Zbywanie udziałów spółki z o.o. - ograniczenia

Co do zasady obrót udziałami spółki z o.o. nie podlega większym ograniczeniom. Prawa wspólników mogą być przenoszone na inne osoby. Niekiedy jednak w umowie spółki wystąpić mogą ograniczenia w zbywaniu udziałów. Potrzeba takiego ograniczenia może wynikać z kilku przyczyn. Jedną z nich jest chęć zachowania kontroli nad składem osobowym wspólników spółki. Niezależnie od tego należy również pamiętać o ograniczenia w obrocie udziałami, które wynikają z ustawy.

Przed zarejestrowaniem spółki

Co do zasady obrót udziałami dotyczy tylko tych spółek, które zostały już zarejestrowane. Zgodnie z art. 16 Kodeksu spółek handlowych rozporządzanie udziałem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przed jej wpisem do rejestru (czyli Krajowego Rejestru Sądowego) jest zabronione. W przypadku zbycia udziału spółki jeszcze niezarejestrowanej czynność ta będzie nieważna.

Udziały w spółce mogą być zbywane dopiero po zarejestrowaniu spółki. To oznacza, że wspólnik nie może zbyć udziałów spółki z o.o. w organizacji.

Zakaz rozporządzania udziałami przed zarejestrowaniem ma tutaj postać zasady generalnej. Takie same skutki (czyli nieważność czynności) będzie miało rozporządzenie udziałami objętymi w ramach podwyższenia kapitału zakładowego przed jego zarejestrowaniem.

Spółka X z o.o. zadecydowała o podwyższeniu kapitału zakładowego. Podwyższenie nastąpiło poprzez objęcie nowych udziałów przez dotychczasowych wspólników. Wspólnik A nie czekając na zarejestrowanie podwyższenia sprzedał nowe udziały osobie trzeciej. W takiej sytuacji umowa sprzedaży jest nieważna, a osoba trzecia nie nabywa udziałów.

Zobacz: Jak zlikwidować spółkę z o.o.?

Ograniczenie zbycia w umowie

Swoboda obrotu udziałami spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oznaczają, że przepisy umowy spółki nie mogą zawierać postanowień, które w ogóle wyłączałyby możliwość zbycia udziałów. Taki zapis, jako niezgodny z prawem, byłby nieważny. Nie oznacza to jednak, że umowa nie może swobody zbywania w pewnym zakresie ograniczać.

Postanowienia umowy spółki nie mogą wyłączać możliwości zbywania udziałów spólki. Mogą jednak swobodę zbycia w różny sposób ograniczać.

Zobacz: Jak zmienić umowę w spółce z o.o.

Zgodnie z art. 182 Kodeksu spółek handlowych zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części umowa spółki może uzależnić od zgody spółki lub w inny sposób ograniczyć. Umowa spółki może ograniczać zbywanie wszystkich udziałów, jak również części z nich.  

Jak wynika z treści cytowanego przepisu jednym z ograniczeń może być uzależnienie dokonania czynności od zgody spółki. Nie jest to jedyne możliwe rozwiązanie. Umowa spółki może ograniczać także zakres podmiotowy osób uprawnionych do nabycia udziału.

Umowa spółki może stanowić, iż udziały mogą kupić jedynie wspólnicy, osoby wykonujące określony zawód.

Dowiedz się więcej z naszej publikacji

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Obowiązki biur rachunkowych

Tylko teraz

89,00 zł

99,00 zł

Przejdź do sklepu