Do czego służy system INTRASTAT

Ponadto system INTRASTAT służy do gromadzenia tych danych przez upoważnione do tego organy państwowe, ich kontroli, przetwarzania oraz udostępniania innym uprawnionym podmiotom. Zebrane w ten sposób informacje są następnie porównywane z informacjami zadeklarowanymi przez te same osoby w podatkowych deklaracjach VAT. W Polsce za gromadzenie, przetwarzanie, kontrolowanie i przekazywanie danych odpowiedzialna jest Polska Administracja Celna. Głównym partnerem Polskiej Administracji Celnej w zakresie metodologii systemu INTRASTAT i odbiorcą danych jest Główny Urząd Statystyczny.

Generalnie w Unii Europejskiej funkcjonują dwa systemy gromadzące informacje na temat międzynarodowego handlu towarami. Są to:

l system statystyki handlu zagranicznego - EXTRASTAT - oparty na informacjach zbieranych na podstawie dokumentu SAD (Single Administrative Document), obejmującego swym zakresem obrót towarowy realizowany przez państwa członkowskie UE z tzw. krajami trzecimi, tj. niebędącymi państwami członkowskimi UE;

l system INTRASTAT, tj. system statystyki handlu towarami pomiędzy państwami członkowskimi UE. Dane do tego systemu są przekazywane bezpośrednio przez zobowiązanych przedsiębiorców w formie deklaracji.

Dane, które zostały zgromadzone przez system INTRASTAT, mają charakter poufny i mogą być wykorzystywane jedynie z poszanowaniem zasad dotyczących ochrony informacji. Podmiotami korzystającymi z analiz prowadzonych w ramach systemu są:

l organy administracji państwowej, a w szczególności ministerstwa nadzorujące handel, finanse, gospodarkę oraz rolnictwo, jak również banki centralne - otrzymują one pomoc przy opracowywaniu ogólnych strategii rozwoju handlu i przy kreowaniu inicjatyw w zakresie tworzenia nowych obszarów handlowych;

l instytucje unijne i organizacje międzynarodowe;

l podmioty gospodarcze;

l instytucje naukowe, ekonomiści, media.

Kto może dokonywać zgłoszeń INTRASTAT w imieniu zobowiązanego

Przedstawicielami osoby zobowiązanej do dokonywania zgłoszeń INTRASTAT mogą być:

l pracownik osoby zobowiązanej lub jej prokurent;

l agent celny lub osoba, w imieniu której czynności przed organem celnym dokonuje upoważniony pracownik wpisany na listę agentów celnych;

l adwokat;

l radca prawny;

l doradca podatkowy.

Kto i co zgłasza do systemu INTRASTAT

Zgłoszeniu do systemu INTRASTAT podlega fizyczny przepływ towarów wspólnotowych z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego (np. towary wspólnotowe, które są wysyłane z Niemiec bezpośrednio do Polski, muszą być zgłoszone do systemu INTRASTAT w obu tych krajach).

Nie wszyscy przedsiębiorcy są zobowiązani do przekazywania zgłoszeń do systemu Intrastat. Obowiązek o dokonanych przywozach i wywozach towarów między Polską a innymi krajami Unii Europejskiej ciąży na tych przedsiębiorcach, którzy osiągnęli pewne ustalone na dany rok sprawozdawczy (kalendarzowy) i ogłoszone w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie badań statystycznych statystyki publicznej, wartości w ramach tych obrotów. Wartości te to tzw. progi statystyczne. Progi statystyczne są ustalone odrębnie dla przywozu i odrębnie dla wywozu towarów. Są one publikowane z odpowiednim wyprzedzeniem, tak aby każdy podmiot mógł stwierdzić, czy i w jakim zakresie podlega obowiązkowi składania deklaracji INTRASTAT.

Ważne!

Obowiązek zgłaszania danych do systemu INTRASTAT ciąży na tych przedsiębiorcach, którzy osiągnęli pewne progi statystyczne.

Wyróżniamy dwa rodzaje progów: podstawowy i szczegółowy. Progi podstawowe są to konkretne wartości rocznych obrotów towarowych określone odrębnie dla transakcji przywozowych i wywozowych. Podatnik, u którego wartość przywozu lub wywozu w ramach Wspólnoty w danym roku przekroczy wartość ustaloną dla odpowiedniego progu podstawowego, będzie zobowiązany do przekazywania informacji o tych obrotach.

W sytuacji gdy zostanie przekroczony próg podstawowy np. w przywozie, a nie zostanie jeszcze przekroczony próg podstawowy w wywozie, obowiązek dokonywania zgłoszenia INTRASTAT wystąpi wyłącznie w przywozie.

Na 2007 r. określono progi podstawowe w następujących wysokościach:

l w przywozie: 500 000 zł,

l w wywozie: 800 000 zł.

Kolejnymi progami statystycznymi, które są stosowane w Polsce, są tzw. progi szczegółowe (dawne progi specyficzne). Również w tym przypadku określone są dwa progi - dla przywozu i wywozu. Wartość ustalona dla tych progów jest wyższa aniżeli wartość ustalona dla progów podstawowych. W praktyce osoby osiągające znaczne wartości obrotów towarowych z krajami UE będą obowiązane do przekazywania bardziej szczegółowych informacji na temat realizowanych obrotów towarowych z ww. krajami niż osoby, których obroty przekroczyły próg podstawowy, ale nie przekroczyły progu szczegółowego.

Na 2007 r. określono progi podstawowe w następujących wysokościach:

l w przywozie: 29 000 000 zł,

l w wywozie: 49 000 000 zł.

Podatnicy, u których wartości przywozu lub wywozu towarów w ramach państw Unii Europejskiej w 2004 r. nie przekroczyły progów podstawowych ustalonych na rok 2005, są zwolnieni z obowiązku przekazywania informacji na potrzeby systemu INTRASTAT do chwili przekroczenia progów w bieżącym roku sprawozdawczym.

Jaki jest okres sprawozdawczy i formy przekazywania zgłoszeń INTRASTAT

Okresem sprawozdawczym jest miesiąc kalendarzowy, w którym towary fizycznie opuściły terytorium państwa członkowskiego (wywóz) lub zostały wprowadzone na terytorium państwa członkowskiego (przywóz).

Zgłoszenia INTRASTAT za dany okres sprawozdawczy należy dokonać nie później niż 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu sprawozdawczym.

W przypadku gdy 10 dzień przypada w niedzielę lub dzień ustawowo wolny od pracy, termin zgłoszenia INTRASTAT upływa pierwszego dnia roboczego następującego po takim dniu.

Możliwe jest również dokonanie częściowych zgłoszeń INTRASTAT, pod warunkiem że po zsumowaniu będą one obejmowały cały obrót towarowy za dany okres sprawozdawczy.

Ważne!

Zgłoszenia INTRASTAT za dany okres sprawozdawczy należy dokonać nie później niż 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu sprawozdawczym.

W jaki sposób podatnicy dokonują zgłoszeń do systemu INTRASTAT

Podmioty zobowiązane do dokonywania zgłoszeń do systemu INTRASTAT mają możliwość składania zgłoszeń:

l w formie elektronicznej (poprzez stronę www, na nośnikach magnetycznych: dyskietka, CD-ROM);

l w formie pisemnej na deklaracjach INTRASTAT.

Jeśli podmiot chce skorzystać z pierwszej, elektronicznej formy, musi najpierw uzyskać login do zgłoszeń INTRASTAT. Dokonanie tego zgłoszenia odbywa się przy użyciu systemu teleinformatycznego CELINA, w którym utworzono odrębny moduł, tzw. podsystem INTRASTAT do obsługi zgłoszeń INTRASTAT.

Aby móc skutecznie dokonywać elektronicznych zgłoszeń INTRASTAT przy użyciu strony internetowej systemu CELINA (Web-Cel), każda osoba zainteresowana tą formą zgłoszeń INTRASTAT musi uprzednio uzgodnić z właściwym dla siebie dyrektorem izby celnej warunki dokonywania tych zgłoszeń. Jednym z elementów tego uzgodnienia jest uzyskanie kodu identyfikacyjnego, który zastępować będzie podpis osoby fizycznej dokonującej zgłoszenia INTRASTAT, a ponadto dopełnienie innych wymagań przewidzianych dla tej formy zgłoszenia.

Adres strony internetowej Polskiej Administracji Celnej, przy użyciu której można dokonywać elektronicznych zgłoszeń INTRASTAT:

https://www.celina.krakow.uc.gov.pl/AppCel/index.jsp

Jakie błędy są najczęściej popełniane przy wypełnianiu INTRASTAT

W polu nr 1 „Okres sprawozdawczy” jest podział na cztery podpola:

a) Miesiąc - w podpolu tym wpisujemy dwucyfrowe oznaczenie miesiąca, np. styczeń - 01, marzec - 03, listopad - 11;

b) Rok - w podpolu tym wpisujemy dwucyfrowe oznaczenia roku sprawozdawczego, np. rok 2005 oznaczamy 05, 2006 - 06;

c) Numer zgłoszenia w okresie sprawozdawczym; w podpolu tym wpisujemy kolejny numer w danym miesiącu sprawozdawczym. Jeżeli zostanie złożona tylko jedna deklaracja za cały miesiąc, należy wpisać tam 1. Jeżeli jednak będą składane deklaracje częściowe w trakcie jednego miesiąca sprawozdawczego, to zgłoszenia te będą odpowiednio numerowane: 1, 2, 3;

d) Numer wersji zgłoszenia - w podpolu tym wpisujemy numer kolejnych wersji zgłoszenia w danym okresie sprawozdawczym, np.: 1, 2, 3.

Podpole „Numer zgłoszenia w okresie sprawozdawczym” ściśle łączy się z podpolem „Numer wersji zgłoszenia”. Jeżeli za dany okres sprawozdawczy zostanie dokonane jedno zgłoszenie INTRASTAT, wówczas numer zgłoszenia zostanie oznaczony jako 1 i numer wersji zgłoszenia jako 1.

Jeżeli za dany okres sprawozdawczy dokonane zostaną trzy częściowe zgłoszenia INTRASTAT, to odpowiednio ich numeracja będzie wyglądała:

l pierwsze zgłoszenie częściowe - numer zgłoszenia 1 wersja 1,

l drugie zgłoszenie częściowe - numer zgłoszenia 2 wersja 1,

l trzecie zgłoszenie częściowe - numer zgłoszenia 3 wersja 1.

Numer wersji zgłoszenia zmieni się tylko wówczas, gdy nastąpi zamiana zgłoszenia INTRASTAT lub dokonana zostanie korekta, np.: do zgłoszenia częściowego INTRASTAT o numerze zgłoszenia 2 wersja 1 została złożona korekta. Wówczas zgłoszenie korygujące będzie miało numer 2 (odwołanie się do numeru pierwotnego zgłoszenia, którego korekta dotyczy), a numer wersji tego zgłoszenia będzie 2 (w pierwotnym zgłoszeniu 1).

Jeżeli okaże się, że do tego samego zgłoszenia należy złożyć drugą korektę, wówczas numer zgłoszenia korygującego będzie następujący: numer zgłoszenia 2 (odwołanie się do numeru pierwotnego zgłoszenia, którego korekta dotyczy), a numer wersji 3.

Z powyższego przykładu wynika, iż złożenie korekty wiąże się wyłącznie ze zmianą numer wersji zgłoszenia (1 - numer wersji pierwotnej, 2 - numer wersji pierwszej korekty, 3 - numer wersji drugiej korekty dotyczącej).

Pole to składa się z 5 podpól: „Imię i nazwisko wypełniającego”, „Telefon”, „Fax”, „E-mail”, „Miejscowość, data, podpis”. Aby zgłoszenie pisemne INTRASTAT było formalnie poprawne, należy wypełnić wszystkie podpola w polu nr 21. Obowiązek wypełniania tego pola wynika z przepisu zawartego w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z 21 kwietnia 2004 r. w sprawie zgłoszeń INTRASTAT (Dz.U. Nr 89, poz. 846).

Należy podać ilość towaru w liczbach całkowitych, wyrażoną w jednostce miary wskazanej dla danej pozycji towarowej w obowiązującej wersji Scalonej Nomenklatury (CN), jeżeli dla danego kodu towarowego przewiduje ona dodatkową jednostkę miary (w przeciwnym razie pola tego nie należy wypełniać).

W polu nr 14 powinien być wpisywany kod 8-znakowy CN zgodnie rozporządzeniem Komisji (WE) Nr 1719/2005 z 27 października 2005 r. zmieniającym załącznik Nr I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz.Urz. WE L 286 z 28.10.2005). Często w polu tym jest błędnie wpisywany kod powstały z kombinacji kodu PCN lub kod nieistniejący w Nomenklaturze Scalonej.

Opis towaru w tym polu powinien zawierać zwyczajową nazwę towaru, którego kod CN wpisany jest w polu nr 14.

Popełniane są błędy typu: warunki dostawy kod FOB (franco statek), a rodzaj transportu 2 (transport kolejowy). Należy zwrócić uwagę na to, czy warunki dostawy nie wykluczają rodzaju transportu.

Zgodnie z częścią I ust. 12 Instrukcji wypełniania formularza - Deklaracja INTRASTAT oraz dokonywania zgłoszeń INTRASTAT, w przypadku dokonywania zgłoszenia zerowego w deklaracji INTRASTAT, należy wypełnić tylko:

l pola identyfikacji podmiotu i ewentualnie jego przedstawiciela, tj. pola nr 1, 2, 3, 4 oraz nr 5 (w przypadku dokonywania zgłoszenia INTRASTAT przez przedstawiciela),

l pola nr 6 i 8 oraz w przypadku osób, których wartość przywozów lub wywozów przekroczyła próg szczegółowy - pole nr 8. We wszystkich tych polach należy wpisać cyfrę „0” (zero),

l pole nr 21.

źródło: www.mf.gov.pl

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

oprac. Ewa Michalak

ekspert w zakresie VAT i akcyzy