REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Specyfika umów o pracę zawieranych z osobą niepełnosprawną

Małgorzata Tylewicz
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Nawiązanie stosunku pracy z osobą niepełnosprawną nie zostało odrębnie uregulowane. Podlega więc ogólnemu reżimowi prawnemu wynikającemu z przepisów prawa pracy. Odmienności umowy z niepełnosprawnym wynikają bezpośrednio z zakresu szczególnych uprawnień pracowniczych przyznanych tej grupie.

REKLAMA

Ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej zwana ustawą o rehabilitacji) dość niefortunnie definiuje osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym i umiarkowanym jako osoby niezdolne do pracy albo zdolne do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Taki opis działa na niekorzyść samych zainteresowanych, gdyż wywołuje u potencjalnego pracodawcy, szczególnie z tzw. otwartego rynku pracy, niepewność co do możliwości zatrudnienia niepełnosprawnych. Tymczasem adnotacje na orzeczeniach typu „żadna praca” czy „całkowicie niezdolny do pracy” nie powinny zamykać osobie niepełnosprawnej drogi do zatrudnienia, jeżeli oczywiście lekarz medycyny pracy dopuści ją do pracy na wskazanym stanowisku.

REKLAMA

Bez względu na nazewnictwo zastosowane w zawartej między stronami umowie do nawiązania stosunku pracy dojdzie w przypadku, gdy jedna ze stron zobowiąże się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, a druga - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Essentialia negotii umowy o pracę zawieranej z osobą niepełnosprawną niczym nie różnią się od tych, które powinny znaleźć się w umowie z osobą pełnosprawną.

W treści umowy powinny być wskazane jej strony, rodzaj umowy, data jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy. W szczególności umowa powinna określać:

• rodzaj pracy,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• miejsce wykonywania pracy,

• wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,

• wymiar czasu pracy,

• termin rozpoczęcia pracy.

Przepisy prawa pracy zastrzegają dla umowy o pracę formę pisemną, z tym że niedochowanie tej formy skutkuje jedynie po stronie pracodawcy obowiązkiem potwierdzenia pracownikowi na piśmie - najpóźniej w dniu rozpoczęcia przez niego pracy - ustaleń co do stron umowy, jej rodzaju oraz warunków.

Dodatkowo pracodawca jest zobligowany do pisemnego poinformowania pracownika, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę, o:

• dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,

• częstotliwości, miejscu i terminie wypłat wynagrodzenia za pracę,

• wymiarze urlopu wypoczynkowego,

• długości okresu wypowiedzenia,

• układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty,

• porze nocnej,

• przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności - w przypadku pracodawcy, na którym nie spoczywa obowiązek ustalania regulaminu.

O czym powinien pamiętać pracodawca osoby niepełnosprawnej

REKLAMA

Informując pracownika o jego dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, należy wziąć pod uwagę to, że czas pracy, osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, natomiast czas pracy osoby zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności został ograniczony do 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo (art. 15 ustawy o rehabilitacji).

Ustawodawca przewidział jednak wyjątki od powyższej zasady pozwalające na zatrudnianie osób niepełnosprawnych na podstawie powszechnie obowiązujących norm czasu pracy wynikających z Kodeksu pracy. Skrócony czas pracy nie ma bowiem zastosowania do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz gdy na wniosek pracownika lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub - w razie jego braku - lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.

W przypadku ustalenia w umowie o pracę zawartej z osobą o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, do której nie mają zastosowania wskazane wyżej wyjątki, 8-godzinnego czasu pracy będzie stanowiło naruszenie przepisów o czasie pracy. W uzasadnieniu do wyroku z 6 lipca 2005 r. Sąd Najwyższy wskazał, że w takiej sytuacji pracownikowi za każdą przepracowaną ósmą godzinę będzie przysługiwało prawo do wynagrodzenia w wysokości 1/7 dziennego wynagrodzenia wynikającego z umowy i do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych (III PK 51/05).

WAŻNE!

Stosowanie preferencyjnych norm czasu pracy nie może powodować obniżenia wysokości wynagrodzenia osoby niepełnosprawnej.

Informacja o wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego musi uwzględniać przywilej osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności do dodatkowych 10 dni urlopu. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba niepełnosprawna nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego ze wskazanych wyżej stopni niepełnosprawności.

Dodatkowy urlop nie przysługuje osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów, za wyjątkiem sytuacji, gdy wymiar urlopu dodatkowego, jest niższy niż 10 dni roboczych.

Przepisy ustawy o rehabilitacji gwarantują również osobie niepełnosprawnej o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym. Z tego przywileju pracownik może jednak skorzystać nie częściej niż raz w roku.

Płatne zwolnienie od pracy przysługuje także pracownikom niepełnosprawnym (z wyłączeniem pracowników z lekkim stopniem niepełnosprawności) w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy. Warunkiem uzyskania zwolnienia jest niemożność wykonania powyższych czynności poza godzinami pracy.

Szczegółowe zasady korzystania z powyższego zwolnienia, a przede wszystkim dokumentowania braku możliwości wykonania tych czynności w innych godzinach powinny być uregulowane w regulaminie pracy lub w pisemnej informacji przekazywanej pracownikowi.

WAŻNE!

Łączny wymiar urlopu dodatkowego oraz zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.

Małgorzata Tylewicz

doradca prawny Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych

Podstawa prawna:

• art. 29 Kodeksu pracy,

• art. 15, 16, 18, 19 i 20 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (DzU z 2008 r. nr 14, poz. 92 ze zm.),

• wyrok SN z 6 lipca 2005 r. (III PK 51/05, OSNP 2006/5-6/85).

Dział tworzony jest przy współpracy z Polską Organizacją Pracodawców Osób Niepełnosprawnych

 

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

Wygrywamy dzięki pracownikom [WYWIAD]

Rozmowa z Beatą Rosłan, dyrektorką HR w Jacobs Douwe Egberts, o tym, jak skuteczna polityka personalna wspiera budowanie pozycji lidera w branży.

Zespół marketingu w organizacji czy outsourcing usług – które rozwiązanie jest lepsze?

Lepiej inwestować w wewnętrzny zespół marketingowy czy może bardziej opłacalnym rozwiązaniem jest outsourcing usług marketingowych? Marketing odgrywa kluczową rolę w sukcesie każdej organizacji. W dobie cyfryzacji i rosnącej konkurencji firmy muszą stale dbać o swoją obecność na rynku, budować markę oraz skutecznie docierać do klientów.

REKLAMA

Rekompensata dla rolnika za brak zapłaty za sprzedane produkty rolne. Wnioski tylko do 31 marca 2025 r.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypomina, że od 1 lutego do 31 marca 2025 r. producent rolny lub grupa może złożyć do oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) wniosek o przyznanie rekompensaty z tytułu nieotrzymania zapłaty za sprzedane produkty rolne od podmiotu prowadzącego skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych, który stał się niewypłacalny w 2023 lub 2024 r. - w rozumieniu ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa (FOR).

Zintegrowane raportowanie ESG zaczyna już być standardem. Czy w Polsce też?

96% czołowych firm na świecie raportuje zrównoważony rozwój, a 82% włącza dane ESG do raportów rocznych. W Polsce 89% dużych firm publikuje takie raporty, ale tylko 22% działa zgodnie ze standardami ESRS, co stanowi wyzwanie dla konkurencyjności na rynku UE.

REKLAMA