REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zapisać w umowie zasady odpowiedzialności za jej naruszenie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marek Pasiński
Radca prawny
Przemysław Gorzko
Ustawa wymaga precyzyjnego określenia okoliczności wywołujących zaostrzoną odpowiedzialność. Strony nie mogą zatem posłużyć się klauzulami generalnymi.
Ustawa wymaga precyzyjnego określenia okoliczności wywołujących zaostrzoną odpowiedzialność. Strony nie mogą zatem posłużyć się klauzulami generalnymi.

REKLAMA

REKLAMA

Prawo cywilne samodzielnie, co do zasady, reguluje zasady odpowiedzialności stron umowy za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. Jednak czasem trzeba w umowie zapisać bardziej szczegółowe warunki odpowiedzialności stron.

Generalna reguła została zawarta w art. 471 kodeksu cywilnego. i jest uzupełniania przez rozwiązania szczególne, przewidziane w dziale II rozdziału VII Kodeksu Cywilnego.

REKLAMA

Zgodnie bowiem z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Niejednokrotnie okazuje się jednak, że ramy kodeksowych konstrukcji odpowiedzialności są zbyt sztywne i niedopasowane do wymogów współczesnego obrotu gospodarczego. W takich przypadkach kluczowe okazuje się być określenie przez strony, na etapie zawierania umowy, w jaki sposób będzie kształtować się ich odpowiedzialność za naruszenie zobowiązania.

Ustawodawca nie przewiduje klauzuli, zakazującej umownego modyfikowania zasad odpowiedzialności.

Polecamy: Podatki 2011

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Takie uprawnienia dla stron wywodzi się ze swobody kształtowania treści stosunku prawnego – art. 3531 k.c. Należy jednakże mieć na uwadze powiązanie reguł odpowiedzialności z naturą samego stosunku cywilnoprawnego.

Dlatego też skrajne zaostrzenie lub złagodzenie tych zasad może zostać uznane za niemieszczące się w ramach swobody z art. 3531.

Art. 3531 kc: Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

REKLAMA

Określenie w umowie, że strona pokrzywdzona naruszeniem zobowiązania nie może dochodzić swoich praw w postępowaniu sądowym jest niedopuszczalne.
Dopuszczalność zaostrzenia odpowiedzialności dłużnika wynika wprost z Art. 473 k.c. Zgodnie z jego treścią dłużnik może przyjąć na siebie odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, które wynikło z okoliczności, za które normalnie by nie odpowiadał. Oznacza to rozciągnięcie zakresu zawinionego naruszenia na wymienione w umowie okoliczności. W przypadku ich wystąpienia rozmiar odszkodowania należnego wierzycielowi będzie wyznaczony przez przepisy o zwłoce oraz zawinionej niemożliwości świadczenia – Art. 477 i 493 k.c.

Art. 473 § 1 kc: Dłużnik może przez umowę przyjąć odpowiedzialność za niewykonanie lub za nienależyte wykonanie zobowiązania z powodu oznaczonych okoliczności, za które na mocy ustawy odpowiedzialności nie ponosi.

Ustawa wymaga precyzyjnego określenia okoliczności wywołujących zaostrzoną odpowiedzialność. Strony nie mogą zatem posłużyć się klauzulami generalnymi.

Wydaje się jednak, że dopuszczalne jest skonstruowanie umownej odpowiedzialności gwarancyjnej zgodnie, z którą dłużnik obowiązany byłby do zapłacenia odszkodowania za każdą formę naruszenia zobowiązania (zawinionego i niezawinionego).

REKLAMA

Taka gwarancja nie jest bowiem objęta dyspozycją art. 473 k.c., którego zadaniem jest przekwalifikowanie pewnych, określonych w umowie, okoliczności na zawinione naruszenie. Funkcja gwarancyjna sprowadza się z kolei do połączenia sankcji odszkodowawczej z każdym rodzajem zachowania dłużnika (zawinionego i niezawinionego).

Treść umowy podlega wykładni, zgodnie z regułami określonymi w art. 65 k.c. Zatem nawet nieprecyzyjne lub uogólnione sformułowania w postanowieniach określających okoliczności zaostrzające odpowiedzialność nie musi oznaczać ich bezskuteczności.

Może się albowiem okazać, że w drodze wykładni będzie możliwe dokładniejsze zindywidualizowanie owych okoliczności, tak aby spełniły przesłankę dokładnego oznaczenia z art. 473 k.c..

Zobacz: Umowa-współpraca

W przypadku modyfikacji, prowadzących do złagodzenia reżimu, przepis statuuje nieprzekraczalną granicę umyślności dłużnika w wyrządzeniu wierzycielowi szkody.

Jest to o tyle nieprecyzyjnie sformułowanie, o ile Art. 471 i 472 k.c. nie odwołują się do pojęć umyślności i nieumyślności lecz miernika należytej staranności. Powszechnie przyjmuje się jednak, że umyślność na gruncie art. 473 § 2 k.c. należy rozumieć zgodnie z definicjami rzymskim, jako chęć wyrządzenia szkody lub przewidywanie jej nastąpienia i godzenie się na to przez dłużnika.

Złagodzenie odpowiedzialności może zatem dotyczyć wyłącznie zachowań, wynikających z niedbalstwa lub lekkomyślności, które w obliczu art. 472 k.c. spełniają kryterium nienależytej staranności i powodują zawinione naruszenia zobowiązania.

Art. 473 § 2 k.c.: Nieważne jest zastrzeżenie, że dłużnik nie będzie odpowiedzialny za szkodę, którą może wyrządzić wierzycielowi umyślnie.

Przepis zakazuje jedynie wyłączenia odpowiedzialności za szkodę. Nie wspomina z kolei o innych rodzajowo uprawnieniach wierzyciela, jak choćby o prawie do odstąpienia od umowy (art. 493 k.c.). Jednakże pozbawienie wierzyciela takich uprawnień stałoby w sprzeczności z art. 58 §2 k.c.

Szczególne rozwiązania w zakresie umownych zmian odpowiedzialności mają zastosowanie do stosunków z udziałem konsumentów.

Po pierwsze odpowiedzialność z tytułu rękojmi przy umowie sprzedaży może być ograniczona lub wyłączona tylko w sytuacjach określonych w przepisach szczególnych (art. 558 §1 k.c.).

Swobodę kształtowania zasad odpowiedzialności w relacjach z konsumentami ogranicza wreszcie reżim kontroli postanowień narzuconych.

Wśród katalogu klauzul niewynegocjowanych, które mogą zostać uznane za nieuczciwe zawarto m.in. postanowienia wyłączające lub ograniczające odpowiedzialność względem konsumenta za szkody na osobie (art. 3853 pkt 1 k.c.), wyłączające lub ograniczające odpowiedzialność względem konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (art. 3853 pkt 2 k.c.).

Polecamy: Faktura VAT od A do Z

Potrzeba jednakże przypomnieć, że wspomniany katalog ma charakter wskazówek interpretacyjnych, tak więc narzucone postanowienia umowne, które mieszczą się w powyższych kategoriach muszą podlegać każdorazowemu wartościowaniu, z uwagi na okoliczności wymienione w Art. 3852.

Oprócz tego bezwzględne zakazy na gruncie klauzul narzuconych zawiera rejestr klauzul zakazanych, prowadzony przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Należy zwrócić uwagę, że art. 1 ust. 4 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej wyłącza zastosowanie art. 558 k.c. do stosunków objętych jej zakresem. Zakaz wyłączania rękojmi bez upoważnienia w przepisie ma więc zastosowanie do stosunków z udziałem konsumentów, o ile sprzedaż nie dotyczy towarów konsumpcyjnych zdefiniowanych w art. 1 ust. 1 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej.

Marek Pasiński - Radca Prawny,

Przemysław Gorzko - Aplikant Radcowski

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Umowa z influencerem krok po kroku

Szybki rozwój marketingu internetowego otworzył przed markami i twórcami zupełnie nowe perspektywy współpracy. W dobie cyfrowej rewolucji, influencerzy stali się kluczowymi partnerami w promocji produktów i usług, oferując unikatowy sposób docierania do odbiorców (potencjalnych klientów marek). Współpraca z twórcami, choć niezwykle efektywna, wiąże się jednak z szeregiem wyzwań prawnych, które wymagają szczególnej uwagi. Odpowiednie uregulowanie wzajemnych praw i obowiązków jest fundamentem sukcesu i bezpieczeństwa obu stron, minimalizując ryzyko sporów i nieporozumień.

Deregulacja: rząd naprawia prawo, ale przedsiębiorcy nie są zadowoleni z zakresu i tempa zmian w przepisach

Przedsiębiorcy przekonują, że Polska musi być krajem ze sprawną strukturą przepisów. Mimo postępów nadal wiele zagadnień z prawa budowlanego, pozwoleń na zatrudnienie czy przepisów związanych z regulacją handlu i usług zdają się być niepotrzebnym mnożeniem administracji.

Czy konto firmowe jest obowiązkowe?

Przy założeniu firmy musisz dopełnić wielu formalności. O ile wybór nazwy przedsiębiorstwa, wskazanie adresu jego siedziby, czy wskazanie właściwego PKD są obligatoryjne, o tyle otworzenie rachunku firmowego niekoniecznie. Jednak dużo zależy przy tym od tego, jaka forma działalności jest prowadzona, jakie transakcje są wykonywane i wreszcie, czy chce ona korzystać z mechanizmu split payment.

Blisko LUDZI i dla LUDZI. Czym Emtor wyróżnia się jako pracodawca na rynku wózków widłowych?

Na przestrzeni lat firma Emtor udowodniła, że sukces w biznesie nie zależy wyłącznie od produktów czy wyników finansowych, ale przede wszystkim od ludzi, którzy ten biznes tworzą. To dzięki zaangażowaniu, lojalności i codziennej pracy zespołów połączenie tradycji z nowoczesnością jest możliwe. Emtor stawia na człowieka – nie tylko jako pracownika, ale jako partnera w budowaniu wspólnej przyszłości. Bo gdy ludzie czują się docenieni, chcą zostać na dłużej. Jak zatem firma buduje swoją przewagę na konkurencyjnym rynku?

REKLAMA

Poczta Polska nawiązuje partnerstwo z Temu. Wszyscy dołożymy się do chińskiego giganta?

Poczta Polska poinformowała o nawiązaniu współpracy logistycznej z platformą Temu. Państwowe przedsiębiorstwo rozwija obsługę przesyłek e-commerce. Przesyłki zakupione na chińskiej platformie zakupowej będą dostarczane do klientów w ciągu kilku dni.

6 miesięcy vacatio legis i gotowy projekt deregulacyjny to za mało. Deregulacja musi przyspieszyć

Przedsiębiorcy pozytywnie oceniają 6 miesięcy vacatio legis i gotowy projekt deregulacyjny zakładający uproszczenie prowadzenia działalności nierejestrowanej czy milczącą zgodę w wyszczególnionych w ustawie zagadnieniach gospodarczych, ale to za mało. Deregulacja musi przyspieszyć.

Warto udzielić pełnomocnictwa lub prokury w CEIDG

Prowadzenie własnej firmy to nie tylko pasja i satysfakcja, ale także szereg obowiązków, które co do zasady przedsiębiorca powinien wykonywać osobiście sprawując zarząd nad swoim przedsiębiorstwem. Chodzi tu przede wszystkim o zawieranie umów, czy kontakty z urzędami i sądami. Wraz z rozwojem firmy może okazać się, że konieczne będzie delegowanie części zadań związanych z zarządzaniem przedsiębiorstwem na inne osoby. Aktualnie, każdy przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) może ustanowić pełnomocnika lub prokurenta, który będzie reprezentować go w sprawach pozostających w związku z prowadzoną przez tego przedsiębiorcę działalnością gospodarczą.

Biznesowy challenge z dala od zgiełku

Rozmowa z Agnieszką Najberek, dyrektorką sprzedaży MICE w Hotelu Arłamów, o trendach w budowaniu dobrostanu i integracji pracowników.

REKLAMA

Outsourcing obsługi prawnej firmy

Ciągle następujące, dynamiczne i nieprzewidywalne zmiany rynkowe wymuszają na przedsiębiorcach konieczność nieustannego dostosowywania swoich strategii do zmieniających się realiów. W obliczu takich wyzwań, wiele firm zwraca uwagę na konieczność optymalizacji funkcjonowania pozaoperacyjnej części swojej działalności. Niczym nowym nie będzie wskazanie, że takim narzędziem jest właśnie outsourcing, który coraz częściej obejmuje także pracę prawników.

Polubownie czy przez sąd – jak najlepiej dochodzić należności w TSL?

W branży TSL nawet niewielkie opóźnienia w płatnościach mogą prowadzić do utraty płynności, a w skrajnych przypadkach – do upadłości firmy. Skuteczna windykacja to często kwestia przetrwania, a nie tylko egzekwowania prawa. Co zatem wybrać: sąd czy polubowne rozwiązanie?

REKLAMA