Wstęp do zrozumienia funduszy unijnych czyli do czego służą i jakie cele realizują

Zapewne nie raz zastanawiali się Państwo skąd pochodzą pieniądze które Polska otrzymuje, czym a raczej kim są płatnicy netto – termin ostatnio często powtarzany w mediach i co to są te wszystkie dziwne skróty EFS, EFRR i tajemniczy termin cross financing.

Jestem niemal pewna że większość z Was zastanawiała się jaki ma w tym interes UE aby tak „rozdawać” pieniądze i wreszcie czemu ma to służyć. Jednak zanim powiemy sobie skąd się biorą pieniądze o które możemy aplikować poprzez składanie wniosków warto kilka słów napisać o samym budżecie UE.

Na samym początku czyli w latach 50-tych budżet ówczesnej Wspólnoty skonstruowany był jak ten w organizacjach międzynarodowych. Pieniądze pochodziły ze składek poszczególnych państw, których wielkość zależała od dochodu narodowego brutto. 

W latach 70-tych nastąpił przełom i EWG postanowiła się utrzymywać nie tylko ze składek własnych ale także z opłat celnych na towary importowane spoza krajów stowarzyszonych oraz z podatków nałożonych na niektóre towary. Jednak składki członkowskie (Wszystkich Państw) to do dziś największa część budżetu UE. 

Zobacz: Lewiatan: inwestycje budowlane hamuje niedoskonałe ustawodawstwo

Kraje stowarzyszone postanowiły utworzyć dwa fundusze EFS (1957 r.) i ERFF (1975 r.), które funkcjonują do dziś, a z których pieniądze szły na pomoc dla biedniejszych regionów. Można to porównać do dwóch koszyków do których kraje stowarzyszone wrzucały konkretne kwoty a później pieniądze te przeznaczano na rozwój dla najbardziej „zacofanych” regionów.

Jako pierwsze z tych funduszy skorzystały Wielka Brytania oraz Irlandia a później każde następne państwo przyjmowane do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG), która następnie przekształciła się w Unię Europejską (UE).

EFRR czyli Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w skrócie ujmując służył głównie do wspomagania inwestycji infrastrukturalnych, tworzenia nowych linii produkcyjnych oraz inicjatyw lokalnych które miały się przyczyniać do tworzenia nowych miejsc pracy.

EFS czyli Europejski Fundusz Społeczny najkrócej mówiąc służył do podnoszenia wiedzy i kompetencji zawodowych mieszkańców uboższych regionów czyli jak można się domyśleć głównie były to szkolenia podnoszące kwalifikacje zawodowe oraz studia podyplomowe. 

W obecnej perspektywie finansowej (czyli lata 2007 – 2013) istnieje jeszcze pojęcie cross financing. Polega to na tym, że Beneficjent (czyli firma aplikująca o środki unijne) nie musi składać osobnego wniosku na dofinansowanie szkoleń dla pracowników, którzy będą te nowe maszyny obsługiwać.