REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pozwy zbiorowe są zagrożeniem dla firm

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Maurycy Organa
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Od 19 lipca 2010 r. pojawiła się możliwość wnoszenia pozwów zbiorowych. Wielu przedsiębiorców upatruje w instytucji pozwu zbiorowego istotnego zagrożenia swojej sytuacji. Warto przyjrzeć się polskim regulacjom, czy faktycznie stanowią one tak istotne zagrożenie oraz czy przedsiębiorca będzie bezradny wobec roszczeń zgłaszanych w tym trybie.

Jakich spraw może dotyczyć pozew zbiorowy

REKLAMA

Pozew zbiorowy nie może być wytoczony przez każdego. Ustawa ogranicza krąg osób uprawnionych do następujących grup osób:

a) konsumentów,

b) osób podnoszących roszczenia z tytułu odpowiedzialności za produkt niebezpieczny,

c) osób podnoszących roszczenia z tytułu czynów niedozwolonych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wynika to z art. 1 ust. 2 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (dalej: „ustawa”).

WAŻNE!

Pozwów grupowych nie mogą wnosić pracownicy przeciwko swoim pracodawcom.

W praktyce prawdopodobnie najczęściej obiektem pozwów grupowych będą:

• banki,

• biura podróży,

• koncerny farmaceutyczne,

• podmioty świadczące usługi masowe dla konsumentów,

• producenci sprzętu RTV i AGD,

• producenci oprogramowania,

• producenci żywności,

• stacje benzynowe.

Postępowanie zbiorowe może dotyczyć:

a) roszczenia o zapłatę (odszkodowania/zadośćuczynienia),

b) roszczenia o ustalenie odpowiedzialności pozwanego (w przypadku ustalenia odpowiedzialności pozwanego poszczególni członkowie grupy wnoszącej pozew zbiorowy będą mogli dochodzić roszczeń majątkowych w odrębnych postępowaniach).

Jakie warunki są niezbędne do złożenia pozwu zbiorowego

Pozew zbiorowy może zostać wniesiony przez grupę osób liczącą nie mniej niż 10 osób, które dochodzą roszczenia jednego rodzaju:

• opartego na tej samej podstawie faktycznej (np. zatrucie lodami gości weselnych podczas uroczystości weselnej) albo

• opartego na tej samej podstawie prawnej, jeżeli istotne okoliczności faktyczne uzasadniające żądanie są wspólne dla wszystkich roszczeń (np. żądanie klientów banku dotyczące zwrotu nadpłaconego oprocentowania, zgłaszane przez tych klientów, którzy podpisali identyczne umowy kredytowe, choć same umowy zostały podpisane w różnym czasie i każdy z klientów banku spłacał odsetki w innej wysokości i w innym dniu miesiąca).

WAŻNE!

Aby można mówić o pozwie zbiorowym, pozew musi zostać złożony przez grupę co najmniej 10 osób.

W przypadku dochodzenia roszczeń pieniężnych konieczne jest ujednolicenie wysokości dochodzonych roszczeń (art. 2 ust. 1 ustawy). Oznacza to, że konieczne będzie ustalenie kwoty, która w przypadku wygranej zostanie przyznana każdemu z członków grupy. Nie oznacza to, że wszyscy członkowie grupy otrzymają równe części zasądzonej kwoty. Ustawa nakazuje jedynie stworzenie podgrup liczących co najmniej dwie osoby, których wysokość roszczenia będzie identyczna (art. 2 ust. 2 ustawy).

PRZYKŁAD

REKLAMA

Autobusem podróżowało 40 hostess zatrudnionych na podstawie umowy o dzieło. Autobus jechał na imprezę plenerową, jednak uczestniczył w wypadku komunikacyjnym z winy kierowcy innego pojazdu. Każda z hostess miała inną stawkę wynagrodzenia. Z powodu wypadku nie dotarły na miejsce na czas i nie otrzymały wynagrodzenia. Wszystkie złożyły pozew zbiorowy przeciwko sprawcy wypadku o zapłatę odszkodowania w wysokości utraconego wynagrodzenia. Wysokość roszczeń odszkodowawczych została ujednolicona w ten sposób, że hostessy utworzyły spośród siebie 2-osobowe podgrupy osób, które miały wynagrodzenie ustalone na najbardziej zbliżonym poziomie.

Powództwo zbiorowe nie jest wnoszone przez wszystkich członków grupy, a jedynie przez tzw. reprezentanta grupy (art. 4 ust. 1 ustawy). Wniesienie powództwa zbiorowego wymaga więc odpowiedniego zorganizowania się osób, które chcą taką sprawę zainicjować. Reprezentantem może być jeden z członków grupy lub miejski rzecznik konsumentów (art. 4 ust. 2 ustawy). Reprezentant grupy prowadzi postępowanie w imieniu własnym, na rzecz wszystkich członków grupy (art. 4 ust. 3 ustawy). W postępowaniu zbiorowym grupa musi być reprezentowana przed sądem przez adwokata lub radcę prawnego, chyba że powód jest adwokatem lub radcą prawnym (art. 4 ust. 4 ustawy).

Wniesienie pozwu zbiorowego jest związane z uiszczeniem opłaty sądowej w wysokości tylko 2% wartości przedmiotu sporu (w sprawach wnoszonych indywidualnie jest to 5% wartości przedmiotu sporu) - art. 13 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

 

Etapy postępowania

KROK 1 - badanie dopuszczalności prowadzenia postępowania w trybie pozwu grupowego

Sąd będzie badał istnienie przesłanek pozwalających rozpoznać sprawę w trybie pozwu zbiorowego. Sąd zbada zarówno możliwość wspólnego dochodzenia roszczeń, jak i spełnienie wymogów formalnych pozwalających prowadzić postępowanie ze zbiorowego pozwu (art. 10 ustawy).

KROK 2 - rozpoznanie wniosku pozwanego o wpłatę kaucji

Sąd na wniosek pozwanego może orzec obowiązek złożenia przez grupę powodów kaucji na zaspokojenie ew. roszczeń pozwanego o zapłatę kosztów postępowania w wysokości do 20% wartości przedmiotu sporu (art. 8 ustawy).

KROK 3 - ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego

Ogłoszenie ma za zadanie skłonić jak największą liczbę osób zainteresowanych do wspólnego uczestniczenia w postępowaniu grupowym. Do grupy mogą przystępować zarówno osoby, które dotychczas nie wszczynały odrębnych postępowań sądowych, jak i takie, które już prowadziły indywidualne postępowania tożsame z przedmiotem postępowania zbiorowego (art. 11 ustawy).

KROK 4 - Prowadzenie samego postępowania zbiorowego

Wyrok wydany w postępowaniu dotyczy wszystkich członków grupy. Poszczególni członkowie grupy powinni być wymienieni w treści wyroku.

Jak przedsiębiorca może się bronić w postępowaniu grupowym

W praktyce nie można wykluczyć, że stosunkowo duża łatwość wniesienia pozwu grupowego i mniejsze koszty postępowania mogą doprowadzić do zgłaszania roszczeń niezasadnych. Przedsiębiorca pozwany w ramach postępowania grupowego powinien więc w takim przypadku wykorzystać wszelkie prawne środki obrony w takim postępowaniu. Niezależnie od podjęcia obrony co do istoty żądania grupy powodów pozwany może kwestionować niektóre czynności procesowe w trakcie postępowania z pozwu zbiorowego.

Kwestionowanie możliwości prowadzenia postępowania grupowego

Na etapie badania przez sąd dopuszczalności prowadzenia postępowania w trybie pozwu grupowego pozwany może kwestionować przede wszystkim:

REKLAMA

a) istnienie okoliczności faktycznych sprawy (np. pozew przeciwko bankom, gdy co prawda przedmiot żądania członków grupy jest taki sam - zwrot nadpłaconego oprocentowania, jednak umowy kredytowe stanowiące podstawę roszczenia różnią się między sobą),

b) brak ujednolicenia wysokości roszczeń lub niewłaściwe ujednolicenie roszczeń (np. możliwe wydaje się podnoszenie, że ujednolicenie wysokości roszczeń nastąpiło „w górę”, gdy tymczasem w przypadku roszczeń, których wysokość można precyzyjnie określić, dopuszczalne jest tylko wyrównywanie „w dół”).

Pozwany przedsiębiorca może zgłaszać swoje zastrzeżenia, składając zażalenie na postanowienie sądu o dopuszczeniu rozpoznania sprawy w trybie pozwu grupowego (art. 10 ust. 2 ustawy).

Żądanie zapłaty kaucji

Przy pierwszej czynności procesowej pozwany może zażądać wpłaty przez grupę powodów kaucji na zabezpieczenie kosztów postępowania (art. 8 ustawy). Kosztami postępowania będą przede wszystkim koszty wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, koszty biegłego. Wysokość kaucji nie może przekroczyć 20% wartości przedmiotu sporu. Ustalenie wysokości kaucji następuje w formie postanowienia sądu, na które przysługuje zażalenie. Zażalenie takie może być wniesione zarówno przez reprezentanta grupy, jak i pozwanego. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez sąd terminu do złożenia kaucji pozwany przedsiębiorca może złożyć do sądu wniosek o odrzucenie pozwu, żądając jednocześnie zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu - tak jakby to pozwany przedsiębiorca wygrał sprawę (art. 8 ust. 5 ustawy).

Przystępowanie nowych osób

Po opublikowaniu ogłoszenia do sprawy po stronie grupy powodów mogą przystąpić nowe osoby. Pozwany może sprzeciwiać się ich dopuszczeniu do sprawy, argumentując, że osoby te nie mogą występować w roli powodów (brak wspólnych podstaw faktycznych itp.).

Wady i zalety pozwów grupowych

Tabela. Najważniejsze zalety i wady pozwu zbiorowego z punktu widzenia przedsiębiorcy będącego potencjalnym pozwanym w takim postępowaniu.

• art. 1-25 ustawy z 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym - Dz.U. z 2010 r. Nr 7, poz. 44

• art. 13 ust. 2 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - j.t. Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594

Maurycy Organa

radca prawny

 

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polscy wykonawcy działający na rynku niemieckim powinni znać VOB/B

VOB/B nadal jest w Niemczech często stosowanym narzędziem prawnym. Jak w pełni wykorzystać zalety tego sprawdzonego zbioru przepisów, minimalizując jednocześnie ryzyko?

BCC ostrzega: firmy muszą przyspieszyć wdrażanie KSeF. Ustawa już po pierwszym czytaniu w Sejmie

Prace legislacyjne nad ustawą wdrażającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) wchodzą w końcową fazę. Sejm skierował projekt nowelizacji VAT do komisji finansów publicznych, która pozytywnie go zaopiniowała wraz z poprawkami.

Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

REKLAMA

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

REKLAMA

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

REKLAMA