REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spółka cywilna

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adam Kret
Czym charakteryzuje się spółka cywilna?
Czym charakteryzuje się spółka cywilna?

REKLAMA

REKLAMA

Spółka cywilna jest najpopularniejszą formą współpracy kilku przedsiębiorców. Nie wymaga zachowania wielu formalności – przykładowo nie wymaga zgłoszenia do KRS. W odróżnieniu jednak od spółek prawa handlowego (regulowanych w KSH) spółka cywilna nie jest oddzielnym podmiotem prawa – jest jedynie umową łączącą wspólników. Ma to duże znaczenie w zakresie odpowiedzialności wspólników za zobowiązania powstałe podczas prowadzenia działalności.

Dla kogo spółka cywilna

REKLAMA

Zgodnie z art. 860 kodeksu cywilnego (kc) umowa spółki cywilnej może łączyć wyłącznie przedsiębiorców i musi mieć na celu osiągnięcie określonego celu gospodarczego (w praktyce prowadzenia określonej działalności gospodarczej). Kodeks nie przewiduje ograniczeń w zakresie formy prowadzenia działalności przez wspólników spółki- stąd mogą nimi być zarówno osoby fizyczne jak i spółki prawa handlowego.

Z uwagi na brak możliwości ograniczenia odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki (porównaj dalszą część artykułu), a także brak podmiotowości prawnej- spółka cywilna powinna mieć ograniczone wykorzystanie gospodarcze.

W praktyce jest jednak najpopularniejszą formą współdziałania przedsiębiorców - od przedsięwzięć niewielkich, po osiągające milionowe obroty. Jest to wynikiem przede wszystkim jej nieskomplikowanej formuły prawnej.

Umowa spółki cywilnej może być zawarta w celu prowadzenia każdej dopuszczalnej prawem działalności gospodarczej (chyba, że przepisy szczególne nakazują inną formę - np. spółki akcyjnej w przypadku banków).

Patrząc jednak na jej specyfikę zaleca się wykorzystanie spółki cywilnej do niewielkich przedsięwzięć – np. przedsiębiorstw rodzinnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z uwagi niewielki stopień skomplikowania oraz znikomą liczbę formalności niezbędnych do prowadzanie działalności w ramach spółki cywilnej, popularność zapewne długo nie przeminie. Do niedawna na wspólnikach spółki cywilnej, która osiągała określony w przepisach rachunkowości pułap przychodu istniał obowiązek przekształcenia jej w spółkę jawną (jedną ze spółek regulowanych w kodeksie spółek handlowych)- w ramach ostatnich nowelizacji ksh, obowiązek ten został jednak zniesiony.

Polecamy: serwis Podatki osobiste


Jak założyć spółkę cywilną


Spółka cywilna (z punktu widzenia przepisów prawa cywilnego) jest jedynie umową. Oznacza to, że nie posiada odrębnej podmiotowości prawnej – jej skuteczność wymaga jedynie zawarcia odpowiedniej pisemnej umowy.

REKLAMA


Zawartość umowy
Umowa spółki cywilnej powinna zawierać:
- nazwę spółki
- listę wspólników
- przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej
- wartość i rodzaj wniesionego wkładu.
- czas na jaki zawarto umowę spółki (oznaczony lub nieoznaczony).

Wkład jest obowiązkowym świadczeniem wspólnika na rzecz spółki. Może mieć charakter przeniesienia własności określonego przedmiotu czy kwoty pieniędzy, ale także świadczeń udzielanych na rzecz spółki (świadczenie usług, przekazanie know-how)- czy udostępnienie określonego składnika do użytku spółki (np. nieruchomości czy samochodu).  Jeśli wartość wkładów nie została określona - uznaje się, że miały jednakową wartość.

Jeśli umowa nie będzie zawierać dodatkowych elementów obowiązywać będą przepisy kodeksu cywilnego, te jednak mogą zazwyczaj podlegać daleko idącym zmianom. Wszystkie rozwiązania różne od przyjętych w kodeksie muszą być uwzględnione w umowie spółki.


Zgłoszenie do Ewidencji działalności gospodarczej i KRS

Spółka jako taka nie podlega bezpośredniemu zgłoszeniu do żadnego z państwowych rejestrów. Jednakże wspólnicy działający w ramach spółki cywilnej muszą dokonać odpowiedniej wzmianki w ewidencji działalności gospodarczej lub KRS (jeśli prowadzą działalność w ramach spółki prawa handlowego).

W przypadku spółek prawa handlowego wzmianka o prowadzeniu działalności w ramach spółki cywilnej z innym przedsiębiorcą znajduje się w dziale pierwszym wpisu.


Zgłoszenie do Urzędu Skarbowego i WUS

Jak to było wspomniane wcześniej – spółka cywilna nie ma podmiotowości prawnej na gruncie prawa cywilnego. Jest jednak płatnikiem podatku VAT – i w takim zakresie wymagane jest złożenie przez wspólników wniosku o nadanie numeru NIP.

Spółka nie podlega żadnym innym podatkom oprócz VAT. Opodatkowaniu dochodu osiąganego w ramach spółki podlegają wspólnicy.

Podobnie mimo braku podmiotowości „cywilnej” jest podmiotem gospodarki krajowej- stąd niezbędne jest również uzyskanie numeru REGON – a więc dokonanie zgłoszenia w Wojewódzkim Urzędzie Statystycznym.

Obecnie rejestrację działalności gospodarczej, numer NIP, REGON i zgłoszenie do ZUS można przeprowadzić w tzw. "jednym okienku" w swoim urzędzie gminy. Więcej na ten temat w tekście Od 31 marca założysz firmę w jednym okienku


Prowadzenie działalności w ramach spółki cywilnej

Zarejestrowawszy spółkę w urzędzie skarbowym i GUS- a także po dokonaniu wzmianek w ewidencjach i KRS można przystąpić do prowadzenia działalności w ramach spółki cywilnej. W tym miejscu warto wspomnieć o reprezentacji i prowadzeniu spraw spółki i przede wszystkim podziale zysków i strat.


Reprezentacja i prowadzenia spraw spółki

Prowadzenie spraw spółki- oznacza takie działanie, które odnosi się wyłącznie do sfery wewnętrznej spółki – nie oddziałując na podmioty trzecie. Działanie skierowane do innych podmiotów to reprezentacja spółki.

Uprawnienie do prowadzenia spraw spółki co do zasady spoczywa na każdym ze wspólników, są oni do tego nie tylko upoważnieni, ale i zobowiązani(nie mogą się uchylić od obowiązku). Samodzielne prowadzenie spraw ograniczone jest jednak do tzw. spraw zwykłego zarządu, a i nawet wtedy każdy z pozostałych uprawnionych wspólników może złożyć sprzeciw od takiej czynności- powodując obowiązek podjęcia w danej sprawy uchwały.

Polecamy: serwis Koszty

Natomiast sprawy przekraczające zwykły zarząd (zazwyczaj generujące duże ryzyko lub powodujące znaczne obciążenie finansowe)- zawsze wymagają uchwały wspólników. 

W umowie spółki można zastrzec, iż uprawnienia do prowadzenia spraw spółki należą wyłącznie do wybranych wspólników/ wspólnika.

Zgodnie z kodeksem- prawo do reprezentowanie spółki na zewnątrz – odpowiada zakresowi w jakim danym wspólnik jest uprawniony do prowadzenia jej spraw. (Może to być jednak zmienione w umowie spółki – stąd kompetencje do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji nie muszą się pokrywać). Tym samym co do zasady czynność reprezentacji przekraczająca zwykły zarząd będzie wymagać uchwały wspólników.

Umowa spółki może powierzać prawo do reprezentowania spółki jednemu lub kilku wspólnikom (łącznie bądź samodzielnie).

Kwestia przekraczania zwykłego zarządu- jest niedookreślona i może się różnic w zależności od spółki i przedmiotu jej działalności. Przyjmuje się, że są to sprawy generujące duże ryzyko, znacząco różniące się od typowych działań danej spółki, mocno obciążające finansowo , czy dotyczące zbycia lub obciążenia nieruchomości należącej do przedsiębiorstwa.

Podział zysku

Prowadzenie działalności w ramach spółki cywilnej zawsze powinno dążyć do osiągnięcia zysku. Ten powinien podlegać podziałowi pomiędzy wspólników.

Kodeks cywilny wskazuje, że podział zysku nie jest powiązany z wielkością wkładów wniesionych przez wspólników oraz przede wszystkim zakłada równy udział w zysku. Ta reguła może być zmieniona w umowie spółki

Umowa spółki może przewidywać, różne sposoby podziału zysku (a także udziału w stratach)np.:
- powiązany parytetem wielkości wkładów
- ustalanym procentowo indywidualnie dla każdego ze wspólników (wg dowolnych kryteriów).

REKLAMA

Co do zasady udział w zyskach odpowiada udziałowi w stratach danej spółki. Oznacza to, że jeżeli w umowie nie zastrzeżono inaczej- każdy ze wspólników ma równy udział w stratach. Umowa spółki może przewidywać jednak inne zasady, włącznie z wyłączeniem danego wspólnika w ogóle w udziału w stratach (nie można jednak wyłączyć wspólnika z udziału w zyskach).

Stopień udziału w stratach spółki jest istotny wyłącznie w stosunkach wewnętrznych- nie ma znaczenia dla wierzycieli spółki (porównaj dalszą część artykułu dotyczącą odpowiedzialności za zobowiązania spółki).

Zysk powinien być dzielony raz do roku (chyba, że spółka została zawarta na krótszy czas).


Spółka cywilna jako pracodawca

Zgodnie z przepisami prawa pracy spółka cywilna może być pracodawcą - posiada więc w tym względzie podmiotowość prawną odrębną od wspólników. Oznacza to, że spółka może zatrudniać pracowników- nie muszą tego robić sami wspólnicy w ramach wykonywanej działalności gospodarczej.


Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki

Każdy ze wspólników odpowiada za zobowiązania powstałe w trakcie trwania spółki (i jego w niej udziału) całością swojego majątku, niezależnie od postanowień umowy. Odpowiedzialność wspólników jest solidarna- oznacza to, że wierzyciel może domagać się spełnienia całości świadczenia od jednego ze wspólników (jak również od kilku, czy od wszystkich).

Wspólnik, który spełnił roszczenia wierzyciela spółki – może domagać się od pozostałych wspólników spłaty (regres)- dopiero te rozliczenia mogą być ustalane w umowie spółki (ma na nie wpływ stopień udziału w stratach spółki).

W odróżnieniu od spółek osobowych prawa handlowego – odpowiedzialność wspólników nie jest subsydiarna (pomocnicza) wobec spółki – nie posiada ona bowiem odrębnej podmiotowości prawnej. Stąd wierzyciel może skierować swoje roszczenia bezpośrednio do wybranego wspólnika.

Wraz z zawarciem umowy spółki – przedmioty i prawa wniesione przez wspólników w ramach wkładów, a także wszystkie rzeczy nabyte później w ramach wykonywania działalności, stanowią współwłasność łączną wspólników. Wierzyciel chcąc skierować egzekucję na ww. przedmioty lub prawa musi posiadać tytuł wykonawczy (wyrok + klauzula) przeciwko wszystkim wspólnikom.

Adam Kret

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

REKLAMA

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

Samozatrudnieni i małe firmy w odwrocie? wzrasta liczba likwidowanych i zawieszanych działalności gospodarczych, co się dzieje

Według znawców tematu, czynniki decydujące ostatnio o likwidacji takich firm nie różnią się od tych sprzed roku. Znaczenie mają m.in. koszty prowadzenia biznesu, w tym składki zusowskie, a także oczekiwania finansowe pracowników.

Szybki wzrost e-commerce mocno zależny od rozwoju nowych technologii: co pozwoli na zwiększenie zainteresowania zakupami online ze strony klientów

E-commerce czyli zakupy internetowe przestają być jedynie wygodną alternatywą dla handlu tradycyjnego – stają się doświadczeniem, którego jakość wyznaczają nie tylko oferta i cena, lecz także szybkość, elastyczność i przewidywalność dostawy oraz prostota ewentualnego zwrotu.

Przedsiębiorczość w Polsce ma się dobrze, mikroprzedsiębiorstwa minimalizując ryzyko działalności gospodarczej coraz częściej zaczynają od franczyzy

Najliczniejszą grupę firm zarejestrowanych w Polsce stanowią mikroprzedsiębiorstwa, a wśród nich ponad 87 tys. to podmioty działające w modelu franczyzowym. Jak zwracają uwagę ekonomiści ze Szkoły Głównej Handlowej, Polska jest liderem franczyzy w Europie Środkowo-Wschodniej.

REKLAMA

Rewolucyjne zmiany w prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR), co oznacza, że już od 1 stycznia 2026 r. zmieni się sposób ich prowadzenia.

Apteki odzyskają prawo reklamowania swojej działalności. bo obecne zakazy są sprzeczne z prawem unijnym

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-200/24, w którym jednoznacznie uznał, że obowiązujący w Polsce całkowity zakaz reklamy aptek narusza prawo Unii Europejskiej. To ważny moment dla rynku aptecznego i swobody działalności gospodarczej w Polsce.

REKLAMA