REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadzór nad komornikiem i jego odpowiedzialność

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jacek Janusz
Asesor Komorniczy, specjalista z zakresu postępowania egzekucyjnego
Nadzór judykacyjny dotyczy czynności komornika, natomiast administracyjny i samorządowy dotyczy samego komornika.
Nadzór judykacyjny dotyczy czynności komornika, natomiast administracyjny i samorządowy dotyczy samego komornika.

REKLAMA

REKLAMA

Organami egzekucyjnymi według polskiego prawa są sądy rejonowe oraz komornicy. Sądy nie tylko dokonują pewnych czynności w egzekucji ale również sprawują nadzór nad komornikami.

Nadzór nad komornikiem

Nadzór nad komornikiem stanowi instrument pozwalający uprawnionemu organowi oddziaływać prewencyjnie, korygująco i represyjnie na komornika.

REKLAMA

Przepisy odróżniają trzy rodzaje nadzoru:

  • nadzór judykacyjny (nadzór sądowy)
  • nadzór administracyjny
  • nadzór samorządowy

Nadzór judykacyjny dotyczy czynności komornika, natomiast administracyjny i samorządowy dotyczy samego komornika.

Zobacz: Nabycie nieruchomości zajętej przez komornika

Nadzór judykacyjny

Nadzór judykacyjny realizowany jest za pomocą skargi na czynności komornika  oraz za pomocą zarządzeń wydawanych komornikowi przez sąd z urzędu, które zmierzają do należytego wykonywania egzekucji (art. 759 § 2 kpc). Ponadto sąd ma prawo z urzędu usuwać spostrzeżone uchybienia. Prawidłowa realizacja uprawnienia sądu wynikającego z art. 759 § 2 kpc pozwala w wielu przypadkach uniknąć popełnienia przez komornika błędów podczas prowadzenia egzekucji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nadzór administracyjny

Nadzór administracyjny realizowany jest w drodze nadzoru prezesa sądu rejonowego, przy którym działa komornik (prezes nadzoruje m.in. szybkość, sprawność i rzetelność postępowania oraz kulturę pracy komornika) i nadzoru Ministra Sprawiedliwości. Nadzór ten nie może wkraczać w te działania komornika, które podlegają nadzorowi judykacyjnemu. W zakresie nadzoru prezes lub sędzia-wizytator (działający z upoważnienia Ministra) mają prawo wydawać komornikowi zarządzenia, których odmowa wykonania stanowi podstawę do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub odwołania komornika ze stanowiska.

Nadzór samorządowy

Nadzór samorządowy realizowany jest przez Krajową Radę Komorniczą (jedną z władz samorządu komorniczego) i w zasadzie zbliżony jest do nadzoru administracyjnego. Należy przy tym zwrócić uwagę, że w ramach tego nadzoru organy samorządu rozpatrują skargi na postępowanie komornika niedotyczące czynności egzekucyjnych i nie objęte nadzorem prezesa sądu. Chodzi głównie o skargi dotyczące naruszenia przez komornika powagi i godności urzędu.

Zobacz: Kupno nieruchomości na licytacji komorniczej a eksmisja dłużnika

Odpowiedzialność majątkowa komornika

REKLAMA

Komornik jest obowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez własne niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu czynności. Do odpowiedzialności komornika będą mieć zastosowanie ogólne przesłanki odpowiedzialności za czyn niezgodny z prawem przewidziane przez przepisy prawa cywilnego.

Komornik ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą we wszystkich aspektach swojej działalności (tj. wtedy, gdy podejmuje czynności egzekucyjne jak i wtedy, gdy podejmuje inne czynności przekazane mu na mocy ustawy). Komornik ponosi odpowiedzialność za szkody majątkowe i niemajątkowe.

Naprawienia szkody w drodze procesu cywilnego może domagać się każdy poszkodowany, (czyli nie tylko dłużnik lub wierzyciel). Pozwanym nie jest każdorazowo komornik w danym rewirze, ale osoba, która jako komornik dopuściła się zaniedbań uzasadniających jej odpowiedzialność.

Odpowiedzialność karna komornika

Komornik ponosi odpowiedzialność karną na podstawie dwóch grup przepisów.

REKLAMA

Pierwsza obejmuje przestępstwa z grupy tzw. powszechnych (tj. takich, które może popełnić każdy), np. kradzież (art. 278 kk.), przywłaszczenie (art. 284 kk.). Za popełnienie tych przestępstw (w trakcie czynności jak i poza nimi) komornik odpowiada jak każdy. Należy przy tym pamiętać, że nie każde zachowanie komornika wypełniające znamiona czynu zabronionego jest przestępstwem (np. odbierając dłużnikowi pojazd w trakcie czynności komornik nie popełnia przestępstwa kradzieży).

Druga grupa przestępstw obejmuje przestępstwa, które stworzono specjalnie dla umożliwienia pociągania funkcjonariuszy publicznych (m.in. komornika) do odpowiedzialności karnej za niektóre rodzaje zachowań szczególnie nagannych i społecznie szkodliwych.

Do grupy tych przestępstw zalicza się zwłaszcza: sprzedajność (art. 228 kk.), tj. tzw. „łapówkarstwo”, nadużycie pełnionej funkcji (art. 231 kk.), ujawnienie tajemnicy służbowej (art. 266 kk.) i fałszerstwo intelektualne dokumentu (art. 271 kk.). Prawomocne skazanie komornika za przestępstwo umyślne jest podstawą do jego odwołania z zajmowanego stanowiska.

Odpowiedzialność dyscyplinarna komornika

W celu kontroli prawidłowości wykonywania zawodu przez komornika jest on poddany m.in. odpowiedzialności dyscyplinarnej. Orzekanie o odpowiedzialności dyscyplinarnej jest jedną z funkcji samorządu zawodowego komorników i należy do komisji dyscyplinarnej.

Komornik podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej m.in. za:

  • naruszenie powagi i godności urzędu;
  • rażącą obrazę przepisów prawa;
  • podejmowanie czynności z rażącą zwłoką;
  • naruszenie przepisów o właściwości miejscowej komornika.

Wniosek o ukaranie mogą złożyć:

  • Minister Sprawiedliwości,
  • prezesi sądów,
  • sędziowie-wizytatorzy,
  • komornicy-wizytatorzy,
  • organy samorządu komorniczego.

Karami dyscyplinarnymi są:

  • upomnienie
  • nagana
  • kara pieniężna do dwudziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obecnie to 45.507,40 zł)
  • wydalenie ze służby komorniczej

W przypadku ukarania komornika karą wydalenia ze służby komorniczej Minister Sprawiedliwości odwołuje komornika z zajmowanego stanowiska. Wydalenie ze służby komorniczej oznacza zakaz powoływania w przyszłości na stanowisko komornika.

Skarga na przewlekłość postępowania

Od 2004r. w polskim porządku prawnym istnieje środek prawny za pomocą, którego szeroko rozumiana strona postępowania egzekucyjnego mogą dochodzić swoich praw w przypadku, gdy dojdzie do przewlekłości postępowania egzekucyjnego.

Środkiem takim jest skarga o stwierdzenie przewlekłości postępowania. Stosuje się ją, gdy na skutek działania lub bezczynności komornika doszło do naruszenia prawa strony do przeprowadzenia i zakończenia bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy egzekucyjnej.

Stan nieuzasadnionej zwłoki nastąpi, gdy postępowanie trwa dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej (np. na skutek długotrwałych zaniechań komornika lub podejmowanych przez niego pozornych czynności). Skargę na przewlekłość można złożyć tylko, gdy postępowanie egzekucyjne znajduje się w toku, tj. nie zostało prawomocnie zakończone.

Skargę generalnie mogą wnieść dłużnik i wierzyciel, a także każda osoba zainteresowana wynikiem egzekucji.

Skarga wnoszona do sądu okręgowego (w okręgu, którego prowadzona jest egzekucja) powinna spełniać wymogi pisma procesowego i zawierać następujące elementy:

  • Żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie;
  • Przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie;
  • Żądanie wydania komornikowi zalecenia podjęcia w wymienionym terminie odpowiednich czynności;
  • Żądanie zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej (maksymalnie 10 tys. zł) od komornika.

Zobacz: Spółki

Wierzyciel Jan K. w dniu 10.01.2006r. złożył do komornika sądowego Grzegorza G. wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi Piotrowi L. Wniosek o wszczęcie egzekucji był sporządzony poprawnie, wierzyciel Jan K. dołączył do niego oryginalny tytuł wykonawczy. We wniosku Jan K. wniósł o zajęcie wynagrodzenia, rachunku bankowego i ruchomości w miejscu zamieszkania dłużnika. Komornik Grzegorz G. wszczął egzekucję 15.05.2006r. i dopiero 18.08.2006r. dokonał zajęcia wynagrodzenia i rachunku bankowego dłużnika Piotra L. Egzekucja z wynagrodzenia i rachunku bankowego okazał się bezskuteczna. Wierzyciel czterokrotnie (w dniach 20.08., 11.10., 30.11. i 14.12.2006r.) zwracał się do komornika Grzegorza G. o podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika Piotra L. i zajęcie znajdujących się tam ruchomości. Pomimo wniosków wierzyciela komornika nadal nie dokonywał czynności w terenie. W związku z tym 30.12.2006r. wierzyciel złożył skargę na bezczynność komornika do sądu rejonowego. W dniu 07.01.2007r. sąd rejonowy nakazał komornikowi podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika. Pomimo to komornik nadal nie podejmował czynności. Wierzyciel Jan K. w dniu 14.03.2007r. ponownie złożył skargę na bezczynność komornika do sądu rejonowego, który w dniu 21.03.2007r. ponownie nakazał komornikowi podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika. Mimo to komornik nadal nie podejmował czynności. W związku z tą sytuacją w dniu 26.05.2007r. wierzyciel Jan K złożył skargę na przewlekłość postępowania egzekucyjnego. Sąd w dniu 02.07.2007r. uznał skargę wierzyciela Jana K. i zasądził na jego rzecz od komornika Grzegorza G. kwotę 10 tys. zł. Ponadto sąd nakazał komornikowi Grzegorzowi G. podjęcie czynności w miejscu zamieszkania dłużnika w terminie do 01.08.2007r. Komornik Grzegorz G. w dniu 20.07.2007r. dokonał czynności w miejscu zamieszkania dłużnika Piotra O. w wyniku, których ustalił, że dłużnik do 30.04.2007r. sprzedał wszystkie ruchomości znajdujące się w mieszkaniu. Egzekucja wobec dłużnika Piotra O. okazała się całkowicie bezskuteczna. W związku z tym, iż na skutek długotrwałego zaniechania podejmowania czynności przez komornika Grzegorza G. wierzyciel Jan K. poniósł szkodę może teraz wystąpić przeciwko komornikowi z powództwem cywilnym o jej naprawienie. Ponadto wierzyciel Jan K. może zwrócić się do samorządu komorniczego o dyscyplinarne ukaranie komornika Grzegorza G. za podejmowanie czynności z rażąca zwłoką.

1. W trybie art. 759 § 2 kpc sąd nie może wydawać komornikowi poleceń sprzecznych z wnioskiem strony. Polecenia takie także nie zastępują wniosków stron
2. Komornik ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za działania lub zaniechania niezgodne z prawem podejmowane także przez zatrudnionego przez niego asesora komorniczego, aplikanta i pracownika kancelarii. Skarb Państwa jest odpowiedzialny za szkodę solidarnie z komornikiem
3. Skargę na przewlekłość można także złożyć, gdy postępowanie egzekucyjne jest zawieszone.
4. Kwota zasądzona od komornika w wyniku wniesienia skargi na przewlekłość nie jest odszkodowaniem! Skarżący może w odrębnym postępowaniu dochodzić od komornika naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzenia przewlekłości postępowania egzekucyjnego.

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

REKLAMA

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

REKLAMA

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

REKLAMA