Kto i kiedy powinien rejestrować VAT?

Ową graniczną kwotę przelicza się proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności w danym roku (jeśli na przykład podatnik rozpoczyna działalność 1 października, limit obrotu wyniesie 25 tys. zł). Nie rejestrując się jako podatnik VAT, przedsiębiorca nie musi wystawiać faktur i rozliczać się z fiskusem z kolejnego (po dochodowym) podatku, traci jednakże prawo do odliczeń VAT z faktur zakupu.

Część nowych firm od razu rezygnuje z przysługującego mu zwolnienia z VAT, nabywając tym samym prawo do odliczenia tego podatku następnego dnia po złożeniu zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R ( jeśli przedsiębiorca rozpoczyna działalność 1 października 2010 r. i w tym samym dniu składa zgłoszenie rejestracyjne na druku VAT-R, staje się podatnikiem VAT czynnym 2 października 2010 roku).

Polecamy: Jak odliczyć VAT bez oryginału faktury?

Nieco inaczej wygląda to w przypadku firm działających na rynku już od jakiegoś czasu. Jeśli przedsiębiorca zrezygnuje dobrowolnie z przysługującego mu zwolnienia, stanie się czynnym podatnikiem VAT z początkiem następnego miesiąca – po miesiącu, w którym złożył zgłoszenie rejestracyjne na druku VAT-R. Jeśli zatem rozpoczął działalność w 2008 r. i dobrowolnie rezygnuje z tzw. zwolnienia podmiotowego w VAT – poprzez złożenie w dniu 1 października 2010 r. zgłoszenia rejestracyjnego na druku VAT-R – stanie się czynnym podatnikiem VAT od 1 listopada 2010 r. i z tym dniem nabędzie prawo do odliczenia tego podatku z faktur zakupu.

W przypadku, gdy firma nie rezygnuje dobrowolnie ze zwolnienia, tylko zbliża się do limitu 100 tys. zł, zgłoszenie rejestracyjne VAT-R musi złożyć najpóźniej na jeden dzień przed tym, gdy obroty przekroczą tenże limit.

W 2011 r. limit wzrośnie ze 100 tys. zł do 150 tys. zł. Dlatego firmy, których obroty przekroczą w 2010 r. 100 tys. zł (i staną się tym samym czynnymi podatnikami VAT), ale jednocześnie nie przewyższą 150 tys. zł, mogą ponownie wnioskować o zwolnienie z VAT. Muszą to jednak zrobić do dnia 15 stycznia, składając stosowne oświadczenie w urzędzie skarbowym.

Warto też wspomnieć, że niektórzy przedsiębiorcy, choćby nawet chcieli, nie będą mogli zostać czynnym podatnikami VAT – niektóre rodzaje działalności są bowiem przedmiotowo zwolnione z VAT (np. usługi edukacyjne).

Mogą co prawda złożyć zgłoszenie rejestracyjne VAT, ale otrzymają w ten sposób jedynie status biernego podatnika VAT – będą mogli wystawiać faktury, ale nie odliczą podatku VAT, bo sami go nie zapłacą.

Polecamy: Kiedy podatek liniowy jest korzystny?

Podstawa prawna:
- ustawa o podatku od towarów i usług z dn. 11 marca 2004 r. (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późniejszymi zmianami)

Autor: Bożena Gadomska, księgowa Tax Care