Problemy z płatnościami gotówkowymi między przedsiębiorcami

1. Zasady rozliczania transakcji gotówkowych między przedsiębiorcami

Obowiązek dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego istnieje, jeżeli:

1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 zł; przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji (art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).

Wskazany limit dotyczy jednorazowej transakcji. Jak przy tym wyjaśnił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 16 marca 2017 r., sygn.1462-IPPB6.4510.5.2017.1.AM:

MF (…) w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej transakcją jest umowa będąca źródłem stosunku zobowiązaniowego. Przez transakcję należy rozumieć zatem taką czynność prawną (umowę) zawieraną w związku z prowadzoną przez strony działalnością gospodarczą, w wykonaniu której dokonywana jest co najmniej jedna płatność. Wskazany wcześniej przepis nie określa, co może stanowić przedmiot transakcji (umowy), natomiast można przyjąć, że może nim być w szczególności nabycie towaru lub usługi. O przyporządkowaniu płatności do poszczególnych umów (transakcji) decyduje ich cel gospodarczy i zgodny zamiar stron, a nie treść dowodów (dokumentów) księgowych. W konsekwencji jednorazowa wartość transakcji oznacza ogólną wartość wierzytelności lub zobowiązań, określoną w umowie zawartej między przedsiębiorcami. Przymiot jednorazowości nie odnosi się do liczby płatności, lecz odzwierciedla wymóg powiązania poszczególnych świadczeń w ramach jednego stosunku umownego.

Zobacz: Prawo dla firm

Powoduje to, że jedna transakcja obejmować może usługi wykonywane etapami. Jak czytamy w piśmie Ministerstwa Rozwoju i Finansów z 8 lutego 2017 r., sygn. DD6.054.5.2017, stanowiącym odpowiedź na interpelację nr 9279:

MF (…) może się (…) okazać, że jedna transakcja obejmuje transfery pieniężne dokonane w ciągu kilku lat (np. w przypadku zawarcia umowy realizowanej etapami, takiej jak umowa wdrożeniowa czy umowa o roboty budowlane.

Obniżeniu limitu do 15 000 zł towarzyszyło dodanie art. 22p updof oraz art. 15d updop, które zawierają przepisy wyłączające możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów płatności dokonanych z naruszeniem obowiązku dokonywania i przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego.