REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadzór nad komornikiem i jego odpowiedzialność

Jacek Janusz
Asesor Komorniczy, specjalista z zakresu postępowania egzekucyjnego
Nadzór judykacyjny dotyczy czynności komornika, natomiast administracyjny i samorządowy dotyczy samego komornika.
Nadzór judykacyjny dotyczy czynności komornika, natomiast administracyjny i samorządowy dotyczy samego komornika.

REKLAMA

REKLAMA

Organami egzekucyjnymi według polskiego prawa są sądy rejonowe oraz komornicy. Sądy nie tylko dokonują pewnych czynności w egzekucji ale również sprawują nadzór nad komornikami.

Nadzór nad komornikiem

Nadzór nad komornikiem stanowi instrument pozwalający uprawnionemu organowi oddziaływać prewencyjnie, korygująco i represyjnie na komornika.

REKLAMA

Przepisy odróżniają trzy rodzaje nadzoru:

  • nadzór judykacyjny (nadzór sądowy)
  • nadzór administracyjny
  • nadzór samorządowy

Nadzór judykacyjny dotyczy czynności komornika, natomiast administracyjny i samorządowy dotyczy samego komornika.

Zobacz: Nabycie nieruchomości zajętej przez komornika

Nadzór judykacyjny

Nadzór judykacyjny realizowany jest za pomocą skargi na czynności komornika  oraz za pomocą zarządzeń wydawanych komornikowi przez sąd z urzędu, które zmierzają do należytego wykonywania egzekucji (art. 759 § 2 kpc). Ponadto sąd ma prawo z urzędu usuwać spostrzeżone uchybienia. Prawidłowa realizacja uprawnienia sądu wynikającego z art. 759 § 2 kpc pozwala w wielu przypadkach uniknąć popełnienia przez komornika błędów podczas prowadzenia egzekucji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nadzór administracyjny

Nadzór administracyjny realizowany jest w drodze nadzoru prezesa sądu rejonowego, przy którym działa komornik (prezes nadzoruje m.in. szybkość, sprawność i rzetelność postępowania oraz kulturę pracy komornika) i nadzoru Ministra Sprawiedliwości. Nadzór ten nie może wkraczać w te działania komornika, które podlegają nadzorowi judykacyjnemu. W zakresie nadzoru prezes lub sędzia-wizytator (działający z upoważnienia Ministra) mają prawo wydawać komornikowi zarządzenia, których odmowa wykonania stanowi podstawę do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub odwołania komornika ze stanowiska.

Nadzór samorządowy

Nadzór samorządowy realizowany jest przez Krajową Radę Komorniczą (jedną z władz samorządu komorniczego) i w zasadzie zbliżony jest do nadzoru administracyjnego. Należy przy tym zwrócić uwagę, że w ramach tego nadzoru organy samorządu rozpatrują skargi na postępowanie komornika niedotyczące czynności egzekucyjnych i nie objęte nadzorem prezesa sądu. Chodzi głównie o skargi dotyczące naruszenia przez komornika powagi i godności urzędu.

Zobacz: Kupno nieruchomości na licytacji komorniczej a eksmisja dłużnika

Odpowiedzialność majątkowa komornika

REKLAMA

Komornik jest obowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez własne niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu czynności. Do odpowiedzialności komornika będą mieć zastosowanie ogólne przesłanki odpowiedzialności za czyn niezgodny z prawem przewidziane przez przepisy prawa cywilnego.

Komornik ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą we wszystkich aspektach swojej działalności (tj. wtedy, gdy podejmuje czynności egzekucyjne jak i wtedy, gdy podejmuje inne czynności przekazane mu na mocy ustawy). Komornik ponosi odpowiedzialność za szkody majątkowe i niemajątkowe.

Naprawienia szkody w drodze procesu cywilnego może domagać się każdy poszkodowany, (czyli nie tylko dłużnik lub wierzyciel). Pozwanym nie jest każdorazowo komornik w danym rewirze, ale osoba, która jako komornik dopuściła się zaniedbań uzasadniających jej odpowiedzialność.

Odpowiedzialność karna komornika

Komornik ponosi odpowiedzialność karną na podstawie dwóch grup przepisów.

REKLAMA

Pierwsza obejmuje przestępstwa z grupy tzw. powszechnych (tj. takich, które może popełnić każdy), np. kradzież (art. 278 kk.), przywłaszczenie (art. 284 kk.). Za popełnienie tych przestępstw (w trakcie czynności jak i poza nimi) komornik odpowiada jak każdy. Należy przy tym pamiętać, że nie każde zachowanie komornika wypełniające znamiona czynu zabronionego jest przestępstwem (np. odbierając dłużnikowi pojazd w trakcie czynności komornik nie popełnia przestępstwa kradzieży).

Druga grupa przestępstw obejmuje przestępstwa, które stworzono specjalnie dla umożliwienia pociągania funkcjonariuszy publicznych (m.in. komornika) do odpowiedzialności karnej za niektóre rodzaje zachowań szczególnie nagannych i społecznie szkodliwych.

Do grupy tych przestępstw zalicza się zwłaszcza: sprzedajność (art. 228 kk.), tj. tzw. „łapówkarstwo”, nadużycie pełnionej funkcji (art. 231 kk.), ujawnienie tajemnicy służbowej (art. 266 kk.) i fałszerstwo intelektualne dokumentu (art. 271 kk.). Prawomocne skazanie komornika za przestępstwo umyślne jest podstawą do jego odwołania z zajmowanego stanowiska.

Odpowiedzialność dyscyplinarna komornika

W celu kontroli prawidłowości wykonywania zawodu przez komornika jest on poddany m.in. odpowiedzialności dyscyplinarnej. Orzekanie o odpowiedzialności dyscyplinarnej jest jedną z funkcji samorządu zawodowego komorników i należy do komisji dyscyplinarnej.

Komornik podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej m.in. za:

  • naruszenie powagi i godności urzędu;
  • rażącą obrazę przepisów prawa;
  • podejmowanie czynności z rażącą zwłoką;
  • naruszenie przepisów o właściwości miejscowej komornika.

Wniosek o ukaranie mogą złożyć:

  • Minister Sprawiedliwości,
  • prezesi sądów,
  • sędziowie-wizytatorzy,
  • komornicy-wizytatorzy,
  • organy samorządu komorniczego.

Karami dyscyplinarnymi są:

  • upomnienie
  • nagana
  • kara pieniężna do dwudziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obecnie to 45.507,40 zł)
  • wydalenie ze służby komorniczej

W przypadku ukarania komornika karą wydalenia ze służby komorniczej Minister Sprawiedliwości odwołuje komornika z zajmowanego stanowiska. Wydalenie ze służby komorniczej oznacza zakaz powoływania w przyszłości na stanowisko komornika.

Skarga na przewlekłość postępowania

Od 2004r. w polskim porządku prawnym istnieje środek prawny za pomocą, którego szeroko rozumiana strona postępowania egzekucyjnego mogą dochodzić swoich praw w przypadku, gdy dojdzie do przewlekłości postępowania egzekucyjnego.

Środkiem takim jest skarga o stwierdzenie przewlekłości postępowania. Stosuje się ją, gdy na skutek działania lub bezczynności komornika doszło do naruszenia prawa strony do przeprowadzenia i zakończenia bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy egzekucyjnej.

Stan nieuzasadnionej zwłoki nastąpi, gdy postępowanie trwa dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej (np. na skutek długotrwałych zaniechań komornika lub podejmowanych przez niego pozornych czynności). Skargę na przewlekłość można złożyć tylko, gdy postępowanie egzekucyjne znajduje się w toku, tj. nie zostało prawomocnie zakończone.

Skargę generalnie mogą wnieść dłużnik i wierzyciel, a także każda osoba zainteresowana wynikiem egzekucji.

Skarga wnoszona do sądu okręgowego (w okręgu, którego prowadzona jest egzekucja) powinna spełniać wymogi pisma procesowego i zawierać następujące elementy:

  • Żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie;
  • Przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie;
  • Żądanie wydania komornikowi zalecenia podjęcia w wymienionym terminie odpowiednich czynności;
  • Żądanie zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej (maksymalnie 10 tys. zł) od komornika.

Zobacz: Spółki

Wierzyciel Jan K. w dniu 10.01.2006r. złożył do komornika sądowego Grzegorza G. wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi Piotrowi L. Wniosek o wszczęcie egzekucji był sporządzony poprawnie, wierzyciel Jan K. dołączył do niego oryginalny tytuł wykonawczy. We wniosku Jan K. wniósł o zajęcie wynagrodzenia, rachunku bankowego i ruchomości w miejscu zamieszkania dłużnika. Komornik Grzegorz G. wszczął egzekucję 15.05.2006r. i dopiero 18.08.2006r. dokonał zajęcia wynagrodzenia i rachunku bankowego dłużnika Piotra L. Egzekucja z wynagrodzenia i rachunku bankowego okazał się bezskuteczna. Wierzyciel czterokrotnie (w dniach 20.08., 11.10., 30.11. i 14.12.2006r.) zwracał się do komornika Grzegorza G. o podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika Piotra L. i zajęcie znajdujących się tam ruchomości. Pomimo wniosków wierzyciela komornika nadal nie dokonywał czynności w terenie. W związku z tym 30.12.2006r. wierzyciel złożył skargę na bezczynność komornika do sądu rejonowego. W dniu 07.01.2007r. sąd rejonowy nakazał komornikowi podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika. Pomimo to komornik nadal nie podejmował czynności. Wierzyciel Jan K. w dniu 14.03.2007r. ponownie złożył skargę na bezczynność komornika do sądu rejonowego, który w dniu 21.03.2007r. ponownie nakazał komornikowi podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika. Mimo to komornik nadal nie podejmował czynności. W związku z tą sytuacją w dniu 26.05.2007r. wierzyciel Jan K złożył skargę na przewlekłość postępowania egzekucyjnego. Sąd w dniu 02.07.2007r. uznał skargę wierzyciela Jana K. i zasądził na jego rzecz od komornika Grzegorza G. kwotę 10 tys. zł. Ponadto sąd nakazał komornikowi Grzegorzowi G. podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika w terminie do 01.08.2007r. Komornik Grzegorz G. w dniu 20.07.2007r. dokonał czynności w miejscu zamieszkania dłużnika Piotra O. w wyniku, których ustalił, że dłużnik do 30.04.2007r. sprzedał wszystkie ruchomości znajdujące się w mieszkaniu. Egzekucja wobec dłużnika Piotra O. okazała się całkowicie bezskuteczna. W związku z tym, iż na skutek długotrwałego zaniechania podejmowania czynności przez komornika Grzegorza G. wierzyciel Jan K. poniósł szkodę może teraz wystąpić przeciwko komornikowi z powództwem cywilnym o jej naprawienie. Ponadto wierzyciel Jan K. może zwrócić się do samorządu komorniczego o dyscyplinarne ukaranie komornika Grzegorza G. za podejmowanie czynności z rażąca zwłoką.

1. W trybie art. 759 § 2 kpc sąd nie może wydawać komornikowi poleceń sprzecznych z wnioskiem strony. Polecenia takie także nie zastępują wniosków stron
2. Komornik ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za działania lub zaniechania niezgodne z prawem podejmowane także przez zatrudnionego przez niego asesora komorniczego, aplikanta i pracownika kancelarii. Skarb Państwa jest odpowiedzialny za szkodę solidarnie z komornikiem
3. Skargę na przewlekłość można także złożyć, gdy postępowanie egzekucyjne jest zawieszone.
4. Kwota zasądzona od komornika w wyniku wniesienia skargi na przewlekłość nie jest odszkodowaniem! Skarżący może w odrębnym postępowaniu dochodzić od komornika naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzenia przewlekłości postępowania egzekucyjnego.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

Wygrywamy dzięki pracownikom [WYWIAD]

Rozmowa z Beatą Rosłan, dyrektorką HR w Jacobs Douwe Egberts, o tym, jak skuteczna polityka personalna wspiera budowanie pozycji lidera w branży.

Zespół marketingu w organizacji czy outsourcing usług – które rozwiązanie jest lepsze?

Lepiej inwestować w wewnętrzny zespół marketingowy czy może bardziej opłacalnym rozwiązaniem jest outsourcing usług marketingowych? Marketing odgrywa kluczową rolę w sukcesie każdej organizacji. W dobie cyfryzacji i rosnącej konkurencji firmy muszą stale dbać o swoją obecność na rynku, budować markę oraz skutecznie docierać do klientów.

REKLAMA

Rekompensata dla rolnika za brak zapłaty za sprzedane produkty rolne. Wnioski tylko do 31 marca 2025 r.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypomina, że od 1 lutego do 31 marca 2025 r. producent rolny lub grupa może złożyć do oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) wniosek o przyznanie rekompensaty z tytułu nieotrzymania zapłaty za sprzedane produkty rolne od podmiotu prowadzącego skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych, który stał się niewypłacalny w 2023 lub 2024 r. - w rozumieniu ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa (FOR).

Zintegrowane raportowanie ESG zaczyna już być standardem. Czy w Polsce też?

96% czołowych firm na świecie raportuje zrównoważony rozwój, a 82% włącza dane ESG do raportów rocznych. W Polsce 89% dużych firm publikuje takie raporty, ale tylko 22% działa zgodnie ze standardami ESRS, co stanowi wyzwanie dla konkurencyjności na rynku UE.

REKLAMA