REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedsiębiorca nie może wprowadzać w błąd konsumenta

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Stefanicki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Reklamowanie samochodu jako tańszego w porównaniu z ofertą konkurenta - zgodnie z nowymi przepisami - staje się praktyką nieuczciwą, jeżeli pominięto w anonsie informację, że z niższą ceną pojazdu związany jest niższy standard wyposażenia.

21 grudnia 2007 r. weszła w życie ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (dalej ustawa). Implementuje ona Dyrektywę 2005/29 w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym.

REKLAMA

Praktyki rynkowe

REKLAMA

Zgodnie z brzmieniem art. 2 pkt 4 ustawy przez praktyki rynkowe rozumie się działania lub zaniechania przedsiębiorcy, sposób postępowania, oświadczenie lub informację handlową, w szczególności reklamę i marketing, bezpośrednio związane z promocją lub nabyciem produktu przez konsumenta. W szeroko rozumianej komunikacji handlowej szczególne miejsce zajmuje fundamentalny dla stymulacji zbytu instrument - reklama. W prawie europejskim jest ona uważana za podstawowe świadczenie informacyjne mające ułatwić dokonywanie przez kupującego racjonalnych wyborów rynkowych.

Przedmiot Dyrektywy 2005/29 jest wprawdzie osadzony w dotychczasowym dorobku wspólnotowym, w tym zwłaszcza w zakresie objętym Dyrektywą 84/450/EWG o reklamie wprowadzającej w błąd, ale wyróżnia go dalej posunięta konkretyzacja i dookreślenie stypizowanych nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorców wobec konsumenta. Następuje to w drodze precyzyjnego dookreślenia praktyk wprowadzających w błąd polegających na działaniu bądź zaniechaniu. Na szczególną uwagę zasługuje zaliczenie do praktyk wprowadzających w błąd takich komunikatów, które oparte zostały na informacjach prawdziwych, ale w taki sposób dobranych, że budują mylne wyobrażenia o produkcie. Granice ochrony słabszej strony na podstawie omawianej ustawy określa przesłanka istotnego wpływu nieuczciwych praktyk handlowych na zachowania rynkowe konsumentów.

Definicja konsumenta

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dyrektywa operuje wąską definicją podmiotu chronionego. Zgodnie z brzmieniem art. 2a dyrektywy konsument oznacza każdą osobę fizyczną, która w ramach praktyk handlowych objętych niniejszą dyrektywą działa w celu niezwiązanym z jej działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub wolnym zawodem. Natomiast art. 2 pkt 2 ustawy odsyła do rozumienia tego pojęcia w przepisach kodeksu cywilnego, co faktycznie oznacza odesłanie do art. 221 k.c., który sformułowany został wadliwie, ponieważ nie określa się w nim drugiej strony czynności prawnej (może nią być tylko profesjonalista), a ponadto operuje szerszą, w porównaniu z cytowanym przepisem dyrektywy, definicją. Wąskim podmiotowym i przedmiotowym ujęciem konsumenta operuje także orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości oraz dokumenty Komisji Europejskiej zawierające propozycje przyszłych rozwiązań prawa konsumenckiego. Ustawa wprowadza definicję przeciętnego konsumenta, zgodną zresztą z przesłaniem preambuły do dyrektywy, chociaż ostatecznie normodawca europejski celowo z niej zrezygnował dla zachowania elastyczności konstrukcji. Na uwagę zasługuje wprowadzenie zróżnicowania modelu konsumenta. Oprócz wzorca przeciętnego konsumenta, tj. dostatecznie poinformowanego, uważnego i ostrożnego wprowadza się model szczególnej grupy konsumentów, która z określonych obiektywnych przyczyn nie spełnia powyższych wymogów modelowych (np. dzieci, osoby starsze, grupy o gorszym położeniu ekonomicznym).

Staranność zawodowa

Praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu. W ustawie niezbyt precyzyjnie odzwierciedlono pierwszą przesłankę art. 5 ust. 2 dyrektywy stanowiącego odpowiednik omawianego przepisu ustawy, która określa jako nieuczciwą praktykę handlową, jeżeli jest sprzeczna z wymogami staranności zawodowej. Przy wykładni art. 4 ust. 1 ustawy konieczne będzie nawiązanie do definicji staranności zawodowej zawartej w dyrektywie, a pominiętej w transponującym ją akcie.

Skarga konsumencka

Nowym rozwiązaniem w polskim prawie regulującym uczciwość konkurencji jest nadanie legitymacji czynnej indywidualnym konsumentom. Mieszcząca się w granicach swobody uregulowania tej kwestii przez normodawcę krajowego indywidualna skarga konsumencka stwarza konsumentowi dodatkowy instrument ochrony. Może on w trybie prywatnoskargowym dochodzić następujących roszczeń przed sądem powszechnym: zaniechania nieuczciwej praktyki; usunięcia jej skutków; złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie; naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności żądania unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu, a także zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów. Nie obawiałbym się sygnalizowanego w literaturze przedmiotu skutku w postaci zalewu sądu drobnymi sprawami, ponieważ zakresem regulacji objęte zostały jedynie te nieuczciwe praktyki rynkowe przedsiębiorcy, które posiadają istotną zdolność potencjalnego lub rzeczywistego wpływu na zachowania ekonomiczne konsumentów. Przyjęte uregulowanie nie wyłącza ochrony interesów zbiorowych tej grupy uczestników rynku, ponieważ materia nowej ustawy wchodzi w zakres kompetencji Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Istotne z punktu widzenia zakładanych, wysokich standardów ochrony konsumenta jest przerzucenie ciężaru dowodu w odniesieniu do praktyk wprowadzających w błąd na przedsiębiorcę (roszczenia zasadniczo ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech).

Zakaz stosowania przynęt

REKLAMA

Kolejnym dodatkowym nowym instrumentem ochrony konsumenta jest - oprócz standardowej ochrony przez informację kompleksową i rzetelną - wprowadzenie skutecznego w każdych okolicznościach zakazu stosowania zidentyfikowanych, w założeniu ustawodawcy wspólnotowego najczęstszych i uciążliwych dla konsumenta, nieuczciwych praktyk rynkowych. Takim zakazem m.in. objęto przyciąganie konsumenta do propozycji rynkowej przedsiębiorcy w postaci reklamy przynęty, w sytuacji gdy oferent ma uzasadnione podstawy, że nie będzie w stanie zrealizować dostawy lub zamówić u innego przedsiębiorcy produktów po takiej cenie, przez taki okres i w takich ilościach, jakie wynikają z treści danego przekazu.

Z uwagi na fakt, że konsumenci nagminnie są przyciągani do ofert rynkowych odnoszących się do nadzwyczajnych właściwości towaru można wyrazić nadzieję, że zakaz z mocy prawa twierdzeń, że produkt jest w stanie leczyć choroby, zaburzenia lub wady rozwojowe, jeżeli jest to niezgodne z prawdą, będzie sprzyjać eliminacji takich praktyk. Z kolei do zakazanych w każdych okolicznościach praktyk agresywnych - choć z powodzeniem można było ją włączyć do działań wprowadzających w błąd - zaliczono wywoływanie wrażenia, że konsument już uzyskał, uzyska bezwarunkowo lub po wykonaniu określonej czynności nagrodę lub inną porównywalną korzyść, gdy w rzeczywistości nagroda lub inna porównywalna korzyść nie istnieje lub uzyskanie nagrody lub innej porównywalnej korzyści uzależnione jest od wpłacenia przez konsumenta określonej kwoty pieniędzy lub poniesienia innych kosztów.

PRZYKŁAD

REKLAMA PRZYNĘTA

Sprzedawca zapewnia o wystarczającej ilości sprzętu telewizyjnego nowej generacji w promocyjnej, niskiej cenie w tygodniu przedświątecznym, podczas gdy korzystna propozycja nabycia dotyczyła tylko części pierwszego dnia sprzedaży.

dr ROBERT STEFANICKI

Uniwersytet Wrocławski

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. nr 171, poz. 1206).

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
System kaucyjny od 1 października wchodzi w życie, co dla firm oznacza prawdziwą zmianę paradygmatu w obsłudze klientów

Większość Polaków uważa, że system kaucyjny to najlepszy sposób na odzyskiwanie opakowań po napojach – społeczna akceptacja jest ogromna, a oczekiwania klientów rosną. Dla sklepów i producentów to nie tylko obowiązek prawny, ale także nowe wyzwania logistyczne, technologiczne i edukacyjne. Firmy będą musiały nauczyć klientów prostych, ale ważnych zasad – jak prawidłowo zwracać butelki i puszki, by otrzymać kaucję, jak zorganizować punkt zwrotów i jak zintegrować systemy sprzedaży, aby proces był szybki i intuicyjny. To moment, w którym codzienne zakupy przestają być tylko rutyną – stają się gestem odpowiedzialności, a dla firm szansą na budowanie wizerunku nowoczesnego, ekologicznego biznesu, który rozumie potrzeby klientów i dba o środowisko.

Fundacja rodzinna bez napięć - co powinien zawierać dobry statut?

Pomimo że fundacja rodzinna jest w polskim prawie stosunkowo nowym rozwiązaniem, to zdążyła już wzbudzić zainteresowanie przedsiębiorców. Nic dziwnego – pozwala bowiem uporządkować proces sukcesji, ochronić majątek przed rozdrobnieniem i stworzyć ramy współpracy między pokoleniami, przekazując jednocześnie wartości i wizję fundatora jego sukcesorom.

Co trzecia polska firma MŚP boi się upadłości. Winne zatory płatnicze

Choć inflacja wyhamowała, a gospodarka wysyła sygnały poprawy, małe i średnie firmy wciąż zmagają się z poważnymi problemami. Z najnowszego raportu wynika, że niemal 30% z nich obawia się, iż w ciągu dwóch lat może zniknąć z rynku – głównie przez opóźnione płatności od kontrahentów.

System kaucyjny od 1 października zagrożeniem dla MŚP? Rzecznik apeluje do rządu o zmiany

Od 1 października w Polsce ma ruszyć system kaucyjny, jednak przedsiębiorcy alarmują o poważnych problemach organizacyjnych i finansowych. Rzecznik MŚP apeluje do rządu o zmiany, ostrzegając przed chaosem i nierównymi warunkami dla małych sklepów.

REKLAMA

W 2026 r. w radach nadzorczych i zarządach musi być 33-40% kobiet [Dyrektywa Women on Board]

W 2026 r. w radach nadzorczych i zarządach musi być odpowiednia reprezentacja płci. W związku z tym, że przeważają mężczyźni, nowe przepisy wprowadzają de facto obowiązek zapewnienia 33-40% kobiet ogólnej liczby osób zasiadających w radach nadzorczych i zarządach przedsiębiorstw. Czy Polskie firmy są na to gotowe? Jak wdrożyć dyrektywę Women on Boards?

Czy finansiści, księgowi i inni profesjonaliści powinni bać się wieku średniego?

Wiek średni nie musi oznaczać zawodowego spowolnienia. Czy finansiści, księgowi i inni profesjonaliści powinni bać się wieku średniego? Raport ACCA 2025 pokazuje, że doświadczenie, rozwinięta inteligencja emocjonalna i neuroplastyczność mózgu pozwalają po 40. wzmocnić swoją pozycję na rynku pracy.

Zmiany w amortyzacji aut od 2026 r. – jak nie stracić 20 tys. zł na samochodzie firmowym?

Od 1 stycznia 2026 r. nadchodzi rewolucja dla przedsiębiorców. Zmiany w przepisach sprawią, że auta spalinowe staną się znacznie droższe w rozliczeniu podatkowym. Nowe, niższe limity amortyzacji i leasingu mogą uszczuplić kieszeń firmy o nawet 20 tys. zł w ciągu kilku lat. Co zrobić jeszcze w 2025 r., żeby uniknąć dodatkowych kosztów i utrzymać maksymalne odliczenia? Poniżej znajdziesz praktyczny poradnik.

Obcokrajowcy wciąż chętnie zakładają w Polsce małe firmy. Głównie są to Ukraińcy i Białorusini [DANE Z CEIDG]

Obcokrajowcy wciąż chętnie zakładają w Polsce małe firmy. Głównie są to Ukraińcy i Białorusini [DANE Z CEIDG]. W pierwszej połowie br. 21,5 tys. wniosków dotyczących założenia jednoosobowej działalności gospodarczej wpłynęło do rejestru CEIDG od osób, które mają obywatelstwo innego państwa. To 14,4% wszystkich zgłoszeń w tym zakresie.

REKLAMA

Hossa na giełdzie w 2025 r. Dlaczego Polacy nie korzystają z tego okresu? Najwięcej zarabiają zagraniczni inwestorzy

Na warszawskiej giełdzie trwa hossa. Dlaczego Polacy nie korzystają z tego okresu? Najwięcej zarabiają u nas zagraniczni inwestorzy. Co musi się w Polsce zmienić, aby ludzie zaczęli inwestować na giełdzie?

Umowy PPA w 2025 r. – korzyści i ryzyka dla małych i średnich firm w Polsce

Płacisz coraz wyższe rachunki za prąd? Coraz więcej firm w Polsce decyduje się na umowy PPA, czyli długoterminowe kontrakty na energię z OZE, które mogą zagwarantować stałą cenę nawet na 20 lat. To szansa na przewidywalne koszty i lepszy wizerunek, ale też zobowiązanie wymagające spełnienia konkretnych warunków. Sprawdź, czy Twoja firma może na tym skorzystać.

REKLAMA