Obowiązki pracodawcy w przypadku rozwiązania stosunku pracy

Stosunek pracy może zostać rozwiązany na mocy porozumienia stron, wypowiedzenia złożonego przez pracodawcę albo pracownika oraz bez wypowiedzenia.

W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę pracownikowi przysługują dni wolne na poszukiwanie pracy. Do dni wolnych ma prawo pracownik, którego okres wypowiedzenia wynosi co najmniej 2 tygodnie.

Wymiar zwolnienia wynosi:

• 2 dni robocze - w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia oraz

• 3 dni robocze - w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenie, także w przypadku jego skrócenia do jednego miesiąca na podstawie art. 36¹ § 1 k.p.

Za dni wolne na poszukiwanie pracy pracownikowi należy się wynagrodzenie. Pracodawca nie udziela ich samodzielnie, lecz na wyraźny wniosek pracownika złożony pracodawcy. Istotne znaczenie ma również fakt, że pracownik, który nie wykorzystał dni wolnych na poszukiwanie pracy, nie może domagać się wypłaty ekwiwalentu pieniężnego.

Zgodnie z art. 97 k.p. w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. Należy podkreślić, że świadectwo pracy wydaje się w przypadku każdego rozwiązania, jak również wygaśnięcia stosunku pracy, co ma miejsce m.in. w przypadku śmierci pracownika (w takim przypadku pracodawca sporządza świadectwo pracy i włącza je do akt osobowych zmarłego pracownika; z wnioskiem o wydanie przez pracodawcę świadectwa pracy może wystąpić członek rodziny zmarłego pracownika, a także inna osoba będąca spadkobiercą tego pracownika). Z obowiązku wydania świadectwa po ustaniu stosunku pracy jest zwolniony pracodawca, który bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy nawiązuje z danym pracownikiem kolejny stosunek pracy. Wówczas pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy tylko na jego żądanie.

Wydanie świadectwa pracy nie może być natomiast uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą.

Przykład

Marek P., którego stosunek pracy miał się rozwiązać 31 maja 2008 r., otrzymał od pracodawcy do wypełnienia kartę obiegową. Zawierała ona m.in. informację o rozliczeniu się pracownika z powierzonego komputera. W dniu rozwiązania stosunku pracy Marek P. zgłosił się do kadr po odbiór świadectwa pracy. Na prośbę kadrowej o okazanie wypełnionej karty obiegowej odpowiedział, że komputer będzie mu jeszcze potrzebny i odda go za tydzień. Mimo nierozliczenia się z mienia pracodawcy kadrowa jest obowiązana wydać Markowi P. świadectwo pracy. Jeżeli Marek P. nie odda dobrowolnie komputera, pracodawca będzie miał roszczenie o jego wydanie, ale będzie musiał swoich praw dochodzić w sądzie.