Kredyty walutowe: co się od dzisiaj zmieni

Wejście w życie przepisów Rekomendacji T rozłożone jest na dwa etapy: część zacznie obowiązywać od dzisiaj, czyli 23 sierpnia, a reszta sześć miesięcy później. W pierwszej grupie najistotniejsze są zapisy rekomendacji 18.5 i 24.4, a w drugiej – rekomendacji 10.4. Zalecenia 18.5 i 24.4 odnoszą się do kredytów walutowych. Pierwsze dotyczy konieczności zastosowania 20-proc. buforu w kalkulacji LtV (stosunek kwoty kredytu do wartości zabezpieczenia). Drugie nakazuje bankom wypłacić kredyt bezpośrednio w walucie, jeśli takie będzie życzenie klienta. Zalecenie 24.4 mówi z kolei, że łączne wydatki związane z obsługa kredytów nie powinny stanowić więcej niż połowy dochodów netto osób zarabiających nie więcej niż średnią krajową. W przypadku kredytobiorców o wyższych dochodach limit wynosi 65%. Przepisy, które zaczynają obowiązywać od dzisiaj mają największe znaczenie dla osób, które albo już spłacają kredyty, albo zamierzają je zaciągnąć.

Kredyt na 100% tylko z ubezpieczeniem

Banki miały problemy z jednoznaczną interpretacją rekomendacji 18.5, ostatecznie jednak przyjęły, że kredyty walutowe na 100%, czyli bez wkładu własnego, nadal mogą być udzielane. W takim przypadku konieczne jest jednak wykupienie przez klienta ubezpieczenia niskiego wkładu. Część banków, np. Alior, Kredyt Bank, mBank, Multibank wymaga takiego ubezpieczenia przy LtV powyżej 70%, PKO BP przy LtV powyżej 75%, a pozostałe przy LTV powyżej 80%. Banki, które nie udzielają kredytów na 100% wartości, nie wymagają ubezpieczenia, czyli BZ WBK (maksymalne LtV wynosi 70%), BPH (80%) czy Polbank (80%). Wejście w życie przepisów Rekomendacji T regulujących te kwestie nie oznacza jednak, że kredyty walutowe zdrożeją z dnia na dzień. Większość banków już wcześniej dostosowała bowiem ofertę do nowych wymogów.

Maksymalny poziom LtV dla kredytów mieszkaniowych w euro
Bank	LtV	Obowiązkowe ubezpieczenie niskiego wkładu	Koszt ubezpieczenia niskiego wkładu
Alior Bank	120%<	pow. 70%	1,29% na 3 lata
Bank BPH	80%	Brak	n/d
Bank Ochrony Środowiska	100%	pow. 80%	3,5% na 3 lata
BZ WBK	70%	Brak	n/d
Deutsche Bank PBC	100%	pow. 80%	4,5% na 5 lat
DnB NORD	90%	pow.80%	n/d
Kredyt Bank	85%	pow. 70%	3,5% jednorazowo
mBank	110%	pow. 70%	4,5% na 3 lata
MultiBank	110%	pow. 70%	4,5% na 3 lata
Nordea Bank Polska	90%	pow. 80%	oprocentowanie podwyższone o 0,25% do czasu wniesienia brakującego wkładu
Pekao SA*	70%	Brak	n/d
PKO BP	100%	pow. 75%	3,3% na 3 lata
Polbank	80%	Brak	n/d
*tylko dla osiągających dochód w walucie

Ubezpieczenie płatne w gotówce

Od teraz kredyt bez wkładu własnego będzie wymagał wykupienia ubezpieczenia, które podnosi koszt kredytowania. Ubezpieczenie płatne jest zwykle na 3 lub 5 lat z góry (w gotówce), a stawki dla kredytów w euro wahają się od 0,4% do 1,5% rocznie. Jeżeli po 3 lub 5 latach relacja kwoty kredytu do wartości zabezpieczenia nie spadnie do określonego poziomu (np. 80%), ubezpieczenie naliczane jest ponownie. Wyjątkiem jest Bank Nordea, który podnosi do tego momentu oprocentowanie kredytu o 0,25 pkt. proc.

Zobacz także: Kalkulator rat kredytu

Od kilku do kilkunastu tysięcy złotych dodatkowego kosztu

Jak bardzo dodatkowe ubezpieczenie może podnieść koszt kredytu? Przyjmijmy, że kwota kredytu to 300 tys. zł, a ubezpieczenia wymaga 25% tej kwoty, czyli 75 tys. zł. Spłata następuje w systemie rat równych. Dla uproszczenia w kalkulacji pomijamy wpływ spreadu walutowego i przyjmujemy, że kredyt jest wypłacony i spłacany po średnim kursie NBP. Spłata 75 tys. zł nastąpi po 121 miesiącach spłaty (oprocentowanie 2,65%), czyli po 10 latach. W przypadku, gdy ubezpieczenie płatne jest w okresach trzyletnich, zostanie ono naliczone czterokrotnie. Przy najniższej stawce 1,29% całkowity koszt wyniesie 3 463 zł, a przy stawce 4,5% aż 12 079 zł.

Całkowity koszt ubezpieczenia niskiego wkładu powyżej 75% LtV, kredyt na 300 tys. zł w euro*
Stawka	1,29% na 3 lata	4,5% na 3 lata
Całkowity koszt	3 463 zł	12 079 zł
* kredyt wypłacony i spłacany po średnim kursie NBP, oprocentowanie 2,65%, 30 lat spłaty

Marże spadają

Na szczęście podwyżka kosztów związana z ubezpieczeniem niskiego wkładu idzie w parze ze spadkiem oprocentowania. Dotyczy to kredytów w euro, w przypadku których średnia marża wynosi obecnie według Home Broker Doradcy Finansowi 2,65% wobec 3,2% na początku roku (300 tys. zł, 25% wkładu własnego). W przypadku kredytów we frankach szwajcarskich marże są stabilne (średnio 3,8%).

23 sierpnia – przełomowa data dla spłacających drogie kredyty walutowe

O ile zapisy dotyczące LtV w niewielkim stopniu zmieniają sytuację na rynku kredytów walutowych w samym momencie ich wprowadzenia (rynek dostosował się wcześniej), to już regulacje odnoszące się do wypłaty kredytu bezpośrednio w walucie istotnie zmieniają sytuację spłacających kredyty walutowe po 23 sierpnia. Osobom, które zaciągnęły drogie kredyty w szczycie kryzysu umożliwiają bowiem ich zamianę na tańsze na znacznie korzystniejszych niż do tej pory zasadach. Dzięki temu, że bank udzielający nowego kredytu nie będzie mógł odmówić jego wypłaty bezpośrednio w walucie, a bank, w którym klient już spłaca kredyt ma obowiązek przyjąć spłatę w walucie (na mocy rekomendacji SII), przy zamianie jednego kredytu na drugi klient będzie mógł uniknąć połowy kosztu tzw. spreadu walutowego. Pozwoli to znacznie ograniczyć wydatki ponoszone w związku z obsługą zadłużenia.

Polecamy: Zamiana kredytów

Prawie 90 tys. zł oszczędności

Przy założeniu, że kredytobiorca spłaca obecnie kredyt w euro zaciągnięty w styczniu 2009 r. (wypłacony po kursie 4,05 zł, marża 3,5%, 24 gr spreadu) jego rata wynosi 1510 zł. Gdyby zamienił go na tańszy kredyt w euro (marża 2%, kurs wypłaty 3,83 zł, też 30 lat spłaty), rata spadłaby do 1367 zł. Gdyby jednak zrobił to korzystając z opcji uruchomienia nowego kredytu w euro, rata spadłaby jeszcze bardziej – do 1286 zł. Różnica w stosunku do wyjściowej raty wyniosłaby więc 224 zł. Dla uproszczenia zakładamy, że kapitał „starego” kredytu nie zmniejszył się na skutek spłaty.

Kredytobiorca sporo zaoszczędziłby na łącznym koszcie odsetek, który spadłby o 88 tys. w wariancie z wypłatą nowego kredytu bezpośrednio w walucie. Dodatkowe wydatki związane z refinansowaniem, jakie trzeba uwzględnić w kalkulacji, to koszt ustanowienia nowego zabezpieczenia (ok. 920 zł) oraz wyższa rata do momentu wpisu hipoteki na rzecz nowego banku (o ok. 200 zł).

Korzyści z refinansowania kredytu po 23 sierpnia
	Rata	Całkowity koszt odsetek
kredyt zaciągnięty w I 2009 r.	1 510 zł	242 011 zł
kredyt zrefinansowany ze spreadem	1367 zł*	163 699 zł
kredyt zrefinansowany bez spreadu	1286 zł*	154 045 zł
*po ustanowieniu docelowego zabezpieczenia

Dodatkowy koszt przelewu

Wypłata nowego kredytu bezpośrednio w walucie może wiązać się z dodatkowym kosztem z tytułu przelewu walutowego. Przykładowo w mBank nalicza z tego tytułu 0,25%, nie więcej niż 200 zł. Opłata za przelew może być naliczona podwójnie – także przez bank, który go przyjmuje (czyli ten, w którym klient obecnie spłaca kredyt).

Informacja dla banku we wniosku kredytowym

Ważne jest też to, aby nie przegapić momentu, w jakim należy poinformować bank o zamiarze uruchomienia środków z kredytu w walucie. Większość banków wymaga, aby zrobić to od razu przy składaniu wniosku.

Zasady obowiązujące przy wypłacie kredytu w walucie
Bank	Czy wypłata w walucie wiąże się z opłatą za przelew walutowy?	Czy wypłata w walucie wiąże się z koniecznością spłaty kredytu w walucie?	Na jakim etapie klient powinien wnioskować o wypłatę w walucie?
Pekao SA*	Tak	Tak	Składania wniosku
Kredyt Bank	Tak	Nie	Składania wniosku
BNP Paribas Fortis	Nie	Nie	Składania dyspozycji wypłaty
DnB NORD	Tak	Nie	Składania wniosku
PKO BP	Tak	Nie	Składania dyspozycji wypłaty
mBank	Tak	Nie	Składania wniosku
Polbank EFG	Nie	Nie	Składania wniosku
BZ WBK	Nie	Nie	Składania wniosku
BPH	Nie	Nie	Składania wniosku
Nordea	Tak	Nie	Składania wniosku
MultiBank	Tak	Nie	Składania wniosku
Alior Bank	Nie	Nie	Składania wniosku
* udziela kredytu w walucie EUR i USD, tylko osobom uzyskującym dochody w tej walucie.