Zwolnienie z kosztów sądowych osoby prawnej lub osoby niemającej osobowości prawnej – wniosek

Zwolnienie z kosztów sądowych, określane niekiedy prawem ubogich, zostało ustanowione z myślą o osobach fizycznych, stąd wszelkie zwolnienia w tej materii dotyczące osób prawnych,   dokonywane są na zasadzie wyjątku. 

Ustawa nie narzuca treści wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, przy czym jest to z pewnością pismo procesowe.

Polecamy: Zwolnienie z kosztów sądowych

Wraz z wnioskiem o zwolnienie z kosztów sądowych osoba prawna powinna:

a)      przedstawić fakty potwierdzone dowodami uzasadniającymi wniosek,

b)      podać okoliczności potwierdzające wiarygodność treści wniosku,

W przypadku w/w braków formalnych przewodniczący pod rygorem zwrotu wzywa wnioskodawcę   do ich uzupełnienia.

Osoba prawna wykazuje, przy pomocy dowodów , że nie posiada wystarczających środków na pokrycie kosztów sądowych. Zawsze zasadnicze znaczenie w charakterze dowodu mają dokumenty . Rodzaj tych dowodów zależy od rodzaju i charakteru osoby prawnej ubiegającej się o zwolnienie od kosztów (por. postanowienie SN z 8 listopada 1976r., I CZ 96/76, OSPiKA 1977 nr 10, poz. 165).

Polecamy: Kiedy można być zwolnionym z kosztów procesu?

Na dowody w szczególności składają się:

a)      deklaracje podatkowego,

b)      bilans roczny z przewagą pasywów,

c)      pisma banku oceniające zdolność kredytową / odmawiające dalszego kredytowania.

Sąd nie ma obowiązku do wskazania wnioskodawcy dowodów koniecznych do pomyślnego rozpatrzenia wniosku, gdyż to na osobie prawnej ciąży obowiązek opracowania wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych, łącznie z wykazaniem podstawy do zwolnienia.

Warto jednak zauważyć, iż zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w postanowieniu z dnia 18.12.1990 r. w warunkach gospodarki rynkowej chwilowy brak środków pieniężnych na rachunku bankowym osoby prawnej nie uzasadnia występowania o zwolnienie od kosztów sądowych, o ile jest ona w stanie uzyskać kredyt na pokrycie kosztów procesu. Posiadanie środków finansowych jest istotnym składnikiem prowadzenia działalności gospodarczej, więc spółka powinna przewidywać możliwość ewentualnego sporu sądowego. Jednocześnie traktowanie preferencyjnie innych zobowiązań, względem np. wierzycieli i wyzbywanie się tym samym majątku, nie może być czynnikiem uzasadniającym zwolnienie od kosztów sądowych jeżeli zysk przedsiębiorstwa znacznie przewyższa koszty sądowe.

Polecamy: Zwolnienie przedsiębiorcy od kosztów sądowych

Jednakże, gdy strona nie działała umyśle, w wypadku możliwości utraty przez nią ochrony prawnej, sąd może zwolnić ją od kosztów sądowych z powodu przejściowych trudności finansowych.