Faktoring jako forma finansowania działalności

Faktoring jest coraz częściej wykorzystywanym źródłem finansowania zewnętrznego. Jego istotą jest pośrednictwo w inkasie należności handlowych. Polega on na nabywaniu wierzytelności (dostawców) przysługujących przedsiębiorcom przez wyspecjalizowane jednostki gospodarcze, tj. banki, spółki faktoringowe. Jest więc jednym ze sposobów na poprawienie płynności bieżącej firmy oraz stanowi krótkoterminowe finansowanie jednostki.

Stronami umowy faktoringowej są faktorant (podmiot sprzedający wierzytelność) oraz faktor (podmiot nabywający wierzytelność). Odbiorca towarów lub usług (dłużnik faktoringowy) jest uczestnikiem transakcji, ale nie jest stroną umowy.

Przedmiotem faktoringu mogą być przede wszystkim należności handlowe, czyli te, które powstają w obrocie gospodarczym, pod warunkiem że umowa kupna-sprzedaży nie zakazuje zbywania tych należności.

Tabela 1. Korzyści i wady faktoringu

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Faktoring może być wykorzystywany do rozwiązywania problemów z przepływem gotówki i jest alternatywą dla kredytu obrotowego. Może on występować pod kilkoma postaciami.

W zależności od rodzaju spisanej umowy ryzyko związane z nieściągalnością należności ponosi faktorant, faktor lub obie strony jednocześnie. Rodzaj faktoringu określony jest w umowie zawartej między dostawcą (faktorantem) a faktorem - kupującym należność.

Schemat. Rodzaje faktoringu

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

* W literaturze przedmiotu można się spotkać z trzecią formą, określaną jako faktoring mieszany, który jest połączeniem faktoringu pełnego i niepełnego. Jednak wszystko zależy od warunków ustalonych w umowie.

Tabela 2. Charakterystyka różnych form faktoringu

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W związku z dynamicznie rozwijającą się współpracą międzynarodową coraz częściej występuje też faktoring eksportowy. Obecne formy realizacji tych usług zapewniają firmom pomoc w prowadzeniu bezpiecznej współpracy biznesowej z zagranicznymi partnerami.

Wpływ na strukturę bilansu jest widoczny w przypadku faktoringu pełnego, w którym ryzyko niespłacenia należności przejmuje na siebie faktor. Uzyskanie środków z tytułu umowy faktoringu pełnego redukuje poziom należności z tytułu dostaw i usług. Zwiększeniu natomiast ulega stan środków pieniężnych na skutek wpływu należności od faktora.

Przykład

Spółka ALF ma wierzytelność o wartości brutto 244 000 zł. Spółka ta zawarła z wyspecjalizowaną firmą umowę o usługę faktoringu, zgodnie z którą faktor przejmuje jej wierzytelność za sprzedane towary wraz z ryzykiem niewypłacalności dłużnika (faktoring pełny - sprzedaż wierzytelności). Spółka faktoringowa przekazuje jednostce ALF kwotę w wysokości wartości brutto wynikającej z faktury pomniejszonej o swoje wynagrodzenie w wysokości 12 200 zł. Faktor postawił do dyspozycji jednostki ALF kwotę 231 800 zł.