Usługi serwisowe a zmiana stawek - porada

Nie ma wątpliwości, iż sama tylko gotowość do świadczeń w pewnym okresie czasu może być uznana za świadczenie usług. W ten sposób czynnościami opodatkowanymi są usługi polegające na zobowiązaniu się do serwisowania jakiegoś sprzętu, czy oprogramowania w przedziale czasowym. Te usługi pozostawania w gotowości, z których – notabene – nabywca może realnie nie korzystać, stanowią świadczenia ciągłe. Skoro polegają na gwarantowaniu, lecz niekoniecznie na faktycznych czynnościach, nie da się określić stopnia faktycznego ich wykonania. Dlatego należy uznać, iż wykonane zostają w całości lub w części z upływem okresu rozliczeniowego ustalonego między stronami.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług w różnych miejscach uzależniają skutki podatkowe od uznania, iż dane świadczenie zostało w całości lub w części zrealizowane. Dla przykładu zasadą jest, iż obowiązek podatkowy powstaje z momentem wykonania czynności. Z reguły import usług, gdzie miejscem opodatkowania jest siedziba świadczeniobiorcy, uznaje się za dokonany właśnie w momencie wykonania usługi. Ponadto – co do zasady – prawo do odliczenia nie przysługuje dopóki świadczenie (np. usługa ciągła polegająca na pozostawaniu w gotowości) nie zostanie zrealizowane.

Do grona tych przepisów dołączyły ponadto regulacje dotyczące zmiany stawek. Gdy zasadą jest, iż obowiązuje stawka właściwa na moment wykonania świadczenia, dla usług ciągłych – w tym usługi gotowości – upływ poszczególnego okresu rozliczeniowego uznany być powinien za moment wykonania usługi. Dlatego, co oczywiste, usługi serwisowe zakończone w 2010 r. (okres rozliczeniowy upłynął w 2010 r.) powinny być opodatkowane starą stawką.

Jednakże w praktyce mogą występować bardziej złożone przypadki. W warunkach umowy ramowej lub regulaminu usługodawcy często zawarte jest postanowienie, iż nabywca, który w pewnym okresie nie miał prawa korzystać z usługi serwisowej (po prostu jej nie nabył), jeśli zdecyduje się w następnym okresie rozliczeniowym skorzystać z tej usługi, jest dodatkowo obciążany obowiązkiem poniesienia opłaty za poprzedni okres, w którym nie był formalnie związany umową. Innymi słowy chodzi o sytuację, w której w pewnym okresie czasu usługodawca nie był (przestał być) obowiązany do serwisowania sprzętu lub oprogramowania nabywcy, zaś usługobiorca nie miał obowiązku ponoszenia wynagrodzenia z tego tytułu. Natomiast w kolejnym okresie nabywca zdecydował się korzystać z usług serwisowych, co jednak wiązało się dodatkowo z koniecznością zapłaty pewnego „wynagrodzenia” lub rekompensaty za okres poprzedni.