Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Praktyki banków naruszające zbiorowe interesy konsumentów

Katarzyna Araczewska
W polskim sektorze bankowym dominują duże banki, dysponujące rozległym zapleczem kadrowym równoznacznym z dostępem do specjalistycznej wiedzy ekonomicznej i prawniczej. W relacjach z konsumentami, często niebędącymi w stanie w pełni zrozumieć treści podpisywanej umowy, banki wykorzystują swoją uprzywilejowaną pozycję, co w pewnych okolicznościach może być uznane za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.

Praktyki banków naruszające zbiorowe interesy konsumentów są zakazane na gruncie ustawy o o ochronie konkurencji i konsumentów z 16 lutego 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331 ze zm.). Art. 24 ust. 2 ustawy definiuje praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów jako bezprawne działanie przedsiębiorcy godzące w zbiorowe interesy konsumentów, a jako przykład takiego zachowania wymienia czyny nieuczciwej konkurencji czy korzystanie z wzorców umów zawierających postanowienia uznane za niedozwolone.

Szczególnie ważne jest jednak zastrzeżenie zawarte w ust. 3 wspomnianego artykułu, zgodnie z którym na zbiorowe interesy konsumentów nie składa się suma ich indywidualnych interesów. W praktyce oznacza to, że odrzucić należy kryterium ilościowe – nie jest istotne ilu klientów zostało przez bank realnie pokrzywdzonych, kluczowym jest natomiast powstanie zagrożenia dla interesów bliżej nieokreślonej grupy konsumentów.

Tym samym, nadużycia wobec stu czy dwustu klientów nie przesądzają o kwalifikacji działania przedsiębiorcy jako praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, do czego może się jednak okazać wystarczające bezprawne zachowanie przedsiębiorcy wobec jednego klienta (wyrok Sądu Najwyższego z 26 lutego 2004 roku, sygn. akt III SK 2/04). W praktyce liczne nawet przypadki błędnego naliczenia opłaty za prowadzenie konta nie muszą spełniać przesłanek naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, podczas gdy posłużenie się niezgodnym z prawem wzorcem umownym w kontaktach z jednym tylko klientem może zostać za nie uznanym.

Polecamy: Przedsiębiorca naruszający interesy konsumenta, czyli czym są nieuczciwe praktyki rynkowe

Istotne jest, czy dane działanie banku może wywołać skutki ogólnospołeczne i godzić w interes nie tylko aktualnych, ale także przyszłych czy byłych klientów. Z praktyką naruszającą zbiorowe interesy konsumentów mamy do czynienia, jeśli każdy potencjalny klient banku może zostać nią poszkodowany.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Bezprawne działania banków często dotyczą wspomnianego już stosowania we wzorcach umownych postanowień z prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów rejestru niedozwolonych klauzul umownych. Rejestr jest uzupełnianą na bieżąco listą postanowień umownych uznanych za zakazane przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Klauzule takie nie wiążą z mocy prawa, a zakaz ich dalszego stosowania obejmuje wszystkich przedsiębiorców, nie tylko tego, przeciwko któremu toczyło się postępowanie.

Postanowienia te często dotyczą przeniesienia na konsumenta kosztów prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Tak dzieje się np. w przypadku pobierania określonych w regulaminie opłat za wysłanie listu zawiadamiającego o wypowiedzeniu przez bank umowy kredytu, co w sposób nieuzasadniony i nadmierny obciąża konsumenta (decyzja Prezesa UOKiK nr RPZ 1/2011).

Klauzule przewidujące pobieranie podwójnych opłat za te same czynności bankowe również znalazły się w rejestrze zakazanych postanowień umownych. W ten sposób za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów uznano prawo do pobierania przez bank opłaty za obsługę nieterminowej spłaty zadłużenia oprócz przewidzianych prawem odsetek (decyzja Prezesa UOKiK nr DDK 3/2010).

Polecamy: Nadużywanie pozycji dominującej - przykłady

Inną zakazaną klauzulą umowną będącą podstawą uznania działania banku za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów jest zastrzeżenie sobie przez przedsiębiorcę prawa zmiany regulaminu bez wskazania konkretnych sytuacji, w których mogłoby do tego dojść (decyzja Prezesa UOKiK nr RŁÓ 42/2009).

Za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów mogą być jednak uznane także inne zachowania banków, niezwiązane ze stosowaniem przez nie gotowych wzorców umownych. Takim bezprawnym działaniem może być np. stosowanie reklamy wprowadzającej w błąd bądź też „kamuflowanie” rzeczywistego kosztu kredytu poprzez obciążanie konsumenta szeregiem opłat i prowizji, których suma przekracza przewidziane prawem 5% wartości kredytu.

Na straży zbiorowych interesów konsumentów stoi Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W przypadku uznaniu praktyki za naruszającą takie interesy, Prezes nakazuje zaniechanie jej stosowania. Dodatkowo może określić środki konieczne do usunięcia trwających skutków danego bezprawnego zachowania, w szczególności zobowiązać przedsiębiorcę do złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o określonej treści. Zgodnie z art. 106 ustawy Prezes może również nałożyć na nieuczciwego przedsiębiorcę karę pieniężną do 10% przychodu osiągniętego przez niego w poprzednim roku rozliczeniowym.

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Internet wszystkiego. Czym jest ta innowacyjna technologia?

    Rozwój mikroprocesorów odmienił nasze życie na wiele sposobów. Ogromna liczba współczesnych produktów korzysta dziś z tych urządzeń po to, by łączyć się z Internetem. Od inteligentnych lodówek, które informują o tym, kiedy należy kupić mleko, po samochody, które automatycznie aktualizują swoje oprogramowanie.

    Od 5 czerwca ostatni nabór wniosków dla firm, które ucierpiały na brexicie

    Ostatni nabór wniosków w programie Re_Open UK rozpocznie się 5 czerwca tego roku. O wsparcie mogą się starać przedsiębiorcy, którzy ponieśli straty w wyniku brexitu - poinformował minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

    Gdynia - port uniwersalny zdolny przeładowywać wszystkie grupy ładunków

    Port Gdynia jako port uniwersalny musi zgodnie ze strategią przeładowywać wszystkie grupy ładunków. Tak jak w ostatnim czasie stawiliśmy czoła ładunkom masowym, tak w dalszym ciągu będziemy się w tym kierunku rozwijali - powiedział  w Sopocie prezes Morskiego Portu Gdynia Jacek Sadaj.

    PIE: spowolnienie w przemyśle przyczynia się do obniżania oczekiwań inflacyjnych

    Spowolnienie w przemyśle przyczynia się do obniżania oczekiwań inflacyjnych – napisali w czwartek analitycy PIE w komentarzu do PMI.

    Pół roku ochrony przed wysokimi cenami

    Polacy od jesieni korzystają z Tarczy Solidarnościowej, dzięki której ceny netto energii elektrycznej dla gospodarstw domowych nie wzrosły. Wszystkim gospodarstwom domowym w Polsce przysługuje limit 2 000 kWh zużycia, do którego koszt energii w ponad połowie dotuje rząd i spółki energetyczne. Są również wyższe limity - nawet do 3 000 kWh - jednak aby móc z nich skorzystać, konieczne jest złożenie specjalnego wniosku. Termin upływa z końcem czerwca.

    Inflacja bazowa w usługach i utrzymujący się wzrost płac ograniczą tempo spadku inflacji

    "Lepka inflacja bazowa", widoczna zwłaszcza w usługach oraz utrzymujący się silny wzrost płac ograniczą zakres i tempo powrotu inflacji do poziomu 2,5 proc. – ocenili ekonomiści z Goldman Sachs w komentarzu do danych GUS.

    PIE: kolejne miesiące przyniosą poprawę aktywności gospodarczej

    Polska gospodarka skurczyła się w pierwszym kwartale 2023 roku. Wyniki są jednak lepsze od wcześniejszych oczekiwań. Kolejne miesiące przyniosą poprawę aktywności gospodarczej - prognozuje analityk zespołu makroekonomii Polskiego Instytutu Ekonomicznego Sebastian Sajnóg

    Jak nauczyliśmy się robić zakupy podczas inflacji?

    Polacy kupujący online coraz rozważniej podchodzą do zakupów - już co trzecia osoba porównuje oferty w różnych miejscach i jest w stanie świadomie wybrać moment zakupu produktu. Między innymi takie działania wpisują się w koncepcję smart shoppingu.

    Wodór: Polacy giganci energetyczni podglądają Szwedów

    W Szwecji powstaje duża „fabryka” wodoru, a jego produkcja zasilana będzie bezpośrednio z morskiej farmy wiatrowej. Projekt wzbudza zainteresowanie również w Polsce, gdzie poszukuje się dodatkowych korzyści z realizowanych dużych inwestycji na morzu.

    Innowacyjna produkcja pyłów gumowych w Polsce. A wszystko przy zakładzie Michelin

    Przy olsztyńskiej fabryce opon Michelin rusza zaawansowany technologicznie zakład produkcji pyłów gumowych wytwarzanych z opon poddanych recyklingowi. Uruchomienie zakładu to znaczący krok w rozwiązywaniu środowiskowego problemu zużytych opon.

    Kara za brak OC w 2024 roku? Kwota mrozi krew w żyłach kierowców

    Kierowcy w Polsce niedługo staną się gatunkiem zagrożonym wyginięciem. Dobija się ich bowiem kolejnymi opłatami. Tym razem mówimy o prostym błędzie i wynikającej z niego karze. Ta po 1 stycznia 2024 roku sięgnie 8,4 tys. zł!

    Z kartą GreenWay naładujesz auto w IONITY. Dotyczy to całej Europy

    Klienci GreenWay będą mogli korzystać ze stacji ładowania IONITY na terenie całej Europy. Do ładowania swojego samochodu elektrycznego kierowcom wystarczy standardowa karta RFID GreenWay.

    Koniec diesla jest bliski? To nie takie proste...

    Udział diesla w rynku w Europie systematycznie maleje. Tylko czy to oznacza, że koniec diesla jest bliski? To chyba zbyt daleko idący wniosek. Jak aktualnie wygląda sytuacja w branży i jaka przyszłość czeka auta z silnikiem wysokoprężnym? Sprawdźmy.

    Toyota Yaris 2024 ze 130-konną hybrydą. Mocniejszy napęd to nie koniec zmian

    W Toyocie Yaris 2024 debiutuje nowa hybryda o mocy 130 KM. Nowy napęd o oznaczeniu Hybrid 130 będzie dostępny w dwóch wersjach. A to nie koniec nowości. Ulepszone są też systemy bezpieczeństwa i ekrany.

    Polscy emeryci muszą pracować, żeby przetrwać

    Badanie obejmujące 45 rozwiniętych krajów świata stawia Polskę w nie najlepszym świetle – to polskim emerytom, bez pracy na emeryturze najtrudniej sobie poradzić. 

    Mój Prąd 5.0 – pompy ciepła w czołówce wniosków

    Ruszył Mój Prąd 5.0. Ważnymi zmianami są m.in. rozszerzenie dofinansowania o pompy ciepła różnego typu oraz kolektory słoneczne. Zainteresowanie było tak duże, że dołożone zostały dodatkowe środki krajowe w wysokości 400 milionów złotych. Kto ma jeszcze szansę zdążyć i dostać dofinansowanie? 

    Używany Volkswagen Passat B8. Awarie, wady, ceny, opinie

    Dymiący diesel w Passacie świetnie pasował do białych skarpet i sandałów. Generacja B8 nie jest jednak dymiąca, bywa naprawdę droga na rynku wtórnym, a przez to jest wybierana przez bardziej wysublimowanych klientów. Czy jednak jest tak pancerna jak poprzednicy?

    Corporate gifting. W jakie prezenty biznesowe inwestować?

    Prezenty biznesowe i firmowe akcesoria zawsze były ważnym elementem prowadzenia firmy. Przekłada się to na wzrost wartości globalnego rynku corporate gifting, która wynosi ponad 258 miliardów dolarów.

    Konsumenci surowo oceniają jakość obsługi klienta. Jest coraz gorzej

    Jakość obsługi klientów na polskim rynku sukcesywnie spada, na co wskazują cykliczne badania prowadzone przez Polski Program Jakości Obsługi. Z ostatniej edycji tego badania wynika, że Polacy najgorzej oceniają m.in. wiedzę i kompetencje pracowników, czas obsługi oraz ceny i dostępność asortymentu. 

    Ile Polacy planują wydać na prezent na Dzień Dziecka?

    Dzień Dziecka. Niemal co czwarty ankietowany zamierza przeznaczyć od 50 do 100 zł na prezent dla jednej osoby z okazji Dnia Dziecka. Z kolei 15% uczestników sondażu chce na ten cel wydać od 100 do 150 zł. Natomiast 12% nie będzie w ogóle obchodzić tego święta. 

    Opel Corsa 2023. Lifting dodaje do gamy 48-woltową hybrydę

    Opal zaprezentował poliftingowe wydanie Corsy F. Modernizacja kojarzy się z delikatnymi zmianami? Na polu stylistycznym być może i tak. Małego hatchbacka czeka jednak rewolucja technologiczna.

    Jak podróżować autem ze zwierzętami?

    Podróż autem ze zwierzęciem może być prawdziwym wyzwaniem. Co zatem zrobić, aby zadbać o komfort, ale i bezpieczeństwo czworonoga oraz zabezpieczyć auto przed zniszczeniami? Jest kilka porad, które powinniście poznać.

    Izba Zbożowo-Paszowa: zwiększenie dopłat do sprzedaży zbóż zachęciło rolników

    Decyzje rządu w sprawie zwiększenia dopłat do sprzedaży zbóż zachęciły rolników do sprzedaży, ale podażowa "górka" wydaje się powoli kończyć – przekazała Izba Zbożowo-Paszowa. Dodano, że część przetwórców skupuje spore wolumeny ziarna przewidując, że w żniwa rynkowa podaż może być mniejsza.

    Telezakupy 2.0 z użyciem internetu

    Gdy połączyć to, co internauci kochają najbardziej, czyli wideo i zakupy, otrzymamy przepis na sprzedażowy sukces. 

    Prawdziwy Lider

    W dobie nieustających wyzwań, to właśnie umiejętności przywódcze naszych liderów są najsilniej wystawione na próbę. Każdy kryzys stanowi egzamin ich siły oraz magnetyzmu. Beata Drzazga – przedsiębiorca wizjoner, konsultant biznesowy i prelegent na konferencjach związanych z przywództwem i biznesem, opowiada czy urodzony lider to mit czy rzeczywistość.