Dyskrecjonalna władza sędziego i prekluzja procesowa cz. II - zmiany

Zgodnie z art. 207 § 2 k.p.c. (w nowym brzmieniu) przewodniczący może zarządzić wniesienie odpowiedzi na pozew w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż dwa tygodnie.

Dyskrecjonalna władza sędziego i prekluzja procesowa cz. I

Dotyczyć to będzie każdej sprawy, a nie jak obecnie tylko w spraw zawiłych lub rozrachunkowych.

Kolejna istotna zmiana dotyczy art. 207 § 3 k.p.c. Zgodnie z treścią tego przepisu przewodniczący może także przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę zobowiązać strony do złożenia dalszych pism przygotowawczych, oznaczając porządek składania pism, termin, w którym należy je złożyć, i okoliczności, które mają być wyjaśnione.

W toku sprawy złożenie pism przygotowawczych następuje tylko wtedy, gdy sąd tak postanowi, chyba że pismo obejmuje wyłącznie wniosek o przeprowadzenie dowodu. Sąd może wydać postanowienie na posiedzeniu niejawnym.

Sankcja za niewypełnienie wskazanych powyżej obowiązków została określona w art. 207 § 6 k.p.c. Zgodnie z treścią tego przepisu sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

Zmianie ulegnie także ogólna regulacja art. 217 k.p.c. Zgodnie z art. 217 § 2 k.p.c. (w nowym brzmieniu): “Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności”.

Zmianie ulegną także przepisy dotyczące sprzeciwu od wyroku zaocznego.

Sprzeciw od wyroku zaocznego

W art. 344 § 2 k.p.c. wprowadzono system prekluzji procesowej. Zgodnie z nową treścią tego przepisu: “W piśmie zawierającym sprzeciw pozwany powinien przytoczyć zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności”.

Oprócz postępowania gospodarczego zmianie bądź uchyleniu ulegną przepisy znajdujące się na gruncie innych postępowań odrębnych:

1. postępowania nakazowego – uchylony zostanie art. 495 § 3 k.p.c. oraz zmianie ulegnie treść art. 493 § 1 k.p.c. Otrzyma on następujące brzmienie: “Pismo zawierające zarzuty wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w zarzutach bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.";

Jak bronić się przed nakazem zapłaty?

2. Postępowania upominawczego – wprowadzony zostanie system prekluzji poprzez zmianę treści art. 503 k.p.c. Zgodnie z jego nowym brzmieniem: “Pismo zawierające sprzeciw wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty, a w przypadku nakazu wydanego przez referendarza sądowego - do sądu, przed którym wytoczono powództwo. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności”.

3. uchylone zostaną przepisy art. 505⁵ k.p.c a także art. 505 ¹⁹ § 2 k.p.c. regulujące kwestię prekluzji procesowej na gruncie postępowania uproszczonego oraz europejskiego postępowania nakazowego.

Podsumowując, wejście w życie ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw doprowadzi do:

a) rozszerzenia zakresu zastosowania ogólnej kompentencji sądu w systemie dyskrecjonalnej władzy sędziego (zmiana art. 207 oraz 217 k.p.c.);

b) usunięcia regulacji dotyczących prekluzji procesowej z ogólnych przepisów o postępowaniu gospodarczym, postępowaniu uproszczonym oraz europejskim postępowaniu nakazowym. Oznacza to, że regulacje odnoszące się do prekluzji procesowej na gruncie nowego stanu prawnego dotyczyć będą:

- sprzeciwu do wyroku zaocznego,

- sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym,

- zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. 

Zgodnie z art. 132 § 1 w toku sprawy adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy oraz radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa doręczają sobie nawzajem bezpośrednio odpisy pism procesowych z załącznikami.

Do pisma procesowego wniesionego do sądu dołącza się dowód doręczenia drugiej stronie odpisu albo dowód jego wysłania przesyłką poleconą. Pisma, do których nie dołączono dowodu doręczenia albo dowodu wysłania przesyłką poleconą, podlegają zwrotowi bez wzywania do usunięcia tego braku.

Obowiązek wskazany powyżej nie dotyczy jednak wniesienia pozwu wzajemnego, apelacji, skargi kasacyjnej, zażalenia, sprzeciwu od wyroku zaocznego, sprzeciwu od nakazu zapłaty, zarzutów od nakazu zapłaty, wniosku o zabezpieczenie powództwa, skargi o wznowienie postępowania, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia i skargi na orzeczenia referendarza sądowego, które należy złożyć w sądzie z odpisami dla strony przeciwnej (art. 132 § 2 k.p.c.).

Powyższe oznacza, iż w przypadku kiedy do pisma przygotowawczego (w szczególności odpowiedzi na pozew) wnoszonego przez pełnomocnika zawodowego nie zostanie dołączony dowód jego doręczenia albo wysłania przesyłką poleconą, zostanie ono zwrócone bez wzywania do uzupełnienia braków formalnych. Co istotne, jeżeli pismo to będzie wnoszone w wykonaniu obowiązku nałożonego przez sąd (przewodniczącego) na podstawie art. 207 k.p.c., to wskazany brak formalny może doprowadzić do przegrania sprawy ze względu na utratę możliwości podnoszenia w dalszym toku postępowania twierdzeń oraz dowodów na ich poparcie.

Dowiedz się więcej z naszej publikacji

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Obowiązki biur rachunkowych

Tylko teraz

89,00 zł

99,00 zł

Przejdź do sklepu