REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadzór nad komornikiem i jego odpowiedzialność

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jacek Janusz
Asesor Komorniczy, specjalista z zakresu postępowania egzekucyjnego
Nadzór judykacyjny dotyczy czynności komornika, natomiast administracyjny i samorządowy dotyczy samego komornika.
Nadzór judykacyjny dotyczy czynności komornika, natomiast administracyjny i samorządowy dotyczy samego komornika.

REKLAMA

REKLAMA

Organami egzekucyjnymi według polskiego prawa są sądy rejonowe oraz komornicy. Sądy nie tylko dokonują pewnych czynności w egzekucji ale również sprawują nadzór nad komornikami.

Nadzór nad komornikiem

Nadzór nad komornikiem stanowi instrument pozwalający uprawnionemu organowi oddziaływać prewencyjnie, korygująco i represyjnie na komornika.

REKLAMA

Przepisy odróżniają trzy rodzaje nadzoru:

  • nadzór judykacyjny (nadzór sądowy)
  • nadzór administracyjny
  • nadzór samorządowy

Nadzór judykacyjny dotyczy czynności komornika, natomiast administracyjny i samorządowy dotyczy samego komornika.

Zobacz: Nabycie nieruchomości zajętej przez komornika

Nadzór judykacyjny

Nadzór judykacyjny realizowany jest za pomocą skargi na czynności komornika  oraz za pomocą zarządzeń wydawanych komornikowi przez sąd z urzędu, które zmierzają do należytego wykonywania egzekucji (art. 759 § 2 kpc). Ponadto sąd ma prawo z urzędu usuwać spostrzeżone uchybienia. Prawidłowa realizacja uprawnienia sądu wynikającego z art. 759 § 2 kpc pozwala w wielu przypadkach uniknąć popełnienia przez komornika błędów podczas prowadzenia egzekucji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nadzór administracyjny

Nadzór administracyjny realizowany jest w drodze nadzoru prezesa sądu rejonowego, przy którym działa komornik (prezes nadzoruje m.in. szybkość, sprawność i rzetelność postępowania oraz kulturę pracy komornika) i nadzoru Ministra Sprawiedliwości. Nadzór ten nie może wkraczać w te działania komornika, które podlegają nadzorowi judykacyjnemu. W zakresie nadzoru prezes lub sędzia-wizytator (działający z upoważnienia Ministra) mają prawo wydawać komornikowi zarządzenia, których odmowa wykonania stanowi podstawę do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub odwołania komornika ze stanowiska.

Nadzór samorządowy

Nadzór samorządowy realizowany jest przez Krajową Radę Komorniczą (jedną z władz samorządu komorniczego) i w zasadzie zbliżony jest do nadzoru administracyjnego. Należy przy tym zwrócić uwagę, że w ramach tego nadzoru organy samorządu rozpatrują skargi na postępowanie komornika niedotyczące czynności egzekucyjnych i nie objęte nadzorem prezesa sądu. Chodzi głównie o skargi dotyczące naruszenia przez komornika powagi i godności urzędu.

Zobacz: Kupno nieruchomości na licytacji komorniczej a eksmisja dłużnika

Odpowiedzialność majątkowa komornika

REKLAMA

Komornik jest obowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez własne niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu czynności. Do odpowiedzialności komornika będą mieć zastosowanie ogólne przesłanki odpowiedzialności za czyn niezgodny z prawem przewidziane przez przepisy prawa cywilnego.

Komornik ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą we wszystkich aspektach swojej działalności (tj. wtedy, gdy podejmuje czynności egzekucyjne jak i wtedy, gdy podejmuje inne czynności przekazane mu na mocy ustawy). Komornik ponosi odpowiedzialność za szkody majątkowe i niemajątkowe.

Naprawienia szkody w drodze procesu cywilnego może domagać się każdy poszkodowany, (czyli nie tylko dłużnik lub wierzyciel). Pozwanym nie jest każdorazowo komornik w danym rewirze, ale osoba, która jako komornik dopuściła się zaniedbań uzasadniających jej odpowiedzialność.

Odpowiedzialność karna komornika

Komornik ponosi odpowiedzialność karną na podstawie dwóch grup przepisów.

REKLAMA

Pierwsza obejmuje przestępstwa z grupy tzw. powszechnych (tj. takich, które może popełnić każdy), np. kradzież (art. 278 kk.), przywłaszczenie (art. 284 kk.). Za popełnienie tych przestępstw (w trakcie czynności jak i poza nimi) komornik odpowiada jak każdy. Należy przy tym pamiętać, że nie każde zachowanie komornika wypełniające znamiona czynu zabronionego jest przestępstwem (np. odbierając dłużnikowi pojazd w trakcie czynności komornik nie popełnia przestępstwa kradzieży).

Druga grupa przestępstw obejmuje przestępstwa, które stworzono specjalnie dla umożliwienia pociągania funkcjonariuszy publicznych (m.in. komornika) do odpowiedzialności karnej za niektóre rodzaje zachowań szczególnie nagannych i społecznie szkodliwych.

Do grupy tych przestępstw zalicza się zwłaszcza: sprzedajność (art. 228 kk.), tj. tzw. „łapówkarstwo”, nadużycie pełnionej funkcji (art. 231 kk.), ujawnienie tajemnicy służbowej (art. 266 kk.) i fałszerstwo intelektualne dokumentu (art. 271 kk.). Prawomocne skazanie komornika za przestępstwo umyślne jest podstawą do jego odwołania z zajmowanego stanowiska.

Odpowiedzialność dyscyplinarna komornika

W celu kontroli prawidłowości wykonywania zawodu przez komornika jest on poddany m.in. odpowiedzialności dyscyplinarnej. Orzekanie o odpowiedzialności dyscyplinarnej jest jedną z funkcji samorządu zawodowego komorników i należy do komisji dyscyplinarnej.

Komornik podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej m.in. za:

  • naruszenie powagi i godności urzędu;
  • rażącą obrazę przepisów prawa;
  • podejmowanie czynności z rażącą zwłoką;
  • naruszenie przepisów o właściwości miejscowej komornika.

Wniosek o ukaranie mogą złożyć:

  • Minister Sprawiedliwości,
  • prezesi sądów,
  • sędziowie-wizytatorzy,
  • komornicy-wizytatorzy,
  • organy samorządu komorniczego.

Karami dyscyplinarnymi są:

  • upomnienie
  • nagana
  • kara pieniężna do dwudziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obecnie to 45.507,40 zł)
  • wydalenie ze służby komorniczej

W przypadku ukarania komornika karą wydalenia ze służby komorniczej Minister Sprawiedliwości odwołuje komornika z zajmowanego stanowiska. Wydalenie ze służby komorniczej oznacza zakaz powoływania w przyszłości na stanowisko komornika.

Skarga na przewlekłość postępowania

Od 2004r. w polskim porządku prawnym istnieje środek prawny za pomocą, którego szeroko rozumiana strona postępowania egzekucyjnego mogą dochodzić swoich praw w przypadku, gdy dojdzie do przewlekłości postępowania egzekucyjnego.

Środkiem takim jest skarga o stwierdzenie przewlekłości postępowania. Stosuje się ją, gdy na skutek działania lub bezczynności komornika doszło do naruszenia prawa strony do przeprowadzenia i zakończenia bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy egzekucyjnej.

Stan nieuzasadnionej zwłoki nastąpi, gdy postępowanie trwa dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej (np. na skutek długotrwałych zaniechań komornika lub podejmowanych przez niego pozornych czynności). Skargę na przewlekłość można złożyć tylko, gdy postępowanie egzekucyjne znajduje się w toku, tj. nie zostało prawomocnie zakończone.

Skargę generalnie mogą wnieść dłużnik i wierzyciel, a także każda osoba zainteresowana wynikiem egzekucji.

Skarga wnoszona do sądu okręgowego (w okręgu, którego prowadzona jest egzekucja) powinna spełniać wymogi pisma procesowego i zawierać następujące elementy:

  • Żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie;
  • Przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie;
  • Żądanie wydania komornikowi zalecenia podjęcia w wymienionym terminie odpowiednich czynności;
  • Żądanie zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej (maksymalnie 10 tys. zł) od komornika.

Zobacz: Spółki

Wierzyciel Jan K. w dniu 10.01.2006r. złożył do komornika sądowego Grzegorza G. wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi Piotrowi L. Wniosek o wszczęcie egzekucji był sporządzony poprawnie, wierzyciel Jan K. dołączył do niego oryginalny tytuł wykonawczy. We wniosku Jan K. wniósł o zajęcie wynagrodzenia, rachunku bankowego i ruchomości w miejscu zamieszkania dłużnika. Komornik Grzegorz G. wszczął egzekucję 15.05.2006r. i dopiero 18.08.2006r. dokonał zajęcia wynagrodzenia i rachunku bankowego dłużnika Piotra L. Egzekucja z wynagrodzenia i rachunku bankowego okazał się bezskuteczna. Wierzyciel czterokrotnie (w dniach 20.08., 11.10., 30.11. i 14.12.2006r.) zwracał się do komornika Grzegorza G. o podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika Piotra L. i zajęcie znajdujących się tam ruchomości. Pomimo wniosków wierzyciela komornika nadal nie dokonywał czynności w terenie. W związku z tym 30.12.2006r. wierzyciel złożył skargę na bezczynność komornika do sądu rejonowego. W dniu 07.01.2007r. sąd rejonowy nakazał komornikowi podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika. Pomimo to komornik nadal nie podejmował czynności. Wierzyciel Jan K. w dniu 14.03.2007r. ponownie złożył skargę na bezczynność komornika do sądu rejonowego, który w dniu 21.03.2007r. ponownie nakazał komornikowi podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika. Mimo to komornik nadal nie podejmował czynności. W związku z tą sytuacją w dniu 26.05.2007r. wierzyciel Jan K złożył skargę na przewlekłość postępowania egzekucyjnego. Sąd w dniu 02.07.2007r. uznał skargę wierzyciela Jana K. i zasądził na jego rzecz od komornika Grzegorza G. kwotę 10 tys. zł. Ponadto sąd nakazał komornikowi Grzegorzowi G. podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika w terminie do 01.08.2007r. Komornik Grzegorz G. w dniu 20.07.2007r. dokonał czynności w miejscu zamieszkania dłużnika Piotra O. w wyniku, których ustalił, że dłużnik do 30.04.2007r. sprzedał wszystkie ruchomości znajdujące się w mieszkaniu. Egzekucja wobec dłużnika Piotra O. okazała się całkowicie bezskuteczna. W związku z tym, iż na skutek długotrwałego zaniechania podejmowania czynności przez komornika Grzegorza G. wierzyciel Jan K. poniósł szkodę może teraz wystąpić przeciwko komornikowi z powództwem cywilnym o jej naprawienie. Ponadto wierzyciel Jan K. może zwrócić się do samorządu komorniczego o dyscyplinarne ukaranie komornika Grzegorza G. za podejmowanie czynności z rażąca zwłoką.

1. W trybie art. 759 § 2 kpc sąd nie może wydawać komornikowi poleceń sprzecznych z wnioskiem strony. Polecenia takie także nie zastępują wniosków stron
2. Komornik ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za działania lub zaniechania niezgodne z prawem podejmowane także przez zatrudnionego przez niego asesora komorniczego, aplikanta i pracownika kancelarii. Skarb Państwa jest odpowiedzialny za szkodę solidarnie z komornikiem
3. Skargę na przewlekłość można także złożyć, gdy postępowanie egzekucyjne jest zawieszone.
4. Kwota zasądzona od komornika w wyniku wniesienia skargi na przewlekłość nie jest odszkodowaniem! Skarżący może w odrębnym postępowaniu dochodzić od komornika naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzenia przewlekłości postępowania egzekucyjnego.

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rewolucyjne zmiany w prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR), co oznacza, że już od 1 stycznia 2026 r. zmieni się sposób ich prowadzenia.

Kryzys się skończył, inflacja wyhamowała, a mimo to kradzieży sklepowych jest coraz więcej

Kradzieże w sklepach wciąż są dla branży handlowej wielkim problemem. Choć kryzys się skończył, inflacja wygasa, złodzieje nie rezygnują. Kradną nie tylko kosmetyki czy alkohole - na handel, ale nadal na dużą skalę przedmiotem kradzieży są artykuły spożywcze.

Branża budowlana: mimo działań prewencyjnych liczba wypadków przy pracy nie chce spadać

Brokerzy ubezpieczeniowi alarmują> Firmy budowlane nieraz bagatelizują skalę oraz prawdopodobieństwo wypadków i zawierają ubezpieczenia OC działalności z niskimi sumami gwarancyjnymi i limitami. Tymczasem rośnie liczba wypadków ze skutkiem śmiertelnym.

Rząd opóźnia obowiązek raportowania ESG. Raportowanie dopiero od 2028 i 2029 r. [projekt ustawy przyjęty przez Radę Ministrów]

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy odraczający o dwa lata obowiązek raportowania ESG dla firm. Nowe przepisy mają ograniczyć biurokratyczne obciążenia i dać przedsiębiorcom więcej czasu na dostosowanie się do unijnych regulacji.

REKLAMA

Jak założyć klub fitness lub siłownię? [Poradnik eksperta]

Obecnie w Polsce działa ponad trzy tysiące siłowni i klubów fitness, z czego przeważająca większość funkcjonuje w ramach większych sieci. Dbanie o zdrowie i kondycję fizyczną stało się globalnym i nieprzemijającym trendem, co można zawdzięczać m.in. influencerom z branży fitness (trenerom i instruktorom).

Dlaczego Polacy nie ufają zagranicznym sklepom online? [Raport]

Zagraniczne firmy napotykają na poważną barierę na polskim rynku e-commerce – brak zaufania. Aż 2/3 Polaków unika zakupów w zagranicznych e-sklepach z obawy o zwroty, reklamacje i autentyczność produktów. Kluczową rolę w decyzjach zakupowych odgrywają opinie innych klientów. Pokonanie tej nieufności to klucz do sukcesu w polskim e-handlu.

Rząd podwyższy w 2026 r. płacę minimalną tylko o wskaźnik inflacji - przedsiębiorcy chwalą takie rozwiązanie, dlaczego

Płaca minimalna w 2026 roku wzrośnie o 140 złotych brutto do kwoty 4806 złotych. To mniejszy wzrost niż w minionych latach, ale przedsiębiorcy przyznają, że jest to kompromis pomiędzy możliwościami przedsiębiorców, a oczekiwaniami pracowników.

Szczęście i spełnienie może iść w parze

Rozmowa z dr Mary E. Anderson, autorką książki „Radość osiągania” – o tym, jak być szczęśliwym wysoko efektywnym człowiekiem.

REKLAMA

Ludzie wciąż listy piszą, ale polecone wysyłają głównie urzędy. Rynek pocztowy w Polsce ma się dobrze

Jednak główną siłą napędową pozostają wciąż usługi kurierskie, które odpowiadają za 73,3 proc. wartości rynku i 56,5 proc. jego wolumenu. Mimo dominacji tego segmentu, istotną rolę wciąż odgrywają przesyłki listowe.

Miód podrożeje, bo prawo wymaga zmiany etykiet na słoikach a to kosztuje

Równo za rok na sklepowych półkach pojawią się nowe etykiety miodu, wynikające z przyjętej unijnej dyrektywy. Wprowadzają one niepozorną, ale mogącą narobić sporo zamieszania zmianę. Jednocześnie nielegalny handel miodem rozwija się niemal bez nadzoru.

REKLAMA