Czy udział w wyjeździe szkoleniowym należy potraktować jako podróż służbową

Co do zasady wyjazd na szkolenie/konferencję, odbywające się z inicjatywy pracodawcy, nie jest traktowany w kategoriach podróży służbowej, co powoduje, że pracodawca nie musi wypisywać delegacji i wypłacać pracownikom diet z tego tytułu. Zakładając jednak, że taki wyjazd może mieć znamiona podnoszenia kwalifikacji dla zaproszonych pracowników, pracodawca może przyznać im świadczenia związane z wyjazdem, w tym posiłkowo zastosować zasady rozliczania podróży służbowych. W przypadku pracowników, którzy otrzymali polecenie wyjazdu służbowego i którzy w trakcie wyjazdu będą świadczyli pracę - np. w charakterze organizatora czy prelegenta, a miejsce szkolenia nie jest ich stałym miejscem pracy - należy stosować przepisy dotyczące podróży służbowych.

UZASADNIENIE

Pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową (art. 77⁵ § 1 Kodeksu pracy). W wyroku z 30 maja 2001 r. (I PKN 424/00, OSNP 2003/7/172) Sąd Najwyższy wskazał, że:

(…) podróżą służbową jest wykonywanie zadania służbowego określonego przez pracodawcę poza miejscowością w której znajduje się stałe miejsce pracy pracownika - w kraju lub za granicą.

Kluczowym elementem mającym decydujące znaczenie w zakresie kwalifikacji danego wyjazdu w kategoriach podróży służbowej jest wykonywanie podczas takiego wyjazdu zadań służbowych - umówionej pracy, a nie każdej czynności, która może mieć większy lub mniejszy związek z pracą. Należy zatem przyjąć, że podczas delegacji służbowej pracownik wykonuje swoją pracę (zadania służbowe), tyle że w innym miejscu niż to, które jest jego stałym miejscem pracy.

Odnosząc się do wskazanego w pytaniu problemu, należy w pierwszej kolejności stwierdzić, że zasadą jest odróżnienie wyjazdów szkoleniowo-konferencyjnych od podróży służbowych. Z reguły wyjazd na szkolenie czy konferencję, które mają na celu podniesienie kwalifikacji zawodowych, nie odbywa się na podstawie wydanego uprzednio polecenia pracodawcy (polecenie wyjazdu służbowego), tylko następuje z inicjatywy i za zgodą pracodawcy. Podczas wyjazdu szkoleniowego pracownik nie wykonuje, co do zasady, umówionej pracy, tylko podnosi swoje kwalifikacje czy uzupełnia umiejętności. Uwzględniając te wyjaśnienia, należy stwierdzić, że organizacja wyjazdu szkoleniowo-konferencyjnego nie musi się wiązać z koniecznością wystawiania pracownikom poleceń wyjazdu służbowego (delegacji) ani z wypłatą należności z tytułu podróży służbowych.

Zobacz: Prawo dla firm