REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Tylko klauzule waloryzacyjne pomogą przedsiębiorcom

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Grączewska-Ivanova

REKLAMA

Zamawiający nie chcą wprowadzać do umów o roboty budowlane klauzul waloryzacyjnych, które chronią firmy przed skutkami wzrostu cen. Powołują się na sprzeczności w przepisach.


REKLAMA

Wynagrodzenie za roboty budowlane w zamówieniach publicznych ma zwykle charakter ryczałtowy. Specyfikacje, a później umowy, nie zawierają klauzul, które pozwalają na uwzględnienie wzrostu cen materiałów budowlanych - mówi Jerzy Binkiewicz, członek zarządu Mostostal Warszawa.


- Zwykle jest przewidziany w umowach ryczałt, który powoduje, że odpowiedzialność za wzrost czynników produkcji spoczywa na firmie wykonawczej - wskazuje Jolanta Frankowska, wiceprezes Regionalnej Izby Budownictwa w Łodzi.


Niejasne przepisy

REKLAMA


Urząd Zamówień Publicznych wskazuje w swej opinii, że zamawiający mogą przewidzieć w specyfikacji istotnych warunków zamówienia zastosowanie w umowie klauzul waloryzacyjnych. Do umów o zamówienia publiczne stosuje się także przepisy kodeksu cywilnego (art. 139 ust. 1 p.z.p.), co oznacza, że wartość świadczenia pieniężnego może zostać określona według innego niż pieniądz miernika wartości (art. 3581 par. 2 k.c.). Strony mogą zatem - zdaniem UZP - postanowić, licząc się ze wzrostem cen, że wartość świadczenia zostanie określona w relacji do innego niż pieniądz polski miernika wartości (a więc złota, waluty obcej, określonej grupy dóbr konsumpcyjnych, określonej grupy materiałów).

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Natomiast art. 85 ust. 1 ustawy o finansach publicznych przewiduje, że jednostki sektora finansów publicznych, z wyjątkiem Skarbu Państwa, nie mogą zaciągać zobowiązań finansowych, których wartość należna do zapłaty w dniu wymagalności, wyrażona w złotych, nie została ustalona w dniu transakcji.


O wyjaśnienie tej sprzeczności UZP zwrócił się w sierpniu do resortu finansów. Zapytał: czy w świetle ustawy dopuszczalne jest zamieszczanie klauzul waloryzacyjnych oraz przyznawanie wykonawcom wynagrodzenia kosztorysowego w umowach w sprawie udzielenia zamówienia publicznego. Dotąd resort finansów nie przedstawił swego stanowiska.


Waloryzacja umowna


Zdaniem Doroty Grześkowiak-Stojek, prawnika z Kancelarii Zamówień Publicznych, w zamówieniach publicznych, musi być określona wartość nominalna umowy, bo cena jest jednym z kryteriów oceny ofert, a ponadto wymaga tego ustawa o finansach publicznych.


- W przypadku umów w sprawie zamówień publicznych nie może zatem wchodzić w grę wynagrodzenie obliczane w momencie rozliczania w oparciu o typowe klauzule waloryzacyjne - wskazuje Grześkowiak.

REKLAMA


- Natomiast jeśli klauzule waloryzacyjne potraktujemy jako mechanizm pomocniczy funkcjonujący obok ceny nominalnej, to można je stosować w zakresie okoliczności przewidzianych w art. 144 p.z.p., który ustala szczególne zasady zmiany umowy w zamówieniach publicznych - dodaje.


- Artykuł 85 ust. 1 ustawy o finansach publicznych nie pozwala na zastosowanie klauzul waloryzacyjnych, gdyż zamawiający zmuszony byłby do podwyższenia lub zmniejszenia wynagrodzenia określonego w umowie. Nieznana byłaby wysokość takiej zmiany w chwili podpisywania umowy - wskazuje Grzegorz Herc z Kancelarii Grzegorz Herc.


- Rozwiązaniem byłyby postanowienia, które zawierają klauzule waloryzacyjne, ale jednocześnie określają granicę wypłat z tego tytułu, np. 100 tys. zł. Wówczas znana byłaby maksymalna wartość zobowiązania, a tym samym zachowane byłyby wymogi ustawowe - mówi Grzegorz Herc.


Celem postępowania o udzielenie zamówienia nie jest tylko uzyskanie najniższej ceny, ale prawidłowe i rzeczywiste wykonanie zamówienia.


- Praktyka potwierdza, że bez klauzul waloryzacyjnych udzielanie zamówień jest trudne, a czasami niemożliwe, gdyż firmy nie chcą brać na siebie całości ryzyka inwestycji - uważa Grzegorz Herc.


Zmiana umowy


W przypadku wzrostu cen materiałów budowlanych firmy zawsze mogą wykorzystać możliwość zmiany umowy przewidzianą w art. 144 p.z.p.


- Wynagrodzenie za roboty budowlane może być kosztorysowe lub ryczałtowe. Artykuł 632 k.c. wskazuje, że jeśli strony umówiły się na wynagrodzenie ryczałtowe, nie można żądać jego podwyższenia. Waloryzacja przy ryczałcie jest problematyczna, natomiast przy wynagrodzeniu kosztorysowym nie ma przeszkód do waloryzacji - wskazuje Marcin Płużański, ekspert z zakresu zamówień publicznych.


- Uważam, że drastyczny wzrost cen, którego nie można było przewidzieć, stanowi przesłankę umożliwiającą zmianę umowy w sprawie zamówienia - wskazuje Dorota Grześkowiak-Stojek.


Podobnie uważają inni prawnicy.


- Aneksowanie umowy na podstawie art. 144 p.z.p. jest możliwe przy spełnieniu określonych przesłanek. Wykonawca musi udowodnić, że bez aneksu groziłaby mu strata - wyjaśnia Marcin Płużański.


- Zamawiający też są w trudnej sytuacji i obawiają się aneksowania, bo ktoś może im zarzucić naruszenie dyscypliny finansów publicznych - dodaje.


Waloryzacja sądowa


W skrajnych sytuacjach firmy mogą wykorzystać przewidzianą w k.c. waloryzację sądową.


- Jeśli dochodzi do nadzwyczajnej zmiany okoliczności i nie jest możliwa waloryzacja umowna, wówczas wykonawcy mogą się opierać na przepisach o waloryzacji sądowej. Sąd bada istnienie okoliczności uzasadniających zastosowanie tego przepisu - wskazuje Dorota Grześkowiak-Stojek.


Zgodnie art. 3571 k.c., jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziło jednej z ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Przepis ten nie może stanowić podstawy do zdjęcia z wykonawcy ryzyka prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.


Jak chronić sie przed wzrostem cen

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Ewa GrĄczewska-Ivanova

ewa.graczewska-ivanova@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

REKLAMA

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

Samozatrudnieni i małe firmy w odwrocie? wzrasta liczba likwidowanych i zawieszanych działalności gospodarczych, co się dzieje

Według znawców tematu, czynniki decydujące ostatnio o likwidacji takich firm nie różnią się od tych sprzed roku. Znaczenie mają m.in. koszty prowadzenia biznesu, w tym składki zusowskie, a także oczekiwania finansowe pracowników.

Szybki wzrost e-commerce mocno zależny od rozwoju nowych technologii: co pozwoli na zwiększenie zainteresowania zakupami online ze strony klientów

E-commerce czyli zakupy internetowe przestają być jedynie wygodną alternatywą dla handlu tradycyjnego – stają się doświadczeniem, którego jakość wyznaczają nie tylko oferta i cena, lecz także szybkość, elastyczność i przewidywalność dostawy oraz prostota ewentualnego zwrotu.

Przedsiębiorczość w Polsce ma się dobrze, mikroprzedsiębiorstwa minimalizując ryzyko działalności gospodarczej coraz częściej zaczynają od franczyzy

Najliczniejszą grupę firm zarejestrowanych w Polsce stanowią mikroprzedsiębiorstwa, a wśród nich ponad 87 tys. to podmioty działające w modelu franczyzowym. Jak zwracają uwagę ekonomiści ze Szkoły Głównej Handlowej, Polska jest liderem franczyzy w Europie Środkowo-Wschodniej.

REKLAMA

Rewolucyjne zmiany w prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR), co oznacza, że już od 1 stycznia 2026 r. zmieni się sposób ich prowadzenia.

Apteki odzyskają prawo reklamowania swojej działalności. bo obecne zakazy są sprzeczne z prawem unijnym

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-200/24, w którym jednoznacznie uznał, że obowiązujący w Polsce całkowity zakaz reklamy aptek narusza prawo Unii Europejskiej. To ważny moment dla rynku aptecznego i swobody działalności gospodarczej w Polsce.

REKLAMA