Wybór arbitrażu jako sposobu rozwiązania sporu jest całkowicie zależny od woli stron sporu – żadna ustawa nie nakłada na nie obowiązku poddania sprawy pod osąd arbitra. W tej procedurze spór rozstrzyga osoba trzecia wybierana przez strony sporu (możliwa jest również jedynie wyrażona przez strony zgoda na osobę arbitra zaproponowaną przez podmiot zewnętrzny), a możliwość wpływu stron na zasady i końcowy efekt orzekania są ograniczone. W ten sposób rola arbitra staje się dość zbliżoną do roli sędziego, ponieważ po wysłuchaniu stron ma on za zadanie wygłosić własną opinię.