REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Najważniejsze elementy stosunku pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jakub Kaniewski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Znajomość podstawowych zasad prawa pracy oraz sposobu formułowania poszczególnych elementów treści stosunku pracy pozwoli pracodawcy uniknąć w przyszłości wielu sporów między pracownikiem a pracodawcą.

Zasadnicze znaczenie dla ukształtowania prawidłowych relacji pomiędzy stronami stosunku pracy odgrywa w praktyce właściwe sformułowanie umowy o pracę. Należy pamiętać o jego podstawowych elementach, które muszą się tam znaleźć (art. 29 k.p.). Z drugiej jednak strony w umowie nie da się zawrzeć wszystkich postanowień, które mogą być pomocne do właściwej interpretacji treści stosunku pracy.

REKLAMA

REKLAMA

W praktyce największe trudności sprawia prawidłowe określenie miejsca pracy. Jego błędne wskazanie może narazić pracodawcę na poważne konsekwencje, np. konieczność wypłaty diet. Z kolei z punktu widzenia pracownika, najważniejsze będzie poznanie reguł rządzących wypłatą należnego mu wynagrodzenia.

Miejsce pracy

Miejsce świadczenia pracy, które należy odróżnić od siedziby zakładu pracy (choć w praktyce najczęściej oba te miejsca są tożsame), stanowi jeden z istotnych składników umowy o pracę. Element ten powinien być obustronnie uzgodniony oraz objęty ogólnym zakazem jednostronnej zmiany przez któregokolwiek z kontrahentów umowy.

REKLAMA

Strony zawierające umowę o pracę mają dużą swobodę w określeniu miejsca pracy. Może być ono wskazane na stałe bądź jako miejsce zmienne, przy czym w tym ostatnim wypadku zmienność miejsca pracy może wynikać z samego charakteru (rodzaju) pełnionej pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

WAŻNE!

Przez pojęcie „miejsce pracy” rozumie się bądź stały punkt w znaczeniu geograficznym, bądź pewien oznaczony obszar, strefę określoną granicami jednostki administracyjnej podziału kraju lub w inny dostatecznie wyraźny sposób, w którym ma nastąpić dopełnienie świadczenia pracy.

Z wykonywania przez pracownika pracy w uzgodnionym przez strony „miejscu pracy” nie wynika obowiązek płacenia takiemu pracownikowi ani diet, ani świadczeń rozłąkowych. Powinno ono być jednak tak ustalone, by pracownik miał możliwość wykonywania zadań, wliczając w to czas dojazdu do miejsca ich wykonywania, w ramach umówionej dobowej i tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Świadczenie pracy bez umowy

Największe problemy praktyczne pojawiają się w odniesieniu do pracowników mobilnych. W tej sprawie wypowiedział się Sąd Najwyższy, który w uchwale składu 7 sędziów orzekł, że kierowca transportu międzynarodowego odbywający podróże w ramach wykonywania umówionej pracy i na określonym w umowie obszarze, który jest dla niego miejscem świadczenia pracy, nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 775 § 1 k.p. Konsekwencją tego jest uznanie, że miejsce pracy może być zakreślone bardzo szeroko, może obejmować nawet nie tylko dane województwo, ale i całą Europę.

Przykład

Pracodawca określił w umowie o pracę jako miejsce pracy kraje: Niemcy, Austria oraz kraje Beneluksu. Kilka razy wysłał jednak pracownika do Szwajcarii. Pracownik zakwestionował to, uznając, że udając się do tego kraju, odbywa podróż służbową.

Pracownik miał rację. Określając terytorialnie miejsce świadczenia pracy, trzeba pamiętać, że obszar aktywności zawodowej pracownika musi odzwierciedlać rzeczywisty stan rzeczy. Ma zatem być to obszar, w którym pracownicy mobilni będą na stałe zobowiązani do przemieszczania się, będą wykonywać przewozy na tym właśnie konkretnym obszarze.

Zmiana miejsca świadczenia przez pracownika pracy powoduje konieczność zastosowania wobec niego wypowiedzenia zmieniającego, chyba że strony osiągną porozumienie w tym zakresie. Natomiast wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy (np. miejsca pracy) nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy innej pracy niż określona w umowie o pracę. Wypowiedzenie nie jest także konieczne wtedy, gdy powierza się pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym oraz jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.

Wynagrodzenie - jak, gdzie, kiedy

Wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy.

Pracodawca jest zobowiązany wypłacać wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonym w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy bądź też w sposób indywidualnie określony przez strony mocą wiążącej ich umowy.

Przepisy prawa pracy zawierają jednak pewne wytyczne w tym zakresie, których pracodawca musi przestrzegać.

Wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się, co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie.

Jeżeli wynagrodzenie za pracę płatne jest raz w miesiącu, wypłaca się je za pracę wykonaną, niezwłocznie po ustaleniu jego wysokości. Nie może to jednak nastąpić później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Tak np. może być to ostatni dzień miesiąca, z tym jednak zastrzeżeniem, że jeżeli w danym miesiącu będzie to dzień wolny od pracy, pracownik powinien otrzymać je w dniu poprzedzającym, w przeciwnym razie będą mu przysługiwały odsetki za opóźnienie.

Jedynie składniki wynagrodzenia za pracę przysługujące pracownikowi za okresy dłuższe niż jeden miesiąc wypłaca się z dołu w terminach określonych w przepisach prawa pracy. Wypłaty wynagrodzenia dokonuje się w formie pieniężnej.

WAŻNE!

Dopuszczalne jest spełnienie wynagrodzenia w innej formie niż pieniądz, jednak wtedy, gdy obejmuje ono tylko część wynagrodzenia, a możliwość taką przewidują ustawowe przepisy prawa pracy lub układ zbiorowy pracy.

Jeżeli wynika to z przepisów prawa, pewne grupy pracowników wynagradzane są z góry, tj. przed wykonaniem pracy, za którą otrzymują wynagrodzenie. Do pracowników takich zaliczamy nauczycieli oraz nauczycieli akademickich.

Pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie do rąk własnych. W czasach pieniądza elektronicznego odchodzi się jednak coraz częściej od tej formy wypłaty płacy, zastępując ją przelewem na rachunek bankowy, co jest formą wygodniejszą dla obu stron. Pracodawca powinien jednak uzyskać na to zgodę pracownika, ewentualnie doprowadzić do odpowiednich zmian w tym zakresie w obowiązującym układzie zbiorowym pracy.

Wyjątkowo wynagrodzenie może również otrzymać w całości lub w części małżonek pracownika, jeżeli drugi z małżonków pozostających we wspólnym pożyciu nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (decyzję o tym może podjąć jedynie sąd) oraz w przypadku gdy pracownik przez długi czas choruje i nie może osobiście odbierać wynagrodzenia.

Jakub Kaniewski

aplikant adwokacki

Podstawa prawna:

• art. 29, 42 § 4, art. 775 § 1, art. 79, 85-86 Kodeksu pracy,

• art. 28-29 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,

• orzeczenia Sądu Najwyższego:

- wyrok z 1 kwietnia 1985 r. (I PR 19/85, OSP 1986/3/46),

- wyrok z 11 kwietnia 2001 r. (I PKN 350/00, OSNP 2003/2/36),

- uchwała składu 7 sędziów z 19 listopada 2008 r. (II PZP 11/08, Biul. SN 2008/11).

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stażysta w firmie na zupełnie nowych zasadach. 7 najważniejszych założeń planowanych zmian

Stażyści będą otrzymywali określone wynagrodzenie, a pracodawcy będą musieli podpisywać z nimi umowy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło założenia projektu nowej ustawy.

Polska jednym z najbardziej atrakcyjnych kierunków inwestycyjnych w Europie

Globalna relokacja kosztów zmienia mapę biznesu, ale w Europie Środkowej Polska nadal pozostaje jednym z najpewniejszych punktów odniesienia dla firm szukających balansu między ceną a bezpieczeństwem.

Ekspert BCC o wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2026 r.: „po raz pierwszy od wielu lat (rząd) pozwolił zadziałać algorytmowi wpisanemu w ustawę”. W ocenie eksperta, jest to ulga dla pracodawców

Od stycznia 2026 r. wzrośnie zarówno płaca minimalna, jak i minimalna stawka godzinowa. Rząd przyjął w tej sprawie rozporządzenie. Rozporządzenie z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. zostało ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Zamknięcie granicy z Białorusią 2025 a siła wyższa w kontraktach handlowych. Konsekwencje dla biznesu

Czy zamknięcie granicy z Białorusią w 2025 roku to trzęsienie ziemi w kontraktach handlowych i biznesie? Nie. To test zarządzania ryzykiem kontraktowym w łańcuchu dostaw. Czy można powołać się na siłę wyższą?

REKLAMA

Dłuższy okres kontroli drogowej: nic się nie ukryje przed inspekcją? Jak firmy transportowe mogą uniknąć częstszych i wyższych kar?

Mija kilka miesięcy od wprowadzenia nowych zasad sprawdzania kierowców na drodze. Zmiana przepisów, wynikająca z pakietu mobilności, dwukrotnie wydłużyła okres kontroli drogowej: z 28 do 56 dni wstecz. Dla inspekcji transportowych w UE to znacznie rozszerzone możliwości nadzoru, dla przedsiębiorstw transportowych – szereg kolejnych wyzwań. Jak sobie radzić w zupełnie innej rzeczywistości kontrolnej, by unikać kar finansowych i innych poważnych konsekwencji?

Gdy przedsiębiorca jest w trudnej sytuacji, ZUS może przejąć wypłatę zasiłków

Brak płynności finansowej płatnika składek, który zatrudnia powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników. Takimi świadczeniami są zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. W takiej sytuacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych może pomóc i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

Bezpłatny webinar: Czas na e-porządek w fakturach zakupowych

Zapanuj nad kosztami, przyspiesz pracę, zredukuj błędy. Obowiązkowy KseF przyspieszył procesy digitalizacji obiegu faktur. Wykorzystaj ten trend do kolejnych automatyzacji, również w obsłudze faktur przychodzących. Lepsza kontrola nad kosztami, eliminacja dokumentów papierowych i mniej pomyłek to mniej pracy dla finansów.

Pracodawcy będą musieli bardziej chronić pracowników przed upałami. Zmiany już od 1 stycznia 2027 r.

Dotychczas polskie prawo regulowało jedynie minimalne temperatury w miejscu pracy. Wkrótce może się to zmienić – rząd przygotował projekt przepisów wprowadzających limity także dla upałów. To odpowiedź na coraz częstsze fale wysokich temperatur w Polsce.

REKLAMA

Przywództwo to wspólna misja

Rozmowa z Piotrem Kolmasem, konsultantem biznesowym, i Sławomirem Faconem, dyrektorem odpowiedzialnym za rekrutację i rozwój pracowników w PLL LOT, autorami książki „The Team. Nowoczesne przywództwo Mission Command”, o koncepcji wywodzącej się z elitarnych sił specjalnych, która z powodzeniem sprawdza się w biznesie

Rośnie liczba donosów do skarbówki, ale tylko kilka procent informacji się potwierdza [DANE Z KAS]

Jak wynika z danych przekazanych przez 16 Izb Administracji Skarbowej, w I połowie br. liczba informacji sygnalnych, a więc tzw. donosów, skierowanych do jednostek KAS wyniosła 37,2 tys. Przy tym zestawienie nie jest pełne, bowiem nie zakończył się obowiązek sprawozdawczy urzędów skarbowych w tym zakresie. Zatem na chwilę obecną to o 4,2% więcej niż w analogicznym okresie 2024 roku, kiedy było ich 35,7 tys. Natomiast, zestawiając tegoroczne dane z tymi z I połowy 2023 roku, widać wzrost o 6%. Wówczas odnotowano 35,1 tys. takich przypadków. Poniżej omówienie dotychczasowych danych z Krajowej Administracji Skarbowej.

REKLAMA