podobnie jak dziś w Hiszpanii i Portugalii, może nastąpić blackout? W obliczu niedoborów mocy w systemie elektroenergetycznym, Polska stoi przed realnym zagrożeniem wielogodzinnych przerw w dostawach prądu. Jakub Wiech, ekspert ds. energetyki i autor podcastu Elektryfikacja, ostrzega, że problemy mogą wystąpić przez nawet 2000 godzin w ciągu roku, co oznacza ryzyko ograniczeń dla firm i gospodarstw domowych.​

Ten głos zaboli polityków. "Do 2030 roku zabraknie nam prądu, firmy uciekną za granicę"
PIBP: Nakaz zatrudniania minimum czterech osób na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy jako jeden z głównych warunków do otrzymania zezwolenia na prowadzenie działalności w usługach funeralnych

PIBP: Nakaz zatrudniania minimum czterech osób na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy jako jeden z głównych warunków do otrzymania zezwolenia na prowadzenie działalności w usługach funeralnych. Jak powinno wyglądać zatrudnienie w firmach z branży pogrzebowej? Co z nowelizacją Prawa Pogrzebowego?

REKLAMA

Ponad 80 proc. specjalistów pozytywnie ocenia szkolenia z cyberbezpieczeństwa przeprowadzane w firmie

Szybki rozwój technologii oraz zwiększone ryzyko cyberataków przyczyniają się do rosnącego zainteresowania bezpieczeństwem IT. Zdaniem szkolonych menadżerów, szkolenia z cyberbezpieczeństwa przeprowadzane w firmie: są nie tylko potrzebne, ale i skuteczne.

Dłużnicy wykorzystują brak znajomości prawa u wierzycieli i specjalnie zwlekają z zapłatą za faktury, traktując zwłokę jako formę bezpłatnego kredytu. Powinni i mogą jednak słono za to zapłacić

Słaba znajomość podstawowych przepisów prawa finansowego u przedsiębiorców sprawia, że dłużnicy celowo przeciągają płatności, zyskując w ten sposób darmowy, nieoprocentowany kredyt. Dzieje się to w czasie, gdy zatory płatnicze w polskich przedsiębiorstwach cały czas rosną, a utrata płynności finansowej jest realnym zagrożeniem dla małych i średnich firm.

Czy wspólnik mniejszościowy zawsze jest na straconej pozycji?

Wspólnik posiadający mniejszościowy pakiet udziałów w spółce z o.o. nie musi już na starcie znajdować się na przegranej pozycji w potencjalnym sporze ze wspólnikiem większościowym. Kluczowe jest, aby taki udziałowiec znał swoje prawa w spółce oraz aktywnie i umiejętnie z nich korzystał, co w ostatecznym rozrachunku może przyczynić się do skutecznej obrony interesu wspólnika mniejszościowego i zachowania przez niego wpływu na spółkę.

Polski Akt o Dostępności – jakie zmiany czekają przedsiębiorców?

Od 28 czerwca 2025 r. produkty i usługi wprowadzane na rynek będą musiały spełniać określone wymogi i być dostosowane również do osób z niepełnosprawnościami. To oznacza wiele zmian również dla małych i średnich przedsiębiorstw.

REKLAMA

Polski Akt o Dostępności – jak się przygotować?

Już pod koniec czerwca wchodzi w życie Polski Akt o Dostępności. Nowe przepisy oznaczają dla przedsiębiorców nie tylko obowiązki, ale i nowe możliwości. Kogo dotyczą te zmiany? Co czeka konsumentów, a co przedsiębiorców? Skąd można wziąć pieniądze na ich wprowadzenie?

Zaprojektuj z nami swoją pierwszą innowację – poznaj bezpłatną usługę Innovation Coach i weź udział w wydarzeniu w Łodzi

W dobie dynamicznych zmian technologicznych i rosnącej konkurencji, przedsiębiorcy coraz częściej poszukują sposobów na wdrażanie innowacji w swoich firmach. Nie każdy jednak wie, od czego zacząć, jak zdobyć fundusze na rozwój, czy jak skutecznie przejść przez proces planowania i realizacji innowacyjnego projektu.

REKLAMA