Czy za wystawienie błędnego świadectwa pracy można dostać mandat od inspektora pracy

RADA

Ujawniony przez inspektora PIP w trakcie kontroli błąd w świadectwie pracy nie daje podstaw do ukarania pracodawcy mandatem karnym. Wskazany błędnie w świadectwie pracy okres zatrudnienia nie jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika. Gdyby ujawniony błąd nie został skorygowany do czasu zakończenia kontroli, inspektor zobowiązałby Państwa w wystąpieniu pokontrolnym do jego poprawienia w terminie wskazanym w tym wystąpieniu nie dłuższym niż 30 dni.

UZASADNIENIE

Świadectwo pracy to dokument potwierdzający nie tylko okres zatrudnienia w danym zakładzie pracy, ale również zawierający wiele istotnych informacji związanych z przebiegiem zatrudnienia, niezbędnych do ustalenia uprawnień pracowniczych i emerytalno-rentowych zatrudnionego (art. 97 § 2 Kodeksu pracy).

Dane zamieszczane w świadectwie pracy powinny być prawdziwe. Osoba przygotowująca taki dokument powinna dołożyć wszelkich starań, aby został on sporządzony prawidłowo, tj. aby zawierał wszystkie niezbędne informacje i aby informacje te były poprawnie wpisane.

Jeśli, mimo zachowania należytej staranności, osoba przygotowująca świadectwo pracy pomyli się, np. wykaże nieprawidłową datę zatrudnienia, wówczas pracownik, który otrzymał takie świadectwo pracy, powinien zwrócić się do pracodawcy o sprostowanie błędu. Na złożenie takiego wniosku do pracodawcy pracownik ma 7 dni od daty otrzymania świadectwa pracy(art. 97 § 2¹ Kodeksu pracy). Pracodawca, który otrzyma taki wniosek, może go uwzględnić i wydać pracownikowi nowe świadectwo pracy. Jeśli jednak odmówi pozytywnego rozpatrzenia wniosku pracownika (np. z dokumentów zgromadzonych w zakładzie pracy będzie wynikało, że wpisany w świadectwie pracy okres zatrudnienia jest prawidłowy), wówczas pracownik ma 7 dni od daty otrzymania zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy na wniesienie żądania sprostowania świadectwa do sądu pracy.

Zdarzają się jednak sytuacje, w których pracownik nie wykryje błędu w otrzymanym świadectwie pracy. Jeżeli błąd wykryje pracodawca (lub osoba sporządzająca świadectwo pracy), pracownik powinien zostać o tym niezwłocznie poinformowany, a pracodawca powinien przygotować mu nowe świadectwo pracy (nawet bez wniosku pracownika o sprostowanie świadectwa) zawierające prawidłowe informacje. Jeżeli jednak, tak jak w sytuacji opisanej w pytaniu, ani pracownik, ani pracodawca nie zauważą błędu, a ujawni go w trakcie kontroli inspektor pracy, wówczas pracodawca powinien jak najszybciej przygotować i przekazać pracownikowi nowe świadectwo. W tym zakresie pracodawca nie musi, a nawet nie powinien czekać na zakończenie kontroli PIP i wnioski pokontrolne inspektora pracy.

WAŻNE!

Jeżeli pracodawca wykryje błąd w sporządzonym świadectwie pracy, powinien wydać pracownikowi nowe świadectwo, nie czekając na jego wniosek w tej sprawie.

Pracodawca nie musi także obawiać się mandatu za takie uchybienie, ponieważ błąd w świadectwie pracy nie jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika, za które grozi grzywna (w postępowaniu mandatowym lub przed sądem). Kodeks pracy nie wymienia bowiem wśród wykroczeń przeciwko prawom pracownika wystawienia błędnego świadectwa pracy. Wykroczeniem związanym ze świadectwem pracy jest natomiast jego niewydanie. Za takie wykroczenie pracodawcy grozi grzywna w wysokości od 1 tys. zł do 30 tys. zł (art. 282 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy). Gdyby ujawniony przez inspektora błąd nie został poprawiony do czasu zakończenia kontroli, pracodawca powinien spodziewać się zobowiązania do jego skorygowania w wystąpieniu pokontrolnym inspektora PIP. W takim przypadku pracodawca powinien poinformować inspektora o wykonaniu zobowiązania objętego wystąpieniem w terminie wskazanym przez kontrolującego w tym wystąpieniu, nie dłuższym niż 30 dni (art. 36 ustawy o PIP).

• art. 97 § 2-2¹, art. 282 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy,

• art. 11 pkt 8, art. 36 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. Nr 89, poz. 589 ze zm.),

• § 1 i § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (Dz.U. Nr 60, poz. 282 ze zm.).

Katarzyna Wrońska-Zblewska

specjalista w zakresie prawa pracy

Orzecznictwo uzupełniające:

• Pracownik nie może skutecznie dochodzić sprostowania świadectwa pracy w części dotyczącej stwierdzenia, że stosunek pracy został rozwiązany przez pracodawcę bez wypowiedzenia z winy pracownika, kwestionując zgodność z prawem tego rozwiązania, bez wystąpienia z powództwem o roszczenia z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 56 Kodeksu pracy. (Wyrok Sądu Najwyższego z 4 listopada 2009 r., I PZP 4/09, OSNP 2010/13-14/154)