Ochrona wizerunku osób publicznych

Obecnie panuje błędne przekonanie wśród osób trudniących się fotografowaniem osób znanych, potocznie nazywanych „paparazzi”, że wizerunek osób publicznych nie podlega ochronie i nie jest wymagana ich zgoda na rozpowszechnianie ich wizerunku. Nic bardziej mylnego, ponieważ art. 81 § 2 pkt. 1 ustawy prawo autorskie i prawa pokrewne, rzeczywiście stanowi że osoby powszechnie znane, których wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nie funkcji publicznych, w szczególności:

• politycznych
• społecznych
• zawodowych

może być udostępniany bez ich zgody, ale tylko w wyżej wymienionych okolicznościach.

Nie godzi się więc zamieszczanie wizerunku takich osób w sytuacjach prywatnych. Media są przepełnione fotografiami osób znanych, które zostały wykonane w prywatnych sytuacjach. Fakt przebywania sławnych osób w miejscach publicznych, a są nimi wszystkie te miejsca, które odwiedzają zwykli ludzie, takie jak sklepy, restauracje, kino etc. nie daje nam zezwolenia na wykonanie fotografii a następnie na jej rozpowszechnianie na łamach gazet, serwisów internetowych etc.

Polecamy: RODO. Ochrona danych osobowych. Przewodnik po zmianach

Od lat „gwiazdy” toczą batalie z mediami o swoją prywatność. Zarzuca im się, że skoro zdecydowały się na swego rodzaju życie publiczne ze względu na wykonywaną profesje, to znaczy że nie mają prawa do życia prywatnego. I mimo obowiązujących przepisów i regulacji prawnych, które na to nie pozwalają, w dalszym ciągu dochodzi do szeregu naruszeń w tej kwestii. I rzeczywiście jest sporo osób, które podejmują decyzje o dochodzeniu swoich praw na drodze sądowej, jednakże bezkarność instytucji relacjonujących życie osób znanych w mniej lub bardziej ordynarny sposób ciągle rośnie. Dziennie takich zdjęć potrafi ukazywać się kilkanaście, odnalezienie ich autorów i wejście z nimi na drogę postępowania staje się praktycznie niemożliwe.

Ta sytuacja powoduje z kolej poczucie bezkarności w mediach i w efekcie codziennie dochodzi do naruszeń przepisów. Dlatego też zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego V CSK 51/17, zawsze należy dokładnie przeanalizować wykonanie zdjęcia, a następnie jego rozpowszechnianie. Jeżeli ujawnienie wizerunku następuje w krytycznym kontekście, powoduje ono ryzyko dalej idącego napiętnowania osoby przedstawionej. Dotyczy to zwłaszcza zwykłych sytuacji życia codziennego, objętych często sferą życia prywatnego, w których jednostka nawiązuje kontakty z innymi osobami bez ujawniania swojej tożsamości. Konieczna jest zatem każdorazowa wnikliwa analiza, czy z uwzględnieniem całokształtu okoliczności sprawy, w tym wartości informacyjnej, jaką niesie za sobą fotografia, jej publikacja była dopuszczalna.

Zobacz: Prawo prasowe