Firma też może domagać się odszkodowania cywilnego od pracownika

• Bezprawnie zwolnieni podwładni, którzy domagają się odszkodowania cywilnego, nie będą mogli powoływać się na konkretny przepis k.p., lecz orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Czy utrudni im to ubieganie się o taką rekompensatę?

- Na pewno będzie trudniej starać się o odszkodowanie cywilne. Projektowany przepis jasno wskazywał, że w przypadku każdego bezprawnego zwolnienia pracownik może ubiegać się o odszkodowanie cywilne od pracodawcy. A orzeczenie pozostawia pole do interpretacji. Ktoś zawsze może powiedzieć, że TK orzekał w sprawie pracodawcy, który miał świadomość bezprawności działania, ale bardziej opłacało mu się złamać przepisy i zwolnić bezprawnie pracownika, niż kontynuować jego zatrudnienie. Mimo wszystko popieram jednak decyzję senatorów. Sądzę, że projektowane zmiany zbytnio rozszerzyłyby odpowiedzialność pracodawców. W kodeksie powinien raczej znaleźć się przepis, że odpowiedzialności cywilnej podlega np. pracodawca, który z rażącym niedbalstwem rozwiązuje wadliwie umowę o pracę. Tymczasem senacki projekt przewidywał, że nawet za pomyłkę w podaniu przyczyny zwolnienia lub w dostarczeniu informacji o takiej przyczynie, pracodawca ponosi odpowiedzialność cywilną. Tak więc bez względu na to, czy pracodawca dołożył starań w dotrzymaniu procedur rozwiązania stosunku pracy, czy też świadomie i rażąco je naruszył, ponosiłby taką samą odpowiedzialność.

• TK orzekał w sprawie dotyczącej zwolnienia bez wypowiedzenia. Czy bez przepisu w k.p. o odszkodowania cywilne będą mogły w ogóle ubiegać się osoby zwalniane wadliwie za wypowiedzeniem?

- Tak. Orzeczenie TK dotyczyło przecież sytuacji związanych z utratą zatrudnienia. W przypadku sprawy, którą zajął się Trybunał, pracownika zwolniono bezprawnie w trybie dyscyplinarnym, ale równie dobrze można było mu wadliwie wypowiedzieć umowę o pracę i pozbawić w ten sposób np. prawa do nagrody jubileuszowej. W praktyce TK orzekł, że świadome łamanie prawa w celu ograniczania uprawnień innej osoby jest niedopuszczalne.

• Czy nie sądzi pan, że sądy powszechne nie będą stosować się do wyroku TK, bo ma on wyłącznie charakter interpretacyjny?

- Ale one już się do niego stosują. Tyle, że bez szczegółowego unormowania zasad ubiegania się o odszkodowania cywilne w kodeksie pracy, sprawy te mogą trwać dłużej. Nie zdziwiłbym się też, gdyby w konkretnych sprawach, których okoliczności są przecież różne, sądy orzekały inaczej niż TK.