REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jak oceniać pracowników?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Treco Inspiracja do sukcesu
Portal dla szkoleniowców
Ocena pracowników. /Fot. Fotolia
Ocena pracowników. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ostatnie lata przyniosły znaczny wzrost popularności systemu ocen pracowniczych, powszechnie nazywanego systemem ocen okresowych (SOP). Jednak jak pokazuje praktyka, jest on wciąż narzędziem nie do końca zrozumianym i odpowiednio używanym. Co zrobić, aby system ten działał poprawnie, przynosząc korzyści zarówno pracodawcom, jak i pracownikom, a docelowo całej firmie?

Na początku: idea

System ocen pracowniczych nie rzadko bywa systemem formalizującym już istniejące, naturalne procesy oceny w firmie. Wprowadzany jest również w przypadku obrania nowej strategii, zmiany kultury organizacyjnej czy też potrzeby poprawy efektywności przedsiębiorstwa. Decydując się na wprowadzenie SOP, należy zdawać sobie sprawę, że jest to proces długotrwały, wymagający wiedzy, zaangażowania i umiejętności jego prowadzenia. Jednak odpowiednio zaprojektowany, wdrożony i monitorowany jest znaczącym źródłem informacji, które mogą być wykorzystane w różnych obszarach zarządzania i mogą przyczynić się do wydajniejszego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Należy pamiętać, że system ocen pełni funkcję informacyjną zarówno wobec pracodawcy, jak i pracowników. Skuteczny system ma wpływ na decyzje dotyczące rozwoju pracowników, polityki rekrutacyjnej i szerzej - personalnej. Poza tym narzędzie to pełni funkcję kontroli jakości i efektywności pracy.

REKLAMA

Przede wszystkim: strategia

REKLAMA

Dobrze opracowana strategia to połowa sukcesu. Na etapie projektowania należy zadać sobie pytanie: do czego tak naprawdę służyć ma ten system? Jakie mają być jego cele, kryteria, narzędzia ocen i procedury? Niezależnie od motywów wprowadzenia SOP powinno się pamiętać o tym, że musi być on odpowiednio przemyślany oraz dostosowany do potrzeb i funkcjonowania naszej firmy. Na początku działań skuteczna okazać może się pomoc firmy zewnętrznej. Ta bowiem, przyjmując rolę obiektywnego i niezależnego partnera, łatwiej zaprojektuje system w oderwaniu od wszelkich wewnętrznych zależności.

Każdy z istniejących modelów oceny odpowiada różnym rodzajom odbiorców. Należy zastanowić się nad koncepcją oceny, czy powinna skupiać się na ocenie cech, czynności czy też wyników. Również różne narzędzia będą odpowiadać różnym podmiotom. W przypadku małych firm sprawdzić może się schemat 360 stopni (kwestionariusz oceny wypełnia dość liczne grono oceniających, osobami oceniającymi mogą być nie tylko przełożeni i podwładni, ale i wewnętrzni lub zewnętrzni klienci firmy). Z kolei w dużych przedsiębiorstwach bardziej adekwatne mogą być oceny na zasadzie skali kwalifikacyjnych, badające natężenie cech czy ośrodki oceny (assesment centres), polegające na kompleksowej ocenie kompetencji pracowniczych (wykorzystywane również w procesie rekrutacji).

Zobacz serwis: Motywowanie

Komunikacja, komunikacja i jeszcze raz komunikacja!

Kolejnym ważnym czynnikiem wpływającym na efektywność SOP jest jego odpowiednie zakomunikowanie. Sam fakt bycia ocenianym lub oceniania innych często rodzi niechęć i obawę. Bywa, iż pracownicy postrzegają SOP jako niesprawiedliwe, sztuczne narzędzie prowadzące do negatywnych restrykcji  w postaci nieadekwatnej oceny, często skutkującej brakiem podwyżek czy nawet zwolnieniami. Dlatego też komunikacja jest etapem niezbędnym. Zrozumienie podstaw i intencji systemu oraz zdobycie odpowiednich kompetencji przez kadrę zarządzającą jest podstawą prawidłowego funkcjonowania ocen pracowniczych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Doskonalenie systemu

REKLAMA

Po komunikowaniu następuje najtrudniejszy i najważniejszy etap rozwoju umiejętności kierowników. To na ich barkach spoczywa odpowiedzialność prowadzenia rozmów oceniających. To oni mają największy wpływ na nastawienie pracowników do systemu ocen. Dlatego też tak niezbędne jest odpowiednie przeszkolenie kadry zarządzającej (z naciskiem na kształtowanie prawidłowych umiejętności przeprowadzania ocen przez osoby oceniające). Zwierzchnicy muszą mieć kompetencje - miękkie umiejętności - niezbędne do systematycznej i rzetelnej oceny podwładnych. Na tym etapie ważna jest praca warsztatowa z przełożonymi. Ważne jest uczulenie ich na szereg błędów mogących pojawić się podczas oceniania, poczynając od tych psychologicznych, wynikających np. z oceniania przez pryzmat doświadczeń ocenianego, a skończywszy na tych natury organizacyjnej, mogących objawiać się, przykładowo, brakiem konsekwencji w stosowaniu przyjętych kryteriów ocen.

Kolejnym bardzo ważnym czynnikiem warunkującym (w opinii niektórych - warunkiem koniecznym) wydajniejsze funkcjonowanie systemu jest logiczne powiązanie go z innymi systemami zarządzania zasobami ludzkimi, w szczególności z obszarem rozwoju, szkoleń, wynagrodzeń i ścieżek karier. Aby był on więc bardziej wydajny, powinien być z nimi skorelowany, stosowany konsekwentnie i systematycznie. Tak działający system daje pracownikom poczucie bezpieczeństwa i staje się skutecznym narzędziem motywowania System ocen pracowniczych nie tylko jasno komunikuje pracownikom zakres ich roli, ale równocześnie wskazuje na możliwości, jakie pracodawca oferuje w kontekście rozwoju i kariery.

Zobacz: Budowanie zespołu

Jakie zyski?

Na korzyści z systemu ocen pracowniczych należy patrzeć z trzech perspektyw: pracowników, menedżerów wszystkich szczebli oraz organizacji - czyli właścicieli. Pracownicy mają jasność co do wymagań, jakie stawiają im przełożeni. Lepiej rozumieją swoją funkcję w strukturze organizacyjnej. Kierownicy mają skuteczne narzędzie do planowania, dzielenia i monitorowania pracy oraz do budowania autorytetu. Z punktu widzenia firmy - organizacja zyskuje narzędzie do wdrażania 
i kontrolowania strategii.

System ocen pracowniczych jest jednym z najważniejszych filarów zarządzania zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwie. Pozwala on niejako na przeniesienie kultury organizacyjnej na wymagania względem pracownika i tym samym ich proste oraz jasne zakomunikowanie. Dostarcza informacji na temat wydajności i jakości pracy, równocześnie będąc narzędziem motywacji. Jego prawidłowe wykorzystanie pozwala na kontrolę i regulację przepływu pracowników (awanse, przeniesienia, zwolnienia, podwyżki), pozwalając na lepsze zarządzanie budżetem firmy. Jest narzędziem wskazującym pola do poprawy i modyfikacji.

Zobacz serwis: Personel

Cztery grzechy główne systemu ocen pracowniczych

System ocen pracowniczych wiąże się jednak z potencjalnymi problemami. Przyjrzyjmy się im:

Niedopasowanie systemu do kultury organizacji z góry wpływać będzie na jego skuteczność. Powszechna praktyka używania gotowych systemów ocen jest olbrzymim błędem skutkującym szeregiem niepowodzeń. Niezależnie od tego, czy system ocen w danej firmie będzie badał kompetencje, czy będzie to system zarządzania przez cele, czy jedno i drugie - musi on powstawać z udziałem ludzi, którzy w danej firmie pracują.

Niewystarczające zakomunikowanie idei, co może odbić się na jego postrzeganiu zarówno przez pracowników, jak i pracodawców. Delikatna kwestia ludzkich emocji może wpłynąć na efektywność nawet najlepiej przygotowanego systemu.

Nieodpowiednie wyszkolenie osób przeprowadzających rozmowy skutkuje szeregiem błędów w ocenianiu, z których możemy wyodrębnić błędy natury psychologicznej (efekt pierwszego wrażenia czy samospełniające się proroctwo) oraz błędy techniczne, takie jak brak konsekwencji w stosowaniu przyjętych kryteriów i zasad przebiegu oceny czy niedoinformowanie pracownika o wynikach ocen.

Również brak powiązania SOP z innymi narzędziami HR oraz nieumiejętność wyciągania wniosków może sprawić, że oceny pracownicze staną się sztuczną strukturą, niewpływającą na poprawę efektywności przedsiębiorstwa.

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tego zawodu nie zastąpi AI. A które czeka zagłada? Ekspert: Programiści są pierwsi w kolejce

Sztuczna inteligencja na rynku pracy to temat, który budzi coraz większe emocje. W dobie dynamicznego rozwoju technologii jedno jest pewne – wiele profesji czeka poważna transformacja, a niektóre wręcz znikną. Ale są też takie zawody, których AI nie zastąpi – i to raczej nigdy. Jakie branże są najbardziej zagrożone? A gdzie ludzka praca pozostanie niezastąpiona? O tym mówi Jan Oleszczuk - Zygmuntowski z Polskiej Sieci Ekonomii.

Branża handlowa traci coraz więcej na kradzieżach w sklepach. Jak handlowcy rozwiązują ten problem

Zmorą branży handlowej wciąż są kradzieże sklepowe. Nasiliły się one w okresie wysokiej inflacji, ale teraz nie słabną w oczekiwanym tempie. Kradzieży z powodów ekonomicznych jest mniej, natomiast rozzuchwalili się złodzieje kradnący dla zysku.

Nadchodzi czas pożegnań z papierowymi fakturami. Wszystko co trzeba wiedzieć o e-fakturowaniu i KSeF

Krajowy System eFaktur powstał by ułatwić życie przedsiębiorcom, ale jest też nowym obowiązkiem, którego przestrzeganie narzuca prawo. Firmy, które nie będą przestrzegać jego zasad, muszą liczyć się z dotkliwymi karami, wynoszącymi nawet 100% kwoty podatku z faktury wystawionej poza KSeF.

Dlaczego rezygnują z założenia własnej firmy: kobiety mają inny powód niż mężczyźni

Aż 47 proc. ankietowanych Polaków nie chciałoby prowadzić własnej firmy – wskazują dane z raportu „Polki i przedsiębiorczość 2024: Bariery w zakładaniu firmy”. Kobiety przed założeniem własnej firmy powstrzymuje sytuacja rodzinna, a mężczyzn – stan zdrowia. Nowe dane.

REKLAMA

Branża meblarska mocno traci przez zagraniczną konkurencję, końca kłopotów nie widać

Wysokie koszty produkcji, spadający popyt i silna konkurencja z Azji osłabiają pozycję polskiej branży meblarskiej. Długi sektora, notowane w Krajowym Rejestrze Długów, sięgają już prawie 130 mln zł – coraz więcej przedsiębiorstw musi wybierać między utrzymaniem płynności a spłatą zobowiązań.

Prezydent zawetował. Przedsiębiorcy będą dalej płacić wysoką składkę zdrowotną a może rząd podejmie drugą próbę zmiany

Prezydent zawetował ustawę obniżającą składki zdrowotne dla przedsiębiorców. Rząd jednak nie ustępuje i podejmie kolejną próbę, powtarzając rozwiązania przyjęte w ustawie dokładnie w takiej samej treści. Jaka więc ma być składka zdrowotna gdy uda się przeprowadzić zmiany.

Rolnicy wierzą w dobrą koniunkturę - po dłuższej przerwie znów inwestują w maszyny rolnicze

W I kwartale 2025 roku rolnictwo było branżą z największym udziałem w finansowaniu maszyn i urządzeń przez firmy leasingowe – 28%, wynika z danych Związku Polskiego Leasingu. Rolnicy wracają do inwestowania wierząc w poprawę koniunktury w branży.

Mała firma, duże ryzyko. Dlaczego system ochrony to dziś inwestycja, nie koszt [WYWIAD]

Choć wielu właścicieli małych firm wciąż traktuje ochronę jako zbędny wydatek, rosnąca liczba incydentów – zarówno fizycznych, jak i cyfrowych – pokazuje, że to podejście bywa kosztowne. Dziś zagrożeniem może być nie tylko włamanie, ale też wyciek danych czy przestój operacyjny. W rozmowie z Adamem Śliwińskim, wiceprezesem Seris Konsalnet Security, sprawdzamy, jak MŚP mogą skutecznie zadbać o swoje bezpieczeństwo – bez milionowych budżetów, za to z myśleniem przyszłościowym.

REKLAMA

Polskie firmy chcą eksportować do USA, co z cłami

Polska gospodarka łapie drugi oddech czy walczy o utrzymanie na powierzchni? Jaka będzie przyszłość eksportu do USA? Eksperci podsumowali pierwszy kwartał 2025. Analizie poddany został nie tylko eksport polskich firm, ale i ogólny bilans handlu zagranicznego.

Teraz płatności odroczone także przy zakupach dla firmy

Polskie firmy uzyskują dostęp do płatności odroczonych oraz ratalnych w standardzie zbliżonym do tego oferowanego konsumentom. To duże ułatwienie, z którego skorzystają w pierwszej kolejności małe i średnie firmy.

REKLAMA