REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Praktyki banków naruszające zbiorowe interesy konsumentów

Katarzyna Araczewska
Praktyki banków naruszające zbiorowe interesy konsumentów
Praktyki banków naruszające zbiorowe interesy konsumentów

REKLAMA

REKLAMA

W polskim sektorze bankowym dominują duże banki, dysponujące rozległym zapleczem kadrowym równoznacznym z dostępem do specjalistycznej wiedzy ekonomicznej i prawniczej. W relacjach z konsumentami, często niebędącymi w stanie w pełni zrozumieć treści podpisywanej umowy, banki wykorzystują swoją uprzywilejowaną pozycję, co w pewnych okolicznościach może być uznane za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.

Praktyki banków naruszające zbiorowe interesy konsumentów są zakazane na gruncie ustawy o o ochronie konkurencji i konsumentów z 16 lutego 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331 ze zm.). Art. 24 ust. 2 ustawy definiuje praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów jako bezprawne działanie przedsiębiorcy godzące w zbiorowe interesy konsumentów, a jako przykład takiego zachowania wymienia czyny nieuczciwej konkurencji czy korzystanie z wzorców umów zawierających postanowienia uznane za niedozwolone.

REKLAMA

REKLAMA

Szczególnie ważne jest jednak zastrzeżenie zawarte w ust. 3 wspomnianego artykułu, zgodnie z którym na zbiorowe interesy konsumentów nie składa się suma ich indywidualnych interesów. W praktyce oznacza to, że odrzucić należy kryterium ilościowe – nie jest istotne ilu klientów zostało przez bank realnie pokrzywdzonych, kluczowym jest natomiast powstanie zagrożenia dla interesów bliżej nieokreślonej grupy konsumentów.

Tym samym, nadużycia wobec stu czy dwustu klientów nie przesądzają o kwalifikacji działania przedsiębiorcy jako praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, do czego może się jednak okazać wystarczające bezprawne zachowanie przedsiębiorcy wobec jednego klienta (wyrok Sądu Najwyższego z 26 lutego 2004 roku, sygn. akt III SK 2/04). W praktyce liczne nawet przypadki błędnego naliczenia opłaty za prowadzenie konta nie muszą spełniać przesłanek naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, podczas gdy posłużenie się niezgodnym z prawem wzorcem umownym w kontaktach z jednym tylko klientem może zostać za nie uznanym.

Polecamy: Przedsiębiorca naruszający interesy konsumenta, czyli czym są nieuczciwe praktyki rynkowe

Istotne jest, czy dane działanie banku może wywołać skutki ogólnospołeczne i godzić w interes nie tylko aktualnych, ale także przyszłych czy byłych klientów. Z praktyką naruszającą zbiorowe interesy konsumentów mamy do czynienia, jeśli każdy potencjalny klient banku może zostać nią poszkodowany.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Bezprawne działania banków często dotyczą wspomnianego już stosowania we wzorcach umownych postanowień z prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów rejestru niedozwolonych klauzul umownych. Rejestr jest uzupełnianą na bieżąco listą postanowień umownych uznanych za zakazane przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Klauzule takie nie wiążą z mocy prawa, a zakaz ich dalszego stosowania obejmuje wszystkich przedsiębiorców, nie tylko tego, przeciwko któremu toczyło się postępowanie.

Postanowienia te często dotyczą przeniesienia na konsumenta kosztów prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Tak dzieje się np. w przypadku pobierania określonych w regulaminie opłat za wysłanie listu zawiadamiającego o wypowiedzeniu przez bank umowy kredytu, co w sposób nieuzasadniony i nadmierny obciąża konsumenta (decyzja Prezesa UOKiK nr RPZ 1/2011).

Klauzule przewidujące pobieranie podwójnych opłat za te same czynności bankowe również znalazły się w rejestrze zakazanych postanowień umownych. W ten sposób za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów uznano prawo do pobierania przez bank opłaty za obsługę nieterminowej spłaty zadłużenia oprócz przewidzianych prawem odsetek (decyzja Prezesa UOKiK nr DDK 3/2010).

Polecamy: Nadużywanie pozycji dominującej - przykłady

Inną zakazaną klauzulą umowną będącą podstawą uznania działania banku za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów jest zastrzeżenie sobie przez przedsiębiorcę prawa zmiany regulaminu bez wskazania konkretnych sytuacji, w których mogłoby do tego dojść (decyzja Prezesa UOKiK nr RŁÓ 42/2009).

Za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów mogą być jednak uznane także inne zachowania banków, niezwiązane ze stosowaniem przez nie gotowych wzorców umownych. Takim bezprawnym działaniem może być np. stosowanie reklamy wprowadzającej w błąd bądź też „kamuflowanie” rzeczywistego kosztu kredytu poprzez obciążanie konsumenta szeregiem opłat i prowizji, których suma przekracza przewidziane prawem 5% wartości kredytu.

Na straży zbiorowych interesów konsumentów stoi Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W przypadku uznaniu praktyki za naruszającą takie interesy, Prezes nakazuje zaniechanie jej stosowania. Dodatkowo może określić środki konieczne do usunięcia trwających skutków danego bezprawnego zachowania, w szczególności zobowiązać przedsiębiorcę do złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o określonej treści. Zgodnie z art. 106 ustawy Prezes może również nałożyć na nieuczciwego przedsiębiorcę karę pieniężną do 10% przychodu osiągniętego przez niego w poprzednim roku rozliczeniowym.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Człowiek ponad algorytmy. Czyli rola umiejętności miękkich w świecie automatyzacji

W miarę jak automatyzacja i sztuczna inteligencja zmieniają całe branże, firmy i miejsca pracy – umiejętności miękkie postrzegane jako jedyna rzecz, której maszyny nie mogą zastąpić, stają się absolutnie niezbędne. Które zatem z kompetencji będą szczególnie cenione przez pracodawców i mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej w 2025 r.?

ZUS: Zmiany w składce zdrowotnej. Jak skorzystają przedsiębiorcy?

Od nowego roku zmieniły się zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności według nowych zasad.

Piękny umysł. Wiedza o mózgu w analizie preferencji zachowań i postaw człowieka

W dzisiejszym świecie, w którym wiedza neuronaukowa jest coraz bardziej dostępna, a tematyczne publikacje wychodzą poza ramę dyskursu naukowego i pisane są przystępnym językiem, wiedza o mózgu staje się niebywale wartościowym obszarem do codziennego wykorzystania. Warto, aby sięgali po nią również ci, którzy wspierają wzrost ludzi w biznesie i rozwoju indywidualnym.

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

REKLAMA

Potrzebna pilna decyzja, bo można dużo zyskać lub stracić na podatku, termin 20 lutego

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

REKLAMA