Wakacje składkowe. Od kiedy, jakie kryteria trzeba spełnić?

• Wakacje składkowe. Z czego mają być zwolnieni mali przedsiębiorcy?
• Ulga dla przedsiębiorców. Kogo obejmie?

Projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wprowadzający tzw. wakacje składkowe był rozpatrywany 12 kwietnia 2024 r. w Sejmie i został skierowany do dalszych prac do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Wakacje składkowe. Z czego mają być zwolnieni mali przedsiębiorcy?

Projekt ten zakłada zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Solidarnościowy. Nie obejmuje natomiast składki na ubezpieczenie zdrowotne. Składki na ubezpieczenia społeczne należne za okres objęty zwolnieniem będą finansowane z budżetu państwa, w ramach dotacji z FUS.

Możliwość skorzystania z wakacji składkowych będzie dotyczyła 1 miesiąca kalendarzowego – wskazanego przez przedsiębiorcę (ubezpieczonego) – w każdym roku kalendarzowym. Prawo do ww. ulgi będzie przysługiwać na wniosek ubezpieczonego.

Ulga dla przedsiębiorców. Kogo obejmie?

Prawo do ww. ulgi będzie przysługiwać przedsiębiorcom, którzy:
1)    w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku mieli zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż 10 ubezpieczonych; 
2)    w ostatnich 2 latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnęli przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku osiągnęli roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro;
3)    jako ubezpieczeni w roku kalendarzowym poprzedzającym rok złożenia wniosku oraz w okresie od początku roku kalendarzowego złożenia wniosku do dnia złożenia tego wniosku nie wykonywali pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, u którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywali w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej;
4)    w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczeni podlegali ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem będzie stanowiła najniższa obowiązująca danego ubezpieczonego podstawa wymiaru składek, jeżeli osoba ta odprowadza składki na zasadach ogólnych (ryczałt – art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) albo korzysta z preferencji składkowej (art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). 
Jeżeli więc dany ubezpieczony zadeklarował podstawę wymiaru wyższą niż ryczałtowa, w jego przypadku podstawa wymiaru zostanie zredukowana w miesiącu kalendarzowym korzystania z „wakacji składkowych” do wysokości właściwej dla „ryczałtu”.

W przypadku osób korzystających z tzw. Małego ZUS Plus (art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) podstawa wymiaru zostanie ustalona zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nawet jeżeli dana osoba zadeklarowała kwotę wyższą.
Zasady zmniejszania najniższej podstawy wymiaru składek w sytuacji, gdy przedsiębiorca przez część miesiąca podlegał ubezpieczeniom lub był niezdolny do pracy, nie będą miały zastosowania.

ZUS będzie mógł także wystąpić z wnioskiem do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o udzielenie informacji o kwocie rocznego przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskanego przez płatnika składek.

Omawiana nowelizacja ma wejść w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 4 miesięcy od dnia ogłoszenia zmian w Dz.U.

Podstawa prawna:
•    projekt ustawy z 22 marca 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw – projekt został skierowany do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny