Czy konflikt może motywować do pracy?

Nie z każdym nawiązuje się pozytywne relacje

Człowiek jako jednostka społeczna zmuszona jest do koegzystencji z ludźmi. Zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym, niezastąpione są pozytywne relacje interpersonalne. Sami jesteśmy w stanie osiągnąć wiele, ale dzięki pomocy innym - znacznie więcej. W osobistej sferze naszego życia samodzielnie podejmujemy decyzje o tym, z kim rozmawiamy, kogo prosimy o pomoc, z kim się przyjaźnimy. W pracy zawodowej sytuacja jest trudniejsza - tutaj nie mamy wyboru. Podejmując nową pracę spotykamy się z  przypadkowymi ludźmi. Odgórnie przydzieleni zostajemy do konkretnego działu i zespołu współpracowników. Niejednokrotnie nawiązujemy bliższe znajomości, które przynoszą nam satysfakcję oraz są dla nas wsparciem w pokonywaniu trudności. Nie jesteśmy jednak w stanie takich relacji, nawiązać z wszystkimi. Każdy człowiek ma swoją osobowość, która niejednokrotnie staje się przeszkodą w budowaniu pozytywnych i owocnych relacji z współpracownikami.

Konflikt konfliktowi nierówny

Gdy określona grupa osób musi ze sobą współpracować, by osiągnąć wspólny cel, niezwykle ważne jest zaangażowanie obu stron w tworzenie korzystnych i budujących relacji. Nierzadko jednak zdarza się, że z niektórymi osobami nie potrafimy stworzyć pomyślnej kooperacji. Konsekwencją może być powstanie destrukcyjnego konfliktu, który wpływa na efekt pracy całego zespołu. Różnice zdań i nieporozumienia to zjawiska całkowicie naturalne, które pojawiają się w każdym środowisku, nie tylko w miejscu pracy. Rozmowy, przekonywanie do swoich racji, a nawet sprzeczki mogą mieć także twórczy charakter, zwłaszcza jeżeli dotyczą one osób pracujących nad wspólnym przedsięwzięciem. W trakcie takich rozmów można wymyślić wiele ciekawych pomysłów. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy owa twórcza rola dyskusji i nieporozumień zostaje zaprzepaszczona na rzecz nasilającego się konfliktu.

Zobacz: Jakie są pozytywne strony konfliktu?

Umiejętność pracy w zespole

W ostatnim czasie bardzo popularne stało się pojęcie „pracy zespołowej”, czy „umiejętności pracy w grupie”. Nagminnie wpisujemy tę umiejętność w CV bądź listy motywacyjne. To niewątpliwie cenna cecha, ale czy aby na pewno szczera? Ludzie mają różne charaktery, które czasem wykluczają się przy wspólnej pracy. Nie jest możliwe stworzenie grupy, w której wszyscy jej członkowie mają te same priorytety, umiejętności i cele wykonywanej pracy. Dodatkowo, konflikt może pojawić się nie tylko na poziomie pracowników jednego zespołu, ale także na poziomie odmiennych interesów grupy i całej organizacji. Spory wynikają również z różnych priorytetów u menegerów różnych działów w firmie, czy też poziomie interesu organizacji i instytucji współpracujących.

Umiejętności radzenia sobie z trudnymi relacjami w pracy warto trenować na różnorodnych szkoleniach. Uczą one jak zmieniać je na lepsze oraz jak wykorzystać je do własnego rozwoju i rozwoju kariery zawodowej, a także wpływają korzystnie na funkcjonowanie organizacji, w której się pracuje.

Skrajne konflikty

W pracy spotykamy się z przeróżnymi trudnościami relacyjnymi, takimi jak rywalizacja, wygrana lub przegrana, krytyka, stawiane wymagania, egzekwowanie poleceń, praca zespołowa czy też konieczność przebywania z osobami, których nie lubimy. Często też my sami nie potrafimy tworzyć atmosfery sprzyjającej pracy. Jeżeli trudności jest dużo, a my nie umiemy sobie z nimi poradzić, może to skończyć się pojawieniem się syndromu wypalenia zawodowego. W skrajnych wypadkach zdarza się, że konflikt przeradza się w mobbing. Gdy przez dłuższy czas konflikt nie zostaje rozwiązany i zaczyna się nasilać, szybko przeradza się  w nękanie i prześladowanie.

Ofiara mobbingu - zaangażowany emocjonalnie w realizację swoich zadań pracownik - popada we frustrację i stres. Pogarsza się fizyczny i psychiczny stan takiej osoby, spada również jej efektywność. Dla lobbowanego pracownika ważne jest zwrócenie się do kogoś z prośbą o pomoc. W pierwszej kolejności o zrozumienie sytuacji, wsparcie emocjonalne i pomoc w rozwiązaniu problemu warto zwrócić się do rodziny, przyjaciół, kolegów z pracy czy przełożonych. Jeżeli okaże się to niewystarczające - do organizacji i stowarzyszeń przeciwdziałających mobbingowi. W miejscach tych uzyskać można informacje o prawach, które przysługują poszkodowanemu oraz pomoc psychologiczną.

Zobacz: Rozwiązywanie konfliktów -jak powinno się postąpić

Umiejętności interpersonalne kluczem do sukcesu

Steve Flannes, prelegent Vth International PMI Poland Chapter Congress, w jednym z wywiadów mówi, że najczęstsze źródła konfliktów znajdują się w zasobach ludzkich. Także słaba komunikacja interpersonalna oraz różnice kulturowe wpływają na powstanie konfliktu. Nieodłączną cechą menedżera powinny być umiejętności interpersonalne, które umożliwią mu dokładną ocenę norm obowiązujących w rozwiązywaniu sporów w danym środowisku, a następnie dostosowanie swoich umiejętności do otoczenia. Według Flannes’a konflikt najczęściej pojawia się w sytuacji złej organizacji pracy. Brak czasu, narastające obowiązki i zbliżające się terminy są dużym zagrożeniem. Należy wtedy wnikliwie obserwować pracę zespołu.

Zachowania pracowników często przejawiają symptomy pojawiającego się problemu – zaczynają narzekać, niezadowoleni są z siebie lub współpracowników, nie zauważają podobieństw wzajemnych stanowisk, w grupie pojawia się nieoficjalny przywódca, albo nie mając chęci rozwiązania problemu w zespole – informują o nim kierownika projektu. Dlatego też uważna obserwacja grupy może dostarczyć nam wielu cennych informacji.

Korzyści wynikające z konfliktu

Tendencją menedżerów jest postrzeganie konfliktu jedynie w negatywnym jego aspekcie, traktowanie go jako zagrożenie. W codziennej pracy wprowadza on zamieszanie i niepewność, ale wbrew pozorom może być często czynnikiem motywującym. Dzięki jego obecności, pracownicy wykazują się większą kreatywnością, zaangażowaniem oraz umiejętnością radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych. To szansa dla lidera na lepsze poznanie ludzi, z którymi pracuje, ich osobowości i umiejętności, a co za tym idzie – lepszy i efektywniejszy podział obowiązków w przyszłości.

Pamiętajmy, że nie każdego musimy lubić, ale każdego powinniśmy tolerować i traktować z szacunkiem. Relacje interpersonalne w pracy odgrywają kluczową rolę, zwłaszcza w wydajności i efektywności całego zespołu, jak i pojedynczych jednostek. Szanując nawzajem swoje zdanie, nie dążąc do realizacji jedynie swoich racji, a także słuchając innych działamy budująco na cały zespół.

Zobacz serwis: Zarządzanie konfliktami