REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zarządzanie należnościami – wskaźniki należności

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jerzy Fiuk
Doradca ekonomiczny
Pieniądze
Pieniądze
Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Analiza należności może być wykonywana w oparciu o przeróżne kryteria istotne z punkt widzenia priorytetów zarządu. Najbardziej typowym podziałem jest wywoływanie kwoty należności ogółem na dany dzień i wydzielanie z tego zbioru należności przeterminowanych.

W zależności od potrzeb, uszczegółowienie tej informacji może iść jeszcze dalej np. wydziela się informacje o przeterminowanych powyżej 30 albo 60 czy 90 dni, rozbija się kwotę ogółem na poszczególnych odbiorców, co jest niezbędne do przeprowadzania procesu windykacji wewnętrznej w rozmowach z tymi klientami.

REKLAMA

W tym miejscu jednak, zajmować się będziemy należnościami z punktu widzenia prawidłowej gospodarki finansowej firmy, co ma znaczenie przy ocenie jej kondycji ekonomicznej i dbałości zarządu o zachowanie wskaźników płynności finansowej na oczekiwanym poziomie.

Wskaźnik rotacji należności

Jako pierwszy omówimy wskaźnik rotacji należności. Wskaźnik ten, nazywany też wskaźnikiem zdolności do regulowania należności[1] (N), łatwo policzyć ustalając stosunek: łącznej kwoty przychodów ze sprzedaży kredytowej (o) w danym okresie (np. miesiąc, kwartał, rok), do przeciętnego stanu należności w tym samym okresie (n) [2].

Przyjmuje się, że wskaźnik (N) uwzględniający obroty roczne i średnią kwotę należności wyliczaną dla jednego roku, powinien przyjmować wartości od 7,0 do 10,0. Inaczej mówiąc, zadłużenie klientów nie powinno być wyższe niż 1/7 do 1/10 jej rocznych obrotów. Jednak jak w każdym przypadku, tak i tutaj, wnioski najlepiej budować indywidualnie i w powiązaniu z innymi miarami, a wskazany przedział może nam jedynie pomagać w ocenie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Średni okres inkaskowania

REKLAMA

Druga istotna miara, to średni okres inkasowania należności. Wystawiając faktury z odroczonym terminem zapłaty (np. 14 albo 30 czy 60 dni) spodziewamy się uregulowania jej w tym właśnie czasie. Różnie z tym bywa i chyba każda firma sprzedająca na tak zwany kredyt, cześć swoich należności odzyskuje w czasie dłuższym niż deklarowany na fakturze.

Jeśli do tego stosuje się różne terminy płatności dla różnych klientów, to bez wyliczenia tej miary, nie sposób odpowiedzieć na pytanie: po ilu dniach, faktycznie regulowane są należności, a tym samym, ile dni, średnio, trzeba czekać na spływ gotówki za sprzedany wcześniej towar? W tym pomocna nam może być poniższa formuła: 

Gdzie (N), to wartość wyliczonego dla okresu rocznego, wskaźnika rotacji należności. Miara ta podawana jest w dniach[3] i informuje nas wprost: po ilu dniach, przeciętnie, regulowane są należności firmy ze sprzedaży z odroczonym terminem zapłaty.

REKLAMA

Dla zarządu, wiedza ta może mieć kluczowe znaczenie przy kreowaniu polityki kredytowej stosowanej wobec odbiorców, szczególnie w świetle analogicznej oceny własnej zdolności do regulowania zobowiązań czy szerzej, oceny własnej płynności finansowej, w tym czasie.

Zarządy firm z długoletnią praktyką rynkową i z ugruntowaną pozycją w branży, sporo informacji na temat tego jak firma radzi sobie ze spływem należności ze sprzedaży kredytowej, uzyskają obserwując dynamikę łącznej kwoty należności w kolejnych okresach sprawozdawczych (np. w kolejnych kwartałach; sezonach czy latach). Taki indeks średniej kwoty należności obserwowany regularnie może znacząco wpływać na korektę stosowanej polityki sprzedaży kredytowej szczególnie, jeśli inne miary np. dotyczące płynności finansowej firmy, w tym czasie, zmieniły się istotnie pokazując polepszenie, lub co gorsza, pogorszenie ekonomicznej kondycji firmy.

Zilustrujmy to przykładem:

Spółka Agaton, zajmująca się hurtową sprzedażą środków ochrony roślin, w minionym roku i obecnie odczuwa znaczące problemy finansowe, skutkujące pogorszeniem się warunków handlowych uzyskiwanych od swoich dostawców, co z kolei jest wynikiem często zdarzającego się niedotrzymywania, ustalonych przy zakupie, terminów płatności. Obroty spółki nie zmieniły się znacząco w tym czasie i są porównywalne z wynikami uzyskiwanymi w ciągu ostatnich czterech lat. Problemy finansowe występują, pomimo utrzymywania stanów magazynowych na zbliżonym poziomie; dosyć restrykcyjnej polityki finansowej w zakresie ponoszenia kosztów działalności i niewielkiemu powiększeniu, w ubiegłym roku, limitu bankowego kredytu obrotowego. Mimo to wskaźnik płynności finansowej wykazywał cały czas tendencję spadkową, aż zaczęły pojawiać się zatory płatnicze, na tyle groźne, że pod znakiem zapytania stanęła dalsza działalność firmy, a już na pewno w obecnym kształcie.  Dokładniejsza analiza wykazała, że w tym czasie, na niekorzyść, znacząco, zmienił się jeden ze wskaźników – właśnie indeks należności. Średnia kwota należności firmy, w ostatnich czterech latach, wynosiła kolejno:

- rok 2008: 2 567 000pln;
- rok 2009: 2 894 000pln;
- rok 2010: 3 105 000pln;
- rok 2011: 3 201 000pln.

Widać, że kwota należności pomiędzy rokiem 2008, a rokiem 2011, wzrosła znacząco, bo o 634 tys. pln (ca o 25%). Jeśli w tym czasie obroty pozostawały na zbliżonym poziomie, podobnie koszty i stany magazynowe, a warunki handlowe z dostawcami nie poprawiły się to, jeśli nie zrównoważono tej kwoty kredytem bankowym, kłopoty płatnicze musiały się pojawić. Być może problem by dostrzeżono wcześniej, gdyby zarząd obserwował indeks średniej kwoty należności za poszczególne lata: Przyjmując, każdy poprzedni rok za 100%, indeks ten wynosił kolejno:

- dla roku 2009: 112,3% (o 12,3% zwiększyła się kwota należności w roku 2009 względem roku poprzedniego).
- dla roku 2010: 107,3%;
- dla roku 2011: 103,1%.

Choć wyraźnie widać wygasający trend tego indeksu, prawdopodobnie w roku 2011 i aktualnie w roku 2012, została gdzieś przekroczona granica, powyżej której, kwota należności, stała się dla spółki Agaton zbyt duża, względem jej możliwości kredytowania sprzedaży. Jeśli więc nie znajdzie się alternatywnego źródła finansowania, polityka sprzedaży towaru z odroczonym terminem płatności, będzie musiała zostać zrewidowana i zreformowana. 



[1] Zob. też art. pt. „Miary oceny sytuacji majątkowej – wskaźniki zdolności do regulowania należności i zobowiązań” z dnia 24 maja 2010r. http://wieszjak.pl/eksperci,225,Jerzy-Fiuk.html

[2] Najprostszym sposobem ustalenia przeciętnego stanu należności w danym okresie, jest podzielenie przez 2, sumy salda początkowego należności (sp) w danym okresie (np. miesiąc; kwartał; rok) i salda należności na ostatni dzień tego okresu (sk):

[3] Wyliczenia najlepiej zaokrąglać do pełnej liczby.

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
BCC ostrzega: firmy muszą przyspieszyć wdrażanie KSeF. Ustawa już po pierwszym czytaniu w Sejmie

Prace legislacyjne nad ustawą wdrażającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) wchodzą w końcową fazę. Sejm skierował projekt nowelizacji VAT do komisji finansów publicznych, która pozytywnie go zaopiniowała wraz z poprawkami.

Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

REKLAMA

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

REKLAMA

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

REKLAMA