Moja firma - Portal Przedsiębiorcy

W Polsce funkcjonuje ponad 800 tysięcy firm rodzinnych, które stanowią kręgosłup krajowej gospodarki. Jednakże zaledwie 30% z nich przetrwa przejście do drugiego pokolenia, a tylko 12% dotrwa do trzeciego. Te alarmujące statystyki nie wynikają z braku rentowności czy problemów rynkowych – największym zagrożeniem dla ciągłości działania przedsiębiorstw rodzinnych jest brak odpowiedniego planowania sukcesji. Wprowadzony w 2018 roku instytut zarządu sukcesyjnego stanowi odpowiedź na te wyzwania, oferując prawne narzędzie umożliwiające sprawne przekazanie firmy następnemu pokoleniu.

Pomimo że fundacja rodzinna jest w polskim prawie stosunkowo nowym rozwiązaniem, to zdążyła już wzbudzić zainteresowanie przedsiębiorców. Nic dziwnego – pozwala bowiem uporządkować proces sukcesji, ochronić majątek przed rozdrobnieniem i stworzyć ramy współpracy między pokoleniami, przekazując jednocześnie wartości i wizję fundatora jego sukcesorom.

W naszej ocenie beneficjent fundacji rodzinnej może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Obowiązujące przepisy prawa nie zakazują takiego rozwiązania, a nadto zawarcie umowy o pracę z beneficjentem nie mieści się w katalogu tzw. ukrytych zysków ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W celu wynajmu nieruchomości przez fundację rodzinną, konieczne jest uprzednie nabycie przez nią prawa własności (lub innego tytułu prawnego) do tych nieruchomości. W praktyce możliwe jest to m.in. poprzez dokonanie darowizny, wniesienie mienia w formie aportu (np. w ramach przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części) albo odpłatne zbycie nieruchomości na rzecz fundacji rodzinnej.

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

Najlepszym scenariuszem jest zaplanowanie sukcesji zawczasu, za życia właściciela firmy. Ustanowienie zarządu sukcesyjnego sprowadza się do formalnego powołania zarządcy sukcesyjnego i zgłoszenia tego faktu do CEIDG.

Od 1 stycznia 2020 r. zaczną obowiązywać ułatwienia dla przedsiębiorców dotyczące sukcesji, zawarte w ramach Pakietu Przyjazne Prawo. Jak przenieść decyzję administracyjną na następcę prawnego przedsiębiorcy? Na czym polega nowa instytucja zarządcy tymczasowego spadkiem po małżonku? Zapraszamy do posłuchania podcastu.

Działalność prowadzona indywidualnie przez osoby fizyczne jest w Polsce najpopularniejszą formą aktywności gospodarczej. Budowane w ten sposób firmy nie rzadko prowadzą działalność gospodarczą na dużą skalę, co jest równoważne m.in. z dysponowaniem znacznym majątkiem rzeczowym i zatrudnianiem wielu pracowników. Dlatego śmierć przedsiębiorcy prowadzącego taką działalność powoduje poważne konsekwencje dla przedsiębiorstwa i zatrudnionych w nim osób. Ustawodawca podjął próbę uzdrowienia tej sytuacji ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej.

Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę dotyczącą działania organów państwa wobec problematyki sukcesji przedsiębiorstw. NIK oceniła m.in. działania Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii zmierzające do uregulowania sukcesji firm.

Nowe przepisy wychodzą naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Dzięki tym rozwiązaniom, w przypadku śmierci przedsiębiorcy, jego firma będzie mogła zachować operacyjną ciągłość działania. Ustawa została już podpisana przez Prezydenta.

Sejm rozpoczął prace nad dwoma kolejnymi ważnymi dla przedsiębiorców projektami ustaw przygotowanymi przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii. Są to regulacje prawne dotyczące sukcesji firm i specjalnych stref ekonomicznych.

Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii analizuje bariery dot. sukcesji w przypadku spółek handlowych. Uwzględnimy potrzebę wprowadzenia nowych przekształceń podmiotowych - tak wiceminister resortu Mariusz Haładyj skomentował dla PAP propozycję BCC, aby umożliwić jednoosobowym firmom przekształcenie działalności w spółkę osobową.

Ministerstwo Rozwoju przygotowało projekt nowej ustawy o sukcesji. Nowe przepisy mają na celu możliwość kontynuowania działalności firmy po śmierci przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą.

W Ministerstwie Rozwoju powstał projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (tzw. ustawa o sukcesji firm). Aktualnie trwają konsultacje publiczne i uzgodnienia międzyresortowe tego projektu. To kolejna ustawa z pakietu „100 zmian dla firm”, która zgodnie z intencjami projektodawców ma pozytywnie wpłynąć na funkcjonowanie przedsiębiorców prowadzących firmę w formie indywidualnej działalności gospodarczej. Zmiany dotyczą co najmniej 2 mln firm i mają wejść w życie w I kwartale 2018 roku.

Sukcesja firmy

Zarząd sukcesyjny: Klucz do przetrwania firm rodzinnych w Polsce

Fundacja rodzinna bez napięć - co powinien zawierać dobry statut?

Czy w fundacji rodzinnej beneficjent (córka fundatora) może być zatrudniona na podstawie umowy o pracę jako osoba zarządzająca mieniem fundacji?

Czy fundacja rodzinna może zajmować się najmem krótkoterminowym? Czy nieruchomości muszą być wprowadzone do fundacji?

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jak ustanowić zarząd sukcesyjny za życia przedsiębiorcy? Procedura krok po kroku

Ułatwienia w sukcesji przedsiębiorstw od 2020 r. [PODCAST]

Zarząd sukcesyjny po śmierci przedsiębiorcy - nowe rozwiązania prawne

Sukcesja firm - wyniki kontroli NIK

Sukcesja w firmie jednoosobowej - zmiany już w 2018 r.

Ustawy o sukcesji firm i specjalnych strefach ekonomicznych w Sejmie

Sukcesja w spółkach handlowych

Nowe prawo o sukcesji w 2018 r.

Ustawa o sukcesji firm rodzinnych od 2018 roku