Nie można stosować kary porządkowej za każde naganne zachowanie pracownika

W razie naruszenia przez pracownika obowiązków pracowniczych pracodawca ma prawo zastosować wobec niego jedną z kar określonych w kodeksie pracy. Zastosowanie kary porządkowej jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem pracodawcy.

Pracodawca wymierza karę porządkową osobiście lub przez upoważnioną osobę. Przy podejmowaniu decyzji o ukaraniu lub odstąpieniu od ukarania konieczne jest uwzględnienie rodzaju naruszenia obowiązków pracowniczych, stopnia winy pracownika i jego dotychczasowego stosunku do pracy. Nie każde naganne zachowanie pracownika uzasadnia bowiem zastosowanie kary porządkowej. Pracodawca może wymierzyć wyłącznie kary przewidziane w kodeksie pracy i tylko za przewinienia, które zostały w nim określone. Odpowiedzialność porządkową można zastosować, jeżeli pracownik nie będzie przestrzegał:

• ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy,

• przepisów bhp i przeciwpożarowych,

• przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy,

• przyjętego sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

Za tego typu przewinienia pracodawca może wymierzyć pracownikowi upomnienie lub naganę.

Najsurowszą karą porządkową jest kara pieniężna, która może być zastosowana za nieprzestrzeganie przepisów bhp i przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia i stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy. W dwóch ostatnich przypadkach zamiast kary pieniężnej pracodawca może również wymierzyć pracownikowi karę nagany lub upomnienia (za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji porządku w procesie pracy). Wysokość kary pieniężnej określa pracodawca, jednak za jedno przekroczenie oraz za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności nie może ona przekraczać jednodniowego wynagrodzenia pracownika. Łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia.

Zastosowanie kary porządkowej nie jest dopuszczalne po upływie dwóch tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu przez pracownika obowiązków pracowniczych i po upływie trzech miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Zastosowanie kary porządkowej po upływie tych terminów spodowuje, że będzie ona bezprawna, niezależnie od wagi naruszonych obowiązków.

Termin dwutygodniowy liczy się od następnego dnia od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązków przez uprawniony organ pracodawcy (gdy jest to jednostka organizacyjna lub osoba prawna), samego pracodawcę (będącego osobą fizyczną) lub inną osobę upoważnioną przez pracodawcę do wymierzania kar porządkowych. Termin trzymiesięczny biegnie natomiast niezależnie od tego, czy pracodawca wie o zdarzeniu uzasadniającym zastosowanie kary.