Nowelizacja ustawy o VAT nie zlikwiduje niezgodności z dyrektywą

Nowelizacja ustawy o VAT (obecnie w Sejmie po poprawkach Senatu), która ma wejść w życie 1 grudnia, nie likwiduje wszystkich przepisów, które są niezgodne z prawem wspólnotowym i orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS). Chodzi przede wszystkim o przeniesienie z rozporządzenia do ustawy o VAT wymogu posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej w przypadku udzielenia rabatów kontrahentowi. Winni tej sytuacji są m.in. posłowie, którzy nie wzięli pod uwagę stanowiska Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej (UKIE).

Łukasz Postrzech, senior konsultant w Accreo Taxand, przyznaje, że analiza nowelizacji ustawy o VAT może budzić pewne zastrzeżenia z punktu widzenia zgodności zaproponowanych rozwiązań z przepisami Dyrektywy 112 oraz orzecznictwem ETS.

Jedną z przyczyn nowelizacji ustawy o VAT jest konieczność jej dostosowania do przepisów dyrektyw oraz orzecznictwa ETS, co w dużej mierze się udało. W nowelizacji pozostały jednak przepisy, które są niezgodne z dyrektywą, czego przykładem jest konieczność potwierdzenia odbioru faktury korygującej. Chodzi o sytuację, kiedy podatnik udziela rabatu swojemu kontrahentowi. Musi więc wystawić fakturę korygującą i przesłać ją kontrahentowi. Zgodnie z nowelizacją, aby podatnik mógł odliczyć VAT z takiej faktury, będzie musiał posiadać potwierdzenie odbioru faktury korygującej przez kontrahenta. Dotychczas wymóg taki był określony w rozporządzeniu, ale Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepisy dotyczące elementów konstrukcyjnych podatku (odliczenia VAT) muszą być umieszczone w ustawie.

Zdaniem Łukasza Postrzecha nie ulega wątpliwości, że przeniesienie dotychczas kwestionowanych przepisów z rozporządzenia do ustawy z minimalną ich modyfikacją, należy uznać za sprzeczne z podstawowymi zasadami VAT wyrażonymi w orzeczeniu ETS w sprawie C-317/94 Elida Gibbs.

- Regulacje nakazujące posiadanie odbioru korekty faktury mogą prowadzić do sytuacji, gdy podatnicy wobec niezawinionego przez nich braku potwierdzeń nie będą uprawnieni do obniżenia kwoty podatku należnego, czyli ustalenia podstawy opodatkowania na poziomie kwoty efektywnie otrzymanego wynagrodzenia - stwierdza Łukasz Postrzech.

Dodaje, że tego rodzaju niezgodność godzi w zasadę neutralności VAT, a nakładanie na podatników nadmiernych obciążeń formalnych związanych z obniżaniem obrotu jest sprzeczne z wielokrotnie potwierdzaną przez ETS zasadą współmierności.