Małżonkowie prowadzący firmę w formie spółki mogą zaoszczędzić na podatku. Aby to osiągnąć, nie powinni dzielić po równo osiągniętego zysku. Oprócz tego jedno z małżonków musi wybrać opodatkowanie według progresywnej skali PIT, a drugie według jednolitej 19-procentowej stawki.
Podatnicy zakładający spółkę cywilną lub jawną powinni pamiętać, że osiągany zysk nie musi być dzielony po równo. Możliwość innego podziału jest szczególnie ważna dla małżonków prowadzących firmę w formie spółki. Dlatego, że dla nich ważny jest łączny podatek, a nie to, ile płaci każde z osobna. Odpowiednio kształtując treść umowy, można zmniejszyć łączną sumę obciążeń podatkowych.
Warunki opłacalności
Nierówny podział zysku spółki jest opłacalny tylko w spółkach osiągających dochód uzasadniający wybór przez wspólników podatku liniowego. Uwzględniając kwotę wolną od podatku, liniowa forma opodatkowania jest atrakcyjna dla podatnika dopiero w przypadku dochodu przekraczającego 41 834 zł. Warto też pamiętać, że kwota ta to dochód po wszelkich odliczeniach. Chodzi tu głównie o odliczenia składek na ubezpieczenia społeczne. W 2005 roku ich wysokość wynosiła około 6250 zł. Dla kalkulacji można przyjąć, że w 2006 roku będą one się kształtowały na podobnym poziomie. Oznacza to, że dopiero dochód przedsiębiorcy na poziomie przekraczającym 48 084 zł uzasadnia wybór podatku liniowego. W rezultacie dwukrotnie wyższy dochód spółki małżeńskiej, czyli zbliżony do 100 000 zł, uzasadnia wybór przez wspólników podatku liniowego.
Okazuje się jednak, że w takim przypadku korzystniej jest, gdy tylko jeden z małżonków wybierze opodatkowanie według 19-proc. stawki, a drugi zasady ogólne. Warunkiem jest, aby w umowie spółki przyjąć odpowiedni podział zysku, tak aby małżonek opodatkowany według skali nie przekroczył progu powodującego konieczność zapłaty podatku według 30-proc. stawki.
Kwota wolna i ulgi
Małżonkowie, którzy odpowiednio podzielą zysk spółki, zaoszczędzą na podatku. Przede wszystkim jeden z nich – ten, który wybierze opodatkowanie według skali podatkowej – uzyska możliwość odliczenia kwoty wolnej od podatku. To oznacza podatek mniejszy o 530 zł. Jednak to nie wszystko. Podatnicy osiągający tylko dochody opodatkowane 19-proc. stawką liniową nie mogą korzystać z żadnych ulg. Nie odliczą więc wydatków na spłatę odsetek od kredytu mieszkaniowego lub ulgi z tytułu użytkowania internetu w miejscu zamieszkania. Także ewentualnie ponoszone wydatki na cele rehabilitacyjne w żaden sposób nie wpłyną na wysokość płaconego podatku. Nie będą mieli również możliwości odliczenia darowizn przekazanych na cele charytatywne. Nie uwzględnią też odliczeń remontowych czy budowlanych, których wcześniej nie mogli odliczyć ze względu na zbyt niski dochód.
Jeśli jednak jeden z małżonków wybierze opodatkowanie według skali, to może skorzystać z wszystkich wymienionych odliczeń. W ten sposób małżonkowie osiągną korzyści z opodatkowania liniowego, nie tracąc przy tym możliwości odliczania ulg.
Inne dochody
Przy tych obliczeniach przyjęto założenie, że wspólnicy nie osiągają dodatkowych dochodów. Jeśli jeden z nich rozlicza inne dochody na zasadach ogólnych (np. dodatkowo pracuje na etacie), to sytuacja jest bardziej skomplikowana. Wtedy to on powinien wybrać opodatkowanie z działalności według 19-proc. stawki liniowej. W ten sposób każdy z nich będzie mógł uwzględnić kwotę wolną od podatku i odliczać ulgi.
Jeśli natomiast oboje małżonkowie – oprócz dochodów ze spółki – mają także inne dochody opodatkowane według skali, to na opisywanych rozwiązaniach nic nie zyskają.
